عوامل انحراف خواص از منظر قرآن کریم صفحه 27

آیات فوق نشان می دهد که اولاً بلقیس حکومتی خودکامه نداشته و در امور با صاحبان خرد به مشورت می پرداخت و ثانیاً بزرگان نیز بدون تمجید و چاپلوسی به قدرت و نهراسیدن به خاطر یک نامه اشاره کردند.

3-1- واژه عوام در قرآن

1-3-1- الناس

اشاره

"ناس" ، اسم جمع است(1) و به معنای مردم یا جماعت مردم می آید. (2)اصل "النّاس" ، "أناس" از "انس" است ، در اثر دخول الف و لام تعریف ، همزه آن ساقط شده و لام تعریف در نون ادغام شده است. (3)

در قرآن کریم ، آیه ای وجود ندارد که لفظ ناس، بدون "الف و لام" ، ذکر شده باشد، بلکه در تمام آیاتی که این لفظ، ذکر شده همراه با "الف و لام" ، بیان شده است.

در قرآن از واژه الناس دو معنا اراده شده است ، یکی در معنای عموم و دیگری در معنای گروه خاص که عوام جامعه هستند ، در ذیل آیات قرآنی در باره هر دو گروه را بیان می کنیم.

1-1-3-1- اراده الناس در معنای عموم

رَبَّنا إِنَّکَ جامِعُ النَّاسِ لِیَوْمٍ لا رَیْبَ فیهِ إِنَّ اللَّهَ لا یُخْلِفُ الْمیعادَ(4)؛ پروردگارا ! تو مردم را ، برای روزی که تردیدی در آن نیست ، جمع خواهی کرد؛ زیرا خداوند از وعده خود، تخلف نمی کند.

1- یعنی دلالت بر مجموعی از افراد می کند و دارای معنای جمعی است، ولی از جنس خودش مفرد ندارد؛ مانند نساء که به معنای زنان است ولی از جنس خودش مفرد ندارد ؛ جلال الدین سیوطی، البهجه المرضیه ، ج 1، چاپ ششم ، قم ، نشر مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان ، 1370ه. ش ، ص 32.
2- سید علی اکبر قرشی ، قاموس قرآن ، ج 7، تهران ، نشر دارالکتب الاسلامیه ، 1371 ه. ش ، ص 129.
3- همان ، ص 303.
4- آل عمران (3) ، آیه 9.