مناجات منتظران صفحه 56

دعا قضا را بر می گرداند در حالی که محکم و سخت شده باشد. (و انگشتان خویش را به هم چسباندند.)

به هم چسباندن انگشتان برای نشان دادن ابرام و تحکیم در قضای الهی است. دعا می تواند چنین حکم مبرمی را برگرداند و در حقیقت مانع وقوع خارجی آن شود.

نتیجه ای که از مجموع بحث به دست می آید این است که دعا می تواند مانع نزول بلا گردد. چه آن بلا متعلّق قضای الهی واقع شده باشد یا خیر و در صورت اوّل چه مورد ابرام و تأکید هم بوده باشد یا خیر.

اشاره

پیش از این تأثیر دعا را در رفع بلای نازل شده و دفع بلای مقدّر نازل نشده مورد بحث قرار دادیم. اکنون بجاست که از تأثیر خاصّ این عبادت بی نظیر (دعا) در دفع بلای غیر مقدّر سخن بگوییم. گاهی بلایی هنوز به مرحله تقدیر الهی نرسیده است و با دعا می توان جلوی این تقدیر را گرفت. از حضرت موسی بن جعفر علیهما السلام منقول است که فرمودند:

اِنّ الدُّعاءَ یَرُدُّ ما قدر قُدِّرَ و ما لم یُقَدَّر.

همانا دعا (بلای) مقدّر و غیر مقدّر را برمی گرداند.

راوی می گوید:

مقدّر را فهمیدم، امّا غیر مقدّر را چگونه برمی گرداند؟

فرمودند:

حتّی لا یَکُونَ.(1)

تا اینکه تقدیر نشود.

گاهی انسان به خاطر گناهی که مرتکب شده یا برای اینکه خدا می خواهد او را بیازماید و یا به هر جهت دیگری مستحقّ نزول بلا و مصیبتی شده و خدای حکیم به2.