- پیش گفتار 1
- اشاره 5
- فصل یکم : جایگاه مرثیه سرایی و عزاداری در سخن و سیره پیشوایان 5
- 1. مرثیه سرایان سید الشهدا پیش از واقعه کربلا 7
- 2. نخستین مرثیه سرایان سید الشهدا پس از واقعه کربلا 8
- 3. پوشیدن لباس سیاه در عزای سید الشهدا 10
- 4. تأکید بر زنده نگهداشتن یاد سید الشهدا 10
- 5 . تأکید بر تداوم عزاداری 11
- فصل دوم : فلسفه عزاداری 13
- فصل سوم : آسیب شناسی مرثیه سرایی و عزاداری 17
- اشاره 17
- 1 . تحریف هدف عزاداری 18
- 2 . استناد به منابع غیر معتبر 25
- اشاره 27
- 3 . گزارش های ذلّت بار 27
- چرا ذلت فرزندم حسین را خواندی ؟! 30
- 4 . غلوّ 33
- 5 . دروغ 35
- اشاره 35
- دروغ در مرثیه سرایی در دوران گذشته 36
- نمونه هایی از روضه های دروغ از نگاه محدث نوری 37
- اشاره 37
- 1 . اضافات داستان آمدن طبیب برای معالجه امام علی علیه السلام در بستر شهادت 38
- 2 . آب آوردن ابا الفضل برای سید الشهدا در کودکی! 40
- 3 . پیمان گرفتن زینب علیها السلام از حبیب بن مظاهر 41
- 4 . احوال پرسی امام حسین علیه السلام از زین العابدین علیه السلام در روز عاشورا 42
- 5 . داستان اسب امام حسین علیه السلام 42
- 6 . داستان عروسی حضرت قاسم 43
- 8 . آمدن زینب علیها السلام به بالین برادر در قتلگاه 44
- 7 . نسبت دادن شعر ابو الحسن تهامی به امام حسین علیه السلام 44
- 9 . اسیری در این خانواده نبود 45
- اشاره 45
- 10 . چگونگی حضور امام صادق در مجلس عزاداری 45
- دروغ در مرثیه سرایی در عصر حاضر 46
- ریشه دروغ در مرثیه سرایی از نگاه محدث نوری 51
- ریشه های اصلیِ دروغ در مرثیه سرایی 53
- 6 . بدعت در نحوه عزاداری 58
- 1 . خدا محوری 62
- فصل چهارم : مجالس عزاداری هدفمند 62
- 2 . ارائه تاریخ و تحلیل صحیح از حادثه عاشورا 64
- 3 . تبلور عاطفه و ارادت به اهل بیت علیهم السلام 66
- فصل پنجم : کتاب شناسی تاریخ عاشورا و عزاداری 69
- اشاره 69
- 1 . منابع قابل استناد 71
- اشاره 73
- 2 . منابع غیر قابل استناد 73
- 1. مقتل منسوب به ابومخنف 77
- 2. نور العین فی مشهد الحسین علیه السلام 80
- 3 . روضه الشهداء 81
- 4 . المنتخب فی جمع المراثی و الخطب 83
- 5 . محرق القلوب 84
- 6 . اکسیر العبادات فی اسرار الشهادات «اسرار الشهاده» 85
- 7 . ناسخ التواریخ 88
- 8 . عنوان الکلام 89
- 9 . تذکره الشهداء 90
- 10 . معالی السبطین 91
- 3 . منابع معاصر 93
- فصل ششم : تحلیلی در باره متفرّدات منابع متأخّر 95
- دلایل بهره نبردن از منابع متأخّر 95
- اشاره 95
- 1 . ارائه مستند واقعه عاشورا 96
- 2 . عدم نیاز به گزارش مُتفرّدات منابع متأخّر 96
- 3 . تمایز روشن گزارش های منابع کهن و منابع جدید 97
- یک نکته 97
- اقسام گزارش منابع متأخّر 98
- 2 . نوازش دختر مسلم 100
- نمونه هایی از متفرّدات منابع متأخّر 100
- 1 . فتوای شُرَیح قاضی در باره امام حسین علیه السلام 100
- 3 . دستور خاموشی در شب عاشورا 101
- 4 . داستان هلال و حبیب و آوردن اصحاب به کنار خیمه اهل بیت 103
- فهرستِ شماری دیگر از متفرّدات منابع متأخّر 105
- فهرست منابع و مآخذ 115
3 . روضه الشهداء
مأخذ خود ، وفیات الاعیان است ، حال آن که ما چنین مطلبی را در وفیات الاعیان نیافتیم و اسماعیل پاشا خود در کتاب دیگرش ، ایضاح المکنون ، کتاب را بدون ذکر مؤلف آن معرفی کرده است .(1) کتابشناسان معاصر مانند سید عبدالعزیز طباطبایی رحمه اللَّه علیه نیز بر این اعتقادند که این کتاب را بر اسفرائنی بربسته اند ؛ زیرا اسلوب و سبک آن با کتاب های تألیف شده در قرن چهارم ، یعنی سال های تدریس و تألیف اسفرائنی ، همسان نیست .(2) و نکته آخر آن که مطالب کتاب ، بدون سند و مأخذ است و گاه چنان غیر معتبر و دور از عقل است (3) که تألیف آن را از سوی یک فقیه دانشمند، بعید می سازد واز این رومحققان خبره در سیره و تاریخ امام حسین علیه السلام را به انکار آن سوق داده است .(4)
3 . روضه الشهداءکمال الدین حسین بن علی واعظ کاشفی (م 910) مبتکر سبک قصه پردازی و پردازش پندگونه از وقایع تاریخی است . او که سنی
.
1- .ایضاح المکنون : ج 2 ص 685 .
2- .ر . ک : أهل البیت فی المکتبه العربیه : ص 655 .
3- .مانند آن که اسب امام حسین علیه السلام به تنهائی 26 سواره و 9 اسب را کشت (ص 51) و یا جنگ از روز سوم محرم شروع شد و امام در همان روز سوم هزار نفر را کشت (ص 36) و اموری دیگر ، ر . ک : ص 7 ، 37 ، 41 ، 44 ، 48 و...
4- .مانند شهید قاضی طباطبایی که آن را در ضعف وجعل مانند مقتل منسوب به ابو مخنف و سراسر قصه می خواند (تحقیق درباره اول اربعین حضرت سید الشهدا علیه السلام) و نیز میرزا محمّد ارباب در (أربعین حسینیه : ص 272) و فضل علی قزوینی در (الإمام حسین وأصحابه : ج 1 ص 150) .