پژوهشی در علوم قرآن صفحه 89

چه کسی، نازل شده اند، آگاهی دارم».

ع_ن ع_ل_ی علیه السلام م_ا نزلت آیه علی رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم الا أقرآنیها و أملَاَها علیّ فأکتبها بخطی و عَلَّمنی ت_أوی_ل_ه_ا و تفسیرها و ناسخها و منسوخها و محکمها و متشابهها؛ (1) «هر آیه ای نازل می شد رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم آن را بر من قرائت می کرد و املا می کرد و من می نوشتم و تاویل و تفسیر و ناسخ و م_ن_س_وخ و محکم و متشابه آن را آگاه می نمود.» حضرت بر اساس این آگاهی ها قرآن را تنظیم نمود و عرضه کرد؛ لیکن پذیرفته نشد.

عمر، ان علیاً جاء بالقرآن و فیه فضائح المهجرین و الانصار؛ «عمر می گوید: علی علیه السلام قرآنی آورد که در آن طعن ها بر مهاجرین و انصار وجود داشت». منظور نقل شأن نزولها می باشد. عمر وقتی قرآن علی علیه السلام را گشود، فلما فتحها خرج من اول صفحته فتحها فضایح القوم فوثب عمر و ق_ال یا علی اردده فلا حاجه لنا فیه فأخذه و انصرف (2)؛ «وقتی قرآن علی علیه السلام را گشود در ه_م_ان ص_ف_ح_ه اول فضایح (طعن ها) برخی را مشاهده کرد، آنگاه عمر گفت ما نیازی به این قرآن نداریم برگردان و امام علی علیه السلام آن را برگرداند!».

سرنوشت قرآن علی علیه السلام

ب_ن_اب_رای_ن، قرآن علی علیه السلام تفاوت اساسی با قرآن متداول زمان عثمان نداشت. همین قرآن بود که اکنون همگان در خدمت آن هستند. با دو تفاوت در ترتیب نزول و حاشیه نویسی هایی که داشت. این چ_ن_ی_ن نبود که قرآن عثمان از لحاظ قرآن بودن مخدوش باشد. یا برخی سوره ها را حذف نموده باشد، که در قرآن علی علیه السلام آمده باشد.

اگر عثمان یا دیگران چنین تصرفی می کردند علی علیه السلام و نیز م_س_ل_م_ان_ان در ب_رابر آن سکوت نمی کردند. چیزی برتر از قرآن نبود وقتی احساس خطر می شد شمشیرها برهنه می شد. هنگامی که ازعلی در مورد قرآنش سؤال شد، حضرت سؤال کرد آیا این قرآنی که متداول است قرآن نیست، گفتند چرا، فرمودند به همین قرآن عمل کنید، کفایت می کند.