حقیقت غیبت از منظر روایات صفحه 135

بزرگی فرزندان امام کاظم علیه السلام آورده است، ولی آیت الله خویی آن را دال بر وثاقت راوی نمی دانند.(1) ایشان، هم چنین کلام شیخ مفید در اختصاص _ مبنی بر عظمت عبدالله بن موسی _ به خاطر اشکال در انتساب اختصاص به شیخ مفید نمی پذیرند.

اما باید گفت که آقا بزرگ تهرانی (رحمه الله) در الذریعه، اختصاص را تألیف شیخ مفید دانسته و مستنداتی از نسخ اصلی این کتاب را آورده است. (2) البته جناب نمازی در مستدرکات، کلام شیخ مفید را قبول کرده و آن را دال بر جلالت و وثاقت ایشان دانسته است.(3)

نتیجه

با توجه به اینکه در سند روایت مورد بحث، عبدالله بن موسی وجود دارد، ما مشکلی از ناحیه ایشان نداریم، چون در سند تفسیر قمی نیز موجود است و بر فرض اینکه ایشان، عبد الله بن موسی بن جعفر باشد، با توجه به کلام آقا بزرگ تهرانی و مستندات ایشان مبنی بر وجود نسخه اصلی این کتاب به خط شیخ مفید و تصریح شیخ مفید (رحمه الله) بر وثاقت و عظمت جناب عبدالله بن موسی بن جعفر علیه السلام، باز وثاقت راوی ثابت است و روایت از ناحیه ایشان قابل استناد است.

عبد الله بن بکیر و زراره بن اعین

ترجمه این دو شخصیت در مباحث قبلی گذشت و گفته شد هر دو از بزرگان و اجلای راویان احادیث امامیه می باشند.

نتیجه: سند این حدیث بلا اشکال است؛ چون تمام شخصیت ها ثقه هستند و

1- معجم رجال الحدیث، ج10، ص351، ش7180.
2- الذریعه، ج1، ص358، ش1890.
3- مستدرکات علم الرجال، ج5، ص117، ش8792.