پژوهشی در علوم قرآن صفحه 25

بر این اساس قرآن یک مرحله از وجود دارد که در نزد خدای سبحان است: و انه فی ام الکتاب لدینا لعلی حکیم (1)؛ «قرآن در ام الکتاب در نزد ماست که بلند مرتبه و حکیم است.» ق_رآن ن_ازل م_ی شود یعنی از آن مرحله تنزل نموده به صورت لفظ عربی در می آید تا در فکررس همگان در آید. این مرحله دیگری از وجود قرآن است، انا انزلناه قرآناً عربیاً لعلکم تعقلون (2)؛ «ما قرآن را به صورت لفظ عربی نازل کردیم تا شاید شما در آن اندیشه کنید». در این مرحله از نزول رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم صدای تلفظ قرآن را می شنود و بر مردم ابلاغ می کند.

زمینه وحی فراگیر

ن_ی_از ه_میشگی انسان به معارف قدسی و فرادانش بشری، سبب نزول وحی بر انسان است. گرایش طبیعی ان_سان به زندگی خاکی و دنیاگرایی وی، همواره سعادت او را که توجه به مبدأ و معاد اس_ت، ت_هدید می کند. برای رهایی از این خطر همزمان با زندگی فردی انسان وحی بر او ارزانی ش_ده اس_ت، ق_ل_ن_ا اه_بطوا منها فاما یأتینکم منی هدی فمن تبع هدای فلا خوف علیهم و لا هم ی_حزنون (3)؛ «از آن بهشت فرود آیید (آدم و حوا علیهم السلام) آنگاه که رهنمود من بر شما ارزانی شد هر آن که آن را پذیرفت در دنیا و آخرت بیمناک و محزون نخواهد بود». آم_وزه ه_ای ال_ه_ی یعنی وحی با زندگی فردی (آدم علیه السلام) شروع شده و بدون وقفه ادامه داشته است، و لقد وصلنا لهم ال_ق_ول ل_علهم یتذکّرون (4)؛ «سخن وحی را به هم پیوسته ارزانی آنان نمودیم تا شاید متنبه شوند.» ثم ارسلنا رسلنا تترا (5)؛ «پیامبران خود را پشت سر هم فرستادیم».

1- زخرف.
2- همان، 2.
3- بقره، 38.
4- قصص، 51.
5- مؤمنون، 44.