- اشاره 5
- تبیین مسأله 6
- ضرورت بحث 8
- پیشینۀ بحث 11
- فلسفه 15
- اشاره 15
- نتیجه 15
- اشاره 16
- حکمت 16
- نتیجه 17
- علت 18
- اشاره 18
- عزلت 19
- نتیجه 19
- اشاره 19
- نتیجه 20
- غیبت 21
- اشاره 21
- اشاره 23
- توقیع 23
- نتیجه 24
- سنت 25
- روش تحقیق 26
- اشاره 27
- چگونگی غیبت 29
- روایات 30
- بررسی دلالت روایات 34
- بررسی سند روایات 34
- غیبت شخصیت 35
- اشاره 35
- بررسی سند روایت 37
- بررسی دلالت روایت 39
- بررسی سند روایت 41
- نتیجه 42
- بررسی دلالت حدیث 43
- بررسی سند حدیث 44
- بررسی دلالت روایت 46
- بررسی سند حدیث 47
- بررسی دلالت حدیث 48
- بررسی سند حدیث 48
- بررسی دلالت حدیث 49
- سند حدیث 50
- بررسی دلالت حدیث 51
- نتیجه 53
- نتیجه 55
- غیبت شخص و شخصیت 57
- توضیح 58
- شیخیه و غیبت 58
- نقد و بررسی 60
- اشاره 61
- اهل سنت و غیبت 61
- نقد و بررسی 63
- مقدمه 63
- اشاره 71
- روایات 73
- اشاره 73
- اشاره 73
- اول: میزان تأثیر این علل در تحقق غیبت 73
- بررسی سند حدیث 74
- نتیجه 77
- بررسی سند حدیث 78
- نتیجه 84
- بررسی سند حدیث 85
- نتیجه 87
- بررسی سند 88
- نتیجه 98
- پاسخ به دو سؤال 99
- 1.علت غیبت، خواست خداوند است یا عمل مردم؟ 99
- 2.فرق غیبت انبیاء وحضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف چیست؟ 102
- دوم: عهده دار نبودن بیعت 106
- روایات 106
- بررسی سند حدیث 107
- نکته 109
- نتیجه 109
- سند 110
- نتیجه 112
- معنای لغوی و شرعی بیعت 119
- توضیح 119
- بررسی دلالت 119
- نتیجه 121
- نقد و نظر 121
- نتیجه 125
- اول: خوف و ترس از قتل 126
- اشاره 126
- روایات 126
- بررسی سند حدیث 127
- نتیجه 130
- نتیجه 132
- بررسی سند حدیث 134
- نتیجه 135
- نتیجه 140
- بررسی دلالت حدیث 147
- نتیجه 151
- پاسخ به سوال 155
- امام از چه چیزی می ترسد؟ 155
- نتیجه 159
- اشاره 159
- دوم: سلب نعمت امام از قوم ستمگر 159
- بررسی سند حدیث 161
- نتیجه 162
- بررسی سند حدیث 163
- نتیجه 164
- بررسی سند حدیث 166
- بررسی دلالت حدیث 167
- نقد و نظر 168
- نتیجه 168
- نتیجه 170
- روایات 170
- نتیجه 172
- بررسی سند حدیث 173
- نتیجه 175
- بررسی سند حدیث 176
- بررسی دلالت حدیث 177
- نتیجه 177
- نقد و نظر 178
- نتیجه 179
- اشاره 180
- نکته پایانی گفتار 180
- نتیجه 183
- اشاره 185
- روایات 185
- اول: امتحان الهی 185
- بررسی دلالت حدیث 186
- بررسی سند حدیث 186
- نتیجه 187
- سند 188
- نتیجه 189
- بررسی دلالت حدیث 190
- بررسی دلالت حدیث 191
- بررسی دلالت حدیث 192
- بررسی دلالت حدیث 194
- بررسی دلالت حدیث 195
- نتیجه 196
- بررسی دلالت حدیث 197
- بررسی دلالت حدیث 199
- بررسی دلالت حدیث 200
- بررسی دلالت حدیث 201
- بررسی دلالت حدیث 202
- بررسی دلالت حدیث 203
- بررسی و دلالت 205
- تفصیل بحث 208
- نظرات بزرگان 209
- نتیجه 212
- معانی امر در قرآن و روایات 216
- ب. روایات 216
- الف. قرآن 216
- روایات 218
- دوم: اختلاف مردم 218
- سند 218
- سند 220
- توضیح 224
- اشاره 226
- سوم: ادبار به حق و استقبال از باطل 226
- نقد و نظر 229
- اشاره 230
- چهارم: اتمام حجت بر مردم 230
- سند 230
- توضیح 231
- بررسی دلالت حد یث 231
- نقد و نظر 232
- مقدمه 233
- اول: اجازه نداشتن در بیان علت 234
- روایت 234
- بررسی سند حدیث 235
- بررسی دلالت حدیث 236
- نتیجه: 236
- اشاره 237
- دوم: ندانستن، بهتر از دانستن 237
- بررسی سند حدیث 239
- بررسی دلالت حدیث 240
- نتیجه 241
- سوم: سر الهی 242
- بررسی سند حدیث 242
- اشاره 242
- بررسی سند حدیث 246
- بررسی دلالت حدیث 247
- نقد و نظر 248
- پاسخ به سؤال 251
- نتیجه 253
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین سیما الامام الثانی عشر المهدی المنتظر.
اسرار و حکمتهای الهی در عالم تکوین و تشریع به قدری فراوان است که عالمان، و حتی عقل کل عالم نیز از رسیدن بسیاری از آن رازها و اسرار نهفته عاجز است؛ چرا که «ما اوتیتم من العلم اِلّا قلیلا»، هر چند مصداق «و أودعه علم ما کان و ما یکون اِلی انقضاء خلقه» چون به فرموده امام صادق علیه السلام علم ما در برابر علم خداوند «کخاتم فی فلات» یعنی همانند یک دانه انگشتری است که در بیابان پهناور و وسیع افتاده باشد. بنابراین هرگز نباید انتظار دست یافتن به همه اسرار عالم تشریع و تکوین داشته باشیم. آری، هر چه از آن رازها بر ما کشف شد و علت و یا حکمت آن معلوم شد آنرا عنایت و لطف خداوند می دانیم و پروردگار را بر این نعمت شکر می کنیم.
یکی از مسائل که در این عالم، سرّ آن مخفی مانده همان علت غیبت حضرت ولی عصر علیه السلام است، هرچند در روایات به پاره ای از علل و رازها اشاره شده، همانند پاک شدن اصلاب کفار از مؤمنان، ترس از قتل، اجرای سنن انبیای الهی، اثبات ناکارآمدی حکومتهای مدعی اجرای عدالت و... که هر کدام از آن در جای خود به عنوان جزء علت و یا یکی از حکمتهای صحیح و منطقی است، ولی واقع مطلب این است که راز و فلسفه غیبت _ طبق روایت امام صادق علیه السلام به عبدالله بن فضل هاشمی _ مخفی است و مخفی خواهد ماند تا زمان ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و در آن زمان تبیین خواهد شد.
«اِن لصاحب هذا الأمر غیبه لابد منها یرتاب فیها کل مبطل فقلت: و لِمَ جعلت فداک؟ قال: لأمر لم یؤذن لنا فی کشفه لکم. قلت: فما وجه الحکمه فی غیبته؟ قال: وجه الحکمه فی غیبته، وجه الحکمه فی غیبات من تقدمه من حجج الله تعالی ذکره.