پژوهشی در علوم قرآن صفحه 51

ن_م_ی ت_وان س_ی_ره او را فراگیر معتبر دانست.

روایات منظور از اولوا الامر را بیان می کنند، عن ال_ب_اق_ر علیه السلام ی_ا ای_ه_ا الذین آمنوا اطیعوا اللّه و اطیعوا الرسول و اولوا الامر منکم، ایانا عنی خاصه (1)؛ «ما ت_ن_ه_ا منظور آیه هستیم.» امام علیه السلام نمی خواهد واژه را معنا کند زیرا از لحاظ لغت اولواالامر ی_ع_ن_ی ص_اح_بان ولایت، فراگیر است لیکن وقتی افراد خاص منظور باشند روایات مقصود آیه را تبیین می کنند، نه این که مفهوم واژه را بیان کنند. روایات به این مضمون فراوان است.

سخنی با فخر رازی

اشاره

ف_خر رازی در ذیل آیه: سیجنبها الاتقی الذی یؤتی ماله یتزکی(2)؛ «اهل تقوا از آن آتش در امان ماندند، آن که مالش را جهت تزکیه نفس اعطا می کند». م_ی گوید آیه در شان ابوبکر نازل شده است بر اساس این آیه ابوبکر با تقواترین انسان می باشد.

از سوی دیگر ب_ر اس_اس آی_ه ح_ج_رات ب_رت_ری انسان را به فضایل انسانی و تقوا شکل می گیرد، ان اکرمکم عنداللّه اتقیکم (3)؛ «برترین شما با تقواترین شما می باشد». از م_ف_اد دو آیه می توان برهان تشکیل داد که ابوبکر برترین انسان است. زیرا صغرای برهان را آیه اول ب_ی_ان ک_رد و ک_ب_رای آن را آی_ه ح_ج_رات، به همین خاطر ن_ت_ی_ج_ه ای_ن م_ی ش_ود ک_ه ابوبکر برترین ان_س_ان ه_ا (4) ب_ع_د از رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم می باشد. آنگاه سیوطی نیز این سخن را می پذیرد! (5)

ای_ن س_خن از جهاتی مخدوش است زیرا اولا شان نزول هایی در مورد آیه گفته شده است گ_وناگون است (6) و خود اهل سنت مانند زمخشری این موضوع را که شان نزول آیه

1- نور الثقلین، ج 1، ص 497.
2- لیل، 17.
3- حجرات، 13.
4- تفسیر کبیر، ج 31، ص 201.
5- اتقان، ج 1، ص 40.
6- در المنثور، ج 6، ص 375.