پژوهشی در علوم قرآن صفحه 228

دو چهره پیامبران

ب_رای رس_ان_دن پ_ی_ام وح_ی به انسان ها پیامبرکه گیرنده و واسطه رساندن پیام است، نمی تواند فرشته و نه انسان یک سویه باشد.

اما این که فرشته نمی تواند پیامبر انسان باشد، به این جهت است ک_ه پیامبر الگو و راهبر دیگران است. فرشته گان که از لحاظ حقیقت آفرینش تفاوت هایی با انسان دارن_د، الگو و راهبر نمی توانند باشند. بر فرض اگر فرشته از صراط مستقیم و راه حق عدول نکرد، م_مکن است گفته شود چون فرشته است، این چنین است. انسان نمی تواند این چنین باشد.

اما این ک_ه ان_س_ان ی_ک سویه و وابسته به دنیا نمی تواند رسول و راهبر قرار گیرد، خیلی روشن است نیازی به تبیین ندارد؛ زیرا ذات نایافته از هستی بخش کی تواند که شود هستی بخش، انسان وابسته به دنیا چگونه راهبر ملکوت شود؟!

پ_یامبر بشر، باید انسان ملکوتی باشد. انسان باشد تا بتواند الگو قرار گیرد. ملکوتی باشد، تا بتواند راه را تشخیص داده و طی کند و راهبر دیگران باشد. از این جهت چهره بشری پیامبر یک حقیقت اج_ت_ن_اب ناپذیر است. به همین خاطر اعتراض افرادی که می گویند چرا پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم همانند ما انسان است، غذا می خورد، در بازار راه می رود، انتظار بی جاست، قالوا ما لهذا الرسول یأکل الطعام و یمشی فی الاسواق (1) ما هذا الا بشر مثلکم یأکل مما تاکلون و یشرب مما تشربون و لئن أطعتم بشراً مثلکم انکم اذا لخاسرون (2) «این نیست مگر ب_ش_ری م_انند شما از آنچه شما می خورید، می خورد و از آنچه می آشامید، می آشامد. اگر از بشری مانند خودتان پیروی کنید، به تحقیق در خسران و تباهی خواهید بود».

رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم در جواب این سخن نمی گوید «من بشر نیستم.» بخش اول این ادعا را می پذیرد ک_ه: قل انما انا بشر مثلکم یوحی الی (3) «من نیز همانند شما بشر هستم لیکن با یک تفاوت و آن ای_ن ک_ه م_ن بشر ملکوتی هستم ک_ه در اثر آن وحی بر من نازل می شود.»

1- فرقان، 7.
2- مؤمنون، 34.
3- کهف، 110.