پژوهشی در علوم قرآن صفحه 134

مخالفت کند. گرچه اگ_ر وج_ود ه_م داش_ت ن_م_ی ت_وان_س_ت ب_ا ت_واتر معارضه کند. لیکن چنین چیزی وجود ندارد. ن_تیجه این که در تمام موارد اختلاف قرائت تنها می توان به قرائت اصلی، قرائت نمود. در مثل مالک یوم الدین، ملک یوم الدین جایز نیست. در مثل حتی یَطهُرن، حتی یَطَّهَرن صحیح نیست و همچنین در سایر موارد اختلاف قرائت.

مروری به آنچه گذشت

در م_رح_له اول این بخش استدلال شد که قرآن که یک مرتبه بر رسول الله تلفظ و نازل شده است. یک مرتبه تلفظ بیش از یک اعراب پذیرا نیست. یک اعراب جزء حقیقت قرآن است، قرائت های متفاوت از قرآن یک پدیده عارضی اس_ت و از عصر رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم شروع شده است که هم برهان عقلی و هم راوایات رسیده از رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم و ائم_ه علیهم السلام آنها را رد می کنند. این قرائت ها همواره در حاشیه بوده اند و هیچ گاه به قرائت متواتر قرآن آسیب وارد نکردند.

در م_رحله دوم این بخش این نکته به اثبات رسید که تواتر قرآن ملازم با تواتر یک قرائت نیز هست. لذا پذیرش تواتر قرآن پذیرش تواتر یک قرائت هم می باشد، این قرائت، قرائت هیچ فردی از قراء نمی باشد، بلکه همان قرائت عموم مسلمانان اس_ت. ک_ه از اب_ت_دای نزول قرآن متداول بوده است.

همچنین به این نکته اشاره شد قرائت های دیگر بر طبق نظر فقهای شیعه خارج از حقیقت قرآن هستند و بر خلاف قاعده می باشند. گر چه به لحاظ ب_رخی ادله، عده ای از فقهای شیعه قرائت های گوناگون را جایز می دانند. به این مطلب نیز اشاره شد که ادله این گروه از ف_ق_ه_ا نیز مخدوش می باشد. اما فقها اهل سنت قرائت های گوناگون را قرآن می پندارند که اساس و م_ب_ن_ای آن_ه_ا مخدوش می باشد. در پایان ویژگی قرائت عاصم اشاره شد که جز در موارد اندک منطبق با قرائت ع_مومی می باشد. و بررسی شد که ملاک صحت قرائت تنها یک چیز است و آن تواتر است. و بررسی شد که ملاک صحت قرائت یک چیز است و آن تواتر است. بر این اساس ملاک صحت قرائت در قرآن تواتر قرائت است نه قرائت عاصم به روایت حفص.

در پ_ایان ضمن احترام به همه فقها و سنگرداران عرصه فقه و فقاهت و معتبر و