- پیش گفتار 1
- فصل یکم : جایگاه مرثیه سرایی و عزاداری در سخن و سیره پیشوایان 5
- اشاره 5
- 1. مرثیه سرایان سید الشهدا پیش از واقعه کربلا 7
- 2. نخستین مرثیه سرایان سید الشهدا پس از واقعه کربلا 8
- 4. تأکید بر زنده نگهداشتن یاد سید الشهدا 10
- 3. پوشیدن لباس سیاه در عزای سید الشهدا 10
- 5 . تأکید بر تداوم عزاداری 11
- فصل دوم : فلسفه عزاداری 13
- فصل سوم : آسیب شناسی مرثیه سرایی و عزاداری 17
- اشاره 17
- 1 . تحریف هدف عزاداری 18
- 2 . استناد به منابع غیر معتبر 25
- 3 . گزارش های ذلّت بار 27
- اشاره 27
- چرا ذلت فرزندم حسین را خواندی ؟! 30
- 4 . غلوّ 33
- اشاره 35
- 5 . دروغ 35
- دروغ در مرثیه سرایی در دوران گذشته 36
- اشاره 37
- نمونه هایی از روضه های دروغ از نگاه محدث نوری 37
- 1 . اضافات داستان آمدن طبیب برای معالجه امام علی علیه السلام در بستر شهادت 38
- 2 . آب آوردن ابا الفضل برای سید الشهدا در کودکی! 40
- 3 . پیمان گرفتن زینب علیها السلام از حبیب بن مظاهر 41
- 5 . داستان اسب امام حسین علیه السلام 42
- 4 . احوال پرسی امام حسین علیه السلام از زین العابدین علیه السلام در روز عاشورا 42
- 6 . داستان عروسی حضرت قاسم 43
- 8 . آمدن زینب علیها السلام به بالین برادر در قتلگاه 44
- 7 . نسبت دادن شعر ابو الحسن تهامی به امام حسین علیه السلام 44
- 10 . چگونگی حضور امام صادق در مجلس عزاداری 45
- اشاره 45
- 9 . اسیری در این خانواده نبود 45
- دروغ در مرثیه سرایی در عصر حاضر 46
- ریشه دروغ در مرثیه سرایی از نگاه محدث نوری 51
- ریشه های اصلیِ دروغ در مرثیه سرایی 53
- 6 . بدعت در نحوه عزاداری 58
- فصل چهارم : مجالس عزاداری هدفمند 62
- 1 . خدا محوری 62
- 2 . ارائه تاریخ و تحلیل صحیح از حادثه عاشورا 64
- 3 . تبلور عاطفه و ارادت به اهل بیت علیهم السلام 66
- اشاره 69
- فصل پنجم : کتاب شناسی تاریخ عاشورا و عزاداری 69
- 1 . منابع قابل استناد 71
- اشاره 73
- 2 . منابع غیر قابل استناد 73
- 1. مقتل منسوب به ابومخنف 77
- 2. نور العین فی مشهد الحسین علیه السلام 80
- 3 . روضه الشهداء 81
- 4 . المنتخب فی جمع المراثی و الخطب 83
- 5 . محرق القلوب 84
- 6 . اکسیر العبادات فی اسرار الشهادات «اسرار الشهاده» 85
- 7 . ناسخ التواریخ 88
- 8 . عنوان الکلام 89
- 9 . تذکره الشهداء 90
- 10 . معالی السبطین 91
- 3 . منابع معاصر 93
- دلایل بهره نبردن از منابع متأخّر 95
- فصل ششم : تحلیلی در باره متفرّدات منابع متأخّر 95
- اشاره 95
- 2 . عدم نیاز به گزارش مُتفرّدات منابع متأخّر 96
- 1 . ارائه مستند واقعه عاشورا 96
- یک نکته 97
- 3 . تمایز روشن گزارش های منابع کهن و منابع جدید 97
- اقسام گزارش منابع متأخّر 98
- نمونه هایی از متفرّدات منابع متأخّر 100
- 2 . نوازش دختر مسلم 100
- 1 . فتوای شُرَیح قاضی در باره امام حسین علیه السلام 100
- 3 . دستور خاموشی در شب عاشورا 101
- 4 . داستان هلال و حبیب و آوردن اصحاب به کنار خیمه اهل بیت 103
- فهرستِ شماری دیگر از متفرّدات منابع متأخّر 105
- فهرست منابع و مآخذ 115
2 . ارائه تاریخ و تحلیل صحیح از حادثه عاشورا
شب مهلت خواست . برپایه گزارش منابع معتبر تاریخی عصر نهم محرم ابن سعد دستور حمله به یاران امام را صادر کرد ، آن حضرت هنگامی که آمادگی سپاه دشمن برای درگیری را ملاحظه کرد به برادرش عباس علیه السلام فرمود :اِرجِع إلَیهِم ، فَإِنِ استَطَعتَ أن تُؤَخِّرَهُم إلی غُدوَهٍ وتَدفَعَهُم عِندَ العَشِیَّهِ ؛ لَعَلَّنا نُصَلّی لِرَبِّنَا اللَّیلَهَ ، ونَدعوهُ ونَستَغفِرُهُ ، فَهُوَ یَعلَمُ أنّی قَد کُنتُ اُحِبُّ الصَّلاهَ لَهُ ، وتِلاوَهَ کِتابِهِ ، وکَثرَهَ الدُّعاءِ وَالاِستِغفارِ !(1) به سوی آنان بازگرد و اگر توانستی آنها را تا صبح به تأخیر بینداز و امشب بازشان گردان، شاید که امشب برای خدایمان نماز بخوانیم و او را بخوانیم و از وی آمرزش بخواهیم که او خود می داند من نماز برای او، تلاوت کتابش و دعا و استغفار فراوان را دوست دارم. و بدین سان ، شب عاشورا ، آخرین شب انس امام حسین علیه السلام و اصحابش با انیس ذاکران بود : فَباتَ الحُسَینُ علیه السلام تِلکَ اللَّیلَهَ [لَیلَهَ عاشوراءَ] راکِعاً ساجِداً باکِیاً مُستَغفِراً مُتَضَرِّعاً ، وباتَ أصحابُهُ ولَهُم دَوِیٌّ کَدَوِیِّ النَّحلِ .(2) شب در رسید و حسین علیه السلام شب عاشورا را به رکوع و سجود و گریه و استغفار و تضرّع و زاری پرداخت و یارانش زمزمه ای مانند آوای
.
1- .ر . ک : دانش نامه امام حسین علیه السلام : بخش هشتم / فصل یکم : شب را مهلت گرفتن برای نماز، دعا و استغفار .
2- .مقتل الحسین ، خوارزمی : ج 1 ص 251. نیز ، ر . ک : دانش نامه امام حسین علیه السلام : بخش هشتم / فصل یکم : شب راز و نیاز .