پژوهشی در علوم قرآن صفحه 100

معنای قرائت

قرائت، یعنی ردیف کردن حروف و کلمات و تلفظ آنها با صوت. معنای فارسی قرائت همان «خواندن» است. یعنی تلفظ کلمات در فضای دهان. در تحقق قرائت دو چیز محور است؛ یکی حروف، دیگر ع_لائم و اع_راب حروف. هر دو جزء حقیقت و جوهر قرائت هستند، که قرائت بدون یکی از آنها شکل ن_می گیرد.

به دیگر سخن چون در بخش قرائت سخن از تلفظ حروف است، در تلفظ حروف افزون ب_ر خ_ود ح_روف، اع_راب آنها نیز جزء حقیقت قرائت می باشد. به نوعی که بدون اعراب هیچ حرفی ت_ل_ف_ظ نمی شود، گرچه در نگاشتن، حروف و کلمات بدون اعراب نیز نگاشته می شوند. البته این نکته اختصاص به قرآن ندارد، تلفظ تمام حروف در هر فرهنگ و زبانی این چنین است.

دیدگاه منتخب

در ای_ن ب_خش آن چه به عنوان دیدگاه صحیح و منتخب انتخاب می شود، این است که قرآن یک ق_رائت بیشتر ندارد و قرائت های گوناگون از قرآن، خارج از حقیقت قرآن هستند و باید از آن پرهیز ش_ود. اخ_ت_لاف ق_رائت در ق_رآن ی_ک پدیدۀ عارضی می باشد و مورد تأیید برهان عقلی و رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و عترت علیهم السلام نمی باشد.

تأسیس قاعده

نخست این نکته قابل توجه است که صحیح بودن یک قرائت در قرآن بر اساس قاعده و اصل می باشد. زیرا هر عبارتی یک اعراب بیشتر ندارد. به همین خاطر قرائت های گوناگون از قرآن نیاز به برهان دارند. آن کسی که مدعی است دو قرائت یا هفت قرائت در قرآن جایز و صحیح می باشد، باید دلیل بیاورد، نه آن که می گوید یک قرائت بیشتر صحیح نیست. زیرا این ادعا بر طبق قاعده و اصل در محاوره و س_خ_ن گ_فتن است. قرائت های گوناگون بر خلاف قاعده می باشند و باید با دلیل معتبر اثبات ش_وند. در ع_ی_ن ح_ال به دیدگاه منتخب هم برهان اقامه خواهد شد و هم ادلۀ طرف مقابل مورد نقد قرار خواهند گرفت.