پژوهشی در علوم قرآن صفحه 319

است که به نوعی به عترت نسبت داده شده است. آثار رسیده از عترت این گونه روایات را مطرود می داند و می فرماید روایات ما را به قرآن عرضه کنید، آنچه موافق قرآن باشد معتبر و آن چه با قرآن معاند و معارض باشد، باطل است. چنین سخنی را ما نگفته ایم، عن أبی عبدالله علیه السلام قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم ان علی کل حقٍ حقیقه و علی کل صواب نوراً فما وافق کتاب الله فخذوه و ما خالف کتاب الله فدعوه؛ (1) «بر هر حقی حقیقتی وجود دارد بر هر کار شایسته ای نورانیت است، آنچه موافق کتاب خداست آن را اعتماد کنید و آن چه مخالف کتاب خداست آن را طرد کنید.»

عن ابی عبدالله علیه السلام ما لم یوافق من الحدیث القرآن فهو زخرف؛ (2) «از امام صادق علیه السلام نقل می کنند آنچه از روایت موافق قرآن نباشد زخرف و باطل است». و احادیث بسیار دیگری که در این رابطه رهنمود هستند.

خلاصه آنچه گذشت

در این فصل از نوشتار ضمن بیان اهمیت سبک شناسی و مناهج، روش های تفسیر به مأثور و پی آمد آن و روش تفسیر عرفانی و باطنی مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین روش علم گرایی که در قرون اخیر دامن گیر برخی مفسران شده و خطرهای آن گوش زد شد. در این قسمت از روش الحادی و عناد با قرآن که با نام تفسیر قرآن معارف قدسی را مورد تردید و خدشه قرار داده، پرده برداری شده و خطر آن هشدار داده شد. روش تفسیر موضوعی و امتیاز آن و نیز مشکل بزرگی که در سر راه آن وجود دارد، مطرح شد.

تفسیر قرآن قرآن، بهترین روش در تفسیر قرآن معرفی شد. البته توضیح کامل در این رابطه داده شده که پی آمد این روش بی نیازی از روایات و سیره رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و عترت طاهره علیهم السلام نمی باشد. بلکه در مقاصد اصلی قرآن در عرصه فقه و ن_یز معارف عمیق قرآن و خصوصیات