عوامل انحراف خواص از منظر قرآن کریم صفحه 55

شکست ، با گذاشتن تبر بر گردن بت بزرگ گفت: اگر خدایتان می تواند سخن بگوید و پاسخ دهد از او بپرسید.

نمرودیان برای اینکه وجهه عمومی خود را از دست ندهند ، شروع به مجادله و عوام فریبی کرده ، پیروان عوام را به دفاع از خدایان دروغین فرا خواندند و با اینکه محاکمه ابراهیم(ع) در برابر چشمان مردم بود،

فَأَتُوا بِهِ عَلی أَعْیُنِ النّاسِ(1)؛ او را در برابر دیدگان مردم (برای محاکمه) بیاورید.

ولی با این حال عامه مردم نتوانستند سخن حضرت ابراهیم(ع) را بفهمند و به حقانیت ایشان پی ببرند. آنها همچنان بر گمراهی خود اصرار ورزیدند.

3-2-2- مقلد و تابع

از ویژگی های مهم دیگر توده عوام جامعه تقلید کورکورانه است ، به اصطلاح این افراد برای تشخیص راه از چاه تابع دیگران هستند ، عوام چاره ای جز پیروی ندارند. اما پیروی عوامِ بد جاهلانه است؛ نه از عقل دستور می گیرند و نه از کسانی تبعیت می کنند که صاحبان عقل و شعورند.

پیشوای آنان سنت های آبا و اجدادی است. فهم و عقل خویش را به کناری می نهند و هدفشان رسیدن به آرزوهای نفسانی است. از این رو وقتی در قیامت آنان را فوج فوج به دوزخ می برند، نگهبانان دوزخ از آنان می پرسند:

أَلَمْ یَأتِکُمْ نَذیرٌ؛ آیا هشدار دهنده ای برای شما نیامد؟

و آنان تصدیق می کنند که هشدار دهنده آمد، ولی با تکذیب ما رو به رو شد و ما منکر رسالت شدیم و در آخر اعتراف می کنند ، لَوْ کُنّا تَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما کُنّا فی أَصْحابِ السَّعیرِ(2)؛ اگر گوش شنوا داشتیم یا اندیشه می کردیم، در میان دوزخیان نبودیم.