- اشاره 5
- تبیین مسأله 6
- ضرورت بحث 8
- پیشینۀ بحث 11
- اشاره 15
- نتیجه 15
- فلسفه 15
- اشاره 16
- حکمت 16
- نتیجه 17
- علت 18
- اشاره 18
- اشاره 19
- عزلت 19
- نتیجه 19
- نتیجه 20
- اشاره 21
- غیبت 21
- اشاره 23
- توقیع 23
- نتیجه 24
- سنت 25
- روش تحقیق 26
- اشاره 27
- چگونگی غیبت 29
- روایات 30
- بررسی سند روایات 34
- بررسی دلالت روایات 34
- غیبت شخصیت 35
- اشاره 35
- بررسی سند روایت 37
- بررسی دلالت روایت 39
- بررسی سند روایت 41
- نتیجه 42
- بررسی دلالت حدیث 43
- بررسی سند حدیث 44
- بررسی دلالت روایت 46
- بررسی سند حدیث 47
- بررسی سند حدیث 48
- بررسی دلالت حدیث 48
- بررسی دلالت حدیث 49
- سند حدیث 50
- بررسی دلالت حدیث 51
- نتیجه 53
- نتیجه 55
- غیبت شخص و شخصیت 57
- شیخیه و غیبت 58
- توضیح 58
- نقد و بررسی 60
- اشاره 61
- اهل سنت و غیبت 61
- نقد و بررسی 63
- مقدمه 63
- اشاره 71
- اشاره 73
- اشاره 73
- اول: میزان تأثیر این علل در تحقق غیبت 73
- روایات 73
- بررسی سند حدیث 74
- نتیجه 77
- بررسی سند حدیث 78
- نتیجه 84
- بررسی سند حدیث 85
- نتیجه 87
- بررسی سند 88
- نتیجه 98
- پاسخ به دو سؤال 99
- 1.علت غیبت، خواست خداوند است یا عمل مردم؟ 99
- 2.فرق غیبت انبیاء وحضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف چیست؟ 102
- روایات 106
- دوم: عهده دار نبودن بیعت 106
- بررسی سند حدیث 107
- نتیجه 109
- نکته 109
- سند 110
- نتیجه 112
- معنای لغوی و شرعی بیعت 119
- بررسی دلالت 119
- توضیح 119
- نتیجه 121
- نقد و نظر 121
- نتیجه 125
- اول: خوف و ترس از قتل 126
- اشاره 126
- روایات 126
- بررسی سند حدیث 127
- نتیجه 130
- نتیجه 132
- بررسی سند حدیث 134
- نتیجه 135
- نتیجه 140
- بررسی دلالت حدیث 147
- نتیجه 151
- پاسخ به سوال 155
- امام از چه چیزی می ترسد؟ 155
- دوم: سلب نعمت امام از قوم ستمگر 159
- نتیجه 159
- اشاره 159
- بررسی سند حدیث 161
- نتیجه 162
- بررسی سند حدیث 163
- نتیجه 164
- بررسی سند حدیث 166
- بررسی دلالت حدیث 167
- نتیجه 168
- نقد و نظر 168
- روایات 170
- نتیجه 170
- نتیجه 172
- بررسی سند حدیث 173
- نتیجه 175
- بررسی سند حدیث 176
- بررسی دلالت حدیث 177
- نتیجه 177
- نقد و نظر 178
- نتیجه 179
- اشاره 180
- نکته پایانی گفتار 180
- نتیجه 183
- روایات 185
- اول: امتحان الهی 185
- اشاره 185
- بررسی دلالت حدیث 186
- بررسی سند حدیث 186
- نتیجه 187
- سند 188
- نتیجه 189
- بررسی دلالت حدیث 190
- بررسی دلالت حدیث 191
- بررسی دلالت حدیث 192
- بررسی دلالت حدیث 194
- بررسی دلالت حدیث 195
- نتیجه 196
- بررسی دلالت حدیث 197
- بررسی دلالت حدیث 199
- بررسی دلالت حدیث 200
- بررسی دلالت حدیث 201
- بررسی دلالت حدیث 202
- بررسی دلالت حدیث 203
- بررسی و دلالت 205
- تفصیل بحث 208
- نظرات بزرگان 209
- نتیجه 212
- ب. روایات 216
- الف. قرآن 216
- معانی امر در قرآن و روایات 216
- سند 218
- دوم: اختلاف مردم 218
- روایات 218
- سند 220
- توضیح 224
- اشاره 226
- سوم: ادبار به حق و استقبال از باطل 226
- نقد و نظر 229
- چهارم: اتمام حجت بر مردم 230
- اشاره 230
- سند 230
- توضیح 231
- بررسی دلالت حد یث 231
- نقد و نظر 232
- مقدمه 233
- اول: اجازه نداشتن در بیان علت 234
- روایت 234
- بررسی سند حدیث 235
- نتیجه: 236
- بررسی دلالت حدیث 236
- اشاره 237
- دوم: ندانستن، بهتر از دانستن 237
- بررسی سند حدیث 239
- بررسی دلالت حدیث 240
- نتیجه 241
- سوم: سر الهی 242
- اشاره 242
- بررسی سند حدیث 242
- بررسی سند حدیث 246
- بررسی دلالت حدیث 247
- نقد و نظر 248
- پاسخ به سؤال 251
- نتیجه 253
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی محمد و اله الطاهرین سیما الامام الثانی عشر المهدی المنتظر.
اسرار و حکمتهای الهی در عالم تکوین و تشریع به قدری فراوان است که عالمان، و حتی عقل کل عالم نیز از رسیدن بسیاری از آن رازها و اسرار نهفته عاجز است؛ چرا که «ما اوتیتم من العلم اِلّا قلیلا»، هر چند مصداق «و أودعه علم ما کان و ما یکون اِلی انقضاء خلقه» چون به فرموده امام صادق علیه السلام علم ما در برابر علم خداوند «کخاتم فی فلات» یعنی همانند یک دانه انگشتری است که در بیابان پهناور و وسیع افتاده باشد. بنابراین هرگز نباید انتظار دست یافتن به همه اسرار عالم تشریع و تکوین داشته باشیم. آری، هر چه از آن رازها بر ما کشف شد و علت و یا حکمت آن معلوم شد آنرا عنایت و لطف خداوند می دانیم و پروردگار را بر این نعمت شکر می کنیم.
یکی از مسائل که در این عالم، سرّ آن مخفی مانده همان علت غیبت حضرت ولی عصر علیه السلام است، هرچند در روایات به پاره ای از علل و رازها اشاره شده، همانند پاک شدن اصلاب کفار از مؤمنان، ترس از قتل، اجرای سنن انبیای الهی، اثبات ناکارآمدی حکومتهای مدعی اجرای عدالت و... که هر کدام از آن در جای خود به عنوان جزء علت و یا یکی از حکمتهای صحیح و منطقی است، ولی واقع مطلب این است که راز و فلسفه غیبت _ طبق روایت امام صادق علیه السلام به عبدالله بن فضل هاشمی _ مخفی است و مخفی خواهد ماند تا زمان ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و در آن زمان تبیین خواهد شد.
«اِن لصاحب هذا الأمر غیبه لابد منها یرتاب فیها کل مبطل فقلت: و لِمَ جعلت فداک؟ قال: لأمر لم یؤذن لنا فی کشفه لکم. قلت: فما وجه الحکمه فی غیبته؟ قال: وجه الحکمه فی غیبته، وجه الحکمه فی غیبات من تقدمه من حجج الله تعالی ذکره.