پژوهشی در علوم قرآن صفحه 93

با خ_ط نسخ نوشته می شده است. و هم اکنون هم با همین خط نوشته می شود. خط کوفی که قرآن بر آن ن_گ_اش_ته می شده تا نیمه قرن اول هجری بدون نقطه و علائم اعراب بوده است. نقطه و اعراب گ_ذاری قرآن در زمان حجاج بن یوسف ثقفی والی کوفه صورت گرفته است. دو تن از شاگردان اب_ی الاس_ود ال_دُولی (متوفای 68) که از مخلصان علی بن ابی طالب علیه السلام بودند بنام های «یحیی بن یعمر» و «نصر بن عاصم» اقدام به نقطه گذاری و اعراب گذاری قرآن نمودند. (1) تا آن زمان باء از ن_ون ی_ا ت_اء و ث_اء و دی_گ_ر ح_روف ن_ق_ط_ه دار از یکدیگر تشخیص داده نمی شد. و نیز إعراب حروف ع_لام_ت گ_ذاری ن_ب_ود. ای_ن خ_ص_وص_ی_ات در واقع از طریق شنیدن از قبلی ها سینه به سینه منتقل می شد.

قرآن بر چه چیز نوشته می شده است؟

گ_رچ_ه ل_وازم ال_تحریر در آن زمان اندک فراهم می شده است، لیکن علاقه مندان به نوشتن قرآن به هر ن_ح_وی ب_ود، قرآن را در هر چیز که مناسب تشخیص می دادند، می نگاشتند، که به برخی از آنها اشاره می شود:

اک_ت_اف، ج_م_ع کتف. استخوان های کتف شتر و گوسفند، اقتاب، تخته های پهن جلوی جهاز شتر، اض_لاع، اس_تخوان دنده ها، لخاف، سنگ های نازک سیقلی، ظرر، سنگ های تیز