پژوهشی در علوم قرآن صفحه 162

دو دیگر اینکه عمل به این آیه فضیلت بزرگی را بر مولای همه مسلمانان و متقیان «علی بن ابی ط_الب علیه السلام» اثبات می کند، که در موقع مناسب برای برتری ایمان مال می دهد و در موقع مناسب ب_رای ارت_ق_ا ای_م_ان آم_اده اس_ت ج_ان را ایثار کند. همان که آیه بیان می کند، ان اللّه اشتری من ال_م_ؤم_ن_ین انفسهم و اموالهم بانّ لهم الجنه (1) «خدا خریدار مال و جان مؤمن در مقابل ب_ه_ش_ت اس_ت.» دیگر صحابه رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم در مواقع حساس همراه نبودند و فضیلت علی علیه السلام را ن_دارد. به همین جهت درباره همین فضیلت از علی علیه السلام روایت است، من به فضیلتی دست یافتم که نه پیش از من و نه بعد از من کسی موفق به آن نشد. (2)

فخر رازی و توجیه مرام

س_ه دی_گر این که بر این اساس فرمایش فخر رازی در توجیه عمل کرد دیگران که برای دل جویی از ف_قرا بوده است، بی پایه است. وی می گوید دیگران که صدقه ندادند با این که تمکن مالی بیشتری ه_م ن_سبت به علی علیه السلام داشتند، برای این بود که فقرا غمناک نشوند که تمکن مالی ندارند تا از این ف_ضیلت بهره وری کنند! (3) که اینها این مقدار به فکر فقرا بودند. که اگر چنین بود چرا خدا ب_ه ف_ک_ر دل ج_ویی از فقرا نبود و دستور انفاق و تصدق به اغنیا می داد؟

این سخنان دفاع مثلوم و ت_عاشی از حق است و فرار از واقعیت ها می باشد، که کسی مرا می را بپذیرد و آنگاه در توجیه آن هر چه به ذهن می آید به قلم آورد. برتری علی علیه السلام بر دیگران چیزی نیست که قابل کتمان باشد. تلاش ب_رای ک_ت_م_ان ف_ض_ای_ل خورشید حقیقت تنها رسوایی ببار دارد. آن هم تا این مقدار کاسه از آش داغ ت_رش_دن ک_ه آن_ه_ا خ_ود اع_ت_راف به این فضایل دارند. پیروان به بن بست رسیده در توجیه م_رام خ_وی_ش ب_ه ای_ن س_خ_ن_ان م_ت_شبث می شوند:

1- توبه، 111.
2- در المنثور، ج 6، ص 18.
3- تفسیر فخر رازی، ج 29، ص 272.