پژوهشی در علوم قرآن صفحه 23

مرحله حفظ و ن_گ_ه داری وحی و ه_م در مرحله ابلاغ وحی به مردم. وقتی به گوش مردم رسید، آنگاه حجت خدا تمام شده است، اگر خطا و اشتباهی صورت بگیرد از ناحیه مردم خواهد بود.

گذری به آنچه گذشت

تاکنون مطالبی چون مفهوم وحی، کاربرد قرآنی وحی، همگون بودن وحی انبیا و حقیقت وحی، ویژگی های مهم وحی که تعلیم فرادانش بشری و مصونیت از هرگونه خطا و تردید دارد و ت_ح_ل_ی_ل صحیح وحی از زبان وحی، طرح شد. همچنین به تحلیل های غلط مکاشفه ع_رفانی و یا تدبیر عقلانی و یا اندوخته های دانش انسانی اشاره شد، و این مطلب مستند است که این برداشت ها همه خلاف آیه های قرآن و به دور از م_ع_ارف اسلامی می باشند. همه این ها ناسازگار با زبان و تحلیل قرآن می باشند.

در بین سخن به این ن_کته نیز اشاره شد که پیامبر در نبوت خود و وحی آسمانی تردیدی نمی کند و در تشخیص وحی نیاز به تأیید دیگری ندارد و نیز شیطان راه نفوذ بر انبیا ندارد و هیچ گاه القائات شیطانی در عرصه وحی وج_ود ن_دارد، تا با وحی اشتباه گرفته شود. افسانه هایی که در این رابطه داستان شده اند همگی بی پ_ای_ه ه_س_ت_ن_دک_ه ب_ای_د از م_عارف زلال و اندیشه های برهانی وحی زدوده شوند. در پایان راه های دریافت وحی اشاره شد و این نکته نیز توجه داده شد که وحی در سه مرحله، گرفتن و ن_گه داری و ابلاغ آن، مصون از تغییر و نسیان است، تا سالم به گوش مردم برسد و اتمام حجت شکل ب_گ_ی_رد. ب_ه گمان این که این مقدار از بحث وحی که ارتباط با علوم قرآنی دارد، فضای روشن و دیدگاه صحیحی در این راستا در افق فکری خواننده بازنموده باشد، این بخش را پایان می بریم.