- تبیین موضوع 1
- مقدمه 1
- الف) کارکردهای مثبت 2
- اشاره 2
- اهمیت، اهداف و فواید موضوع 2
- ب) کارکردهای منفی 5
- پیشینه تحقیق درباره موضوع 7
- سؤال ها، فرضیه و روش تحقیق 12
- بخش اول: کلیات 14
- اشاره 14
- فصل اول: مأخذ شناسی 15
- غیبت 20
- فصل دوم: واژه شناسی 20
- ظهور 21
- مشاهده 22
- ملاقات 25
- رؤیت 26
- فصل سوم: انواع ملاقات 27
- اشاره 27
- 1. زمان دیدار 27
- اشاره 27
- الف) دیدار در زمان پدر 28
- ب) دیدار در دوره غیبت صغرا 31
- ج) دیدار در دوره غیبت کبرا 32
- اشاره 34
- 2. حالت ملاقات 34
- الف) خواب 34
- ب) مکاشفه 40
- ج) بیداری 44
- 3. شناخت 44
- اشاره 44
- الف) امام را نمی شناسد 45
- ب) بعد از ملاقات امام را می شناسد 47
- ج) هنگام ملاقات امام را می شناسد 47
- بخش د و م: ا ثبا ت ملا قا ت 49
- اشاره 49
- اشاره 50
- اشاره 50
- فصل اول: دلیل امکان ملاقات 50
- جسم طبیعی امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 50
- الف) دلیل کلامی 51
- ب) دلیل نقلی 56
- ج) دلیل عقلی - عرفانی 59
- دیدگاه فرقه شیخیّه 63
- اشاره 63
- نقد این دیدگاه 63
- دیدگاه شیخیه در مورد ملاقات 65
- فصل دوم: دلیل های وقوع ملاقات 68
- اشاره 68
- 1. حکایت ها 70
- اشاره 70
- الف) تواتر 70
- ب) اسناد معتبر 75
- ج) کرامات 77
- 2. اجماع تشرّفی 77
- 3. گواهی علما و اختلاف نداشتن در آن 83
- اشاره 95
- 4. اعمال و اذ کار نقل شده 95
- یک مؤید: تعلیم طلب دیدار 107
- بخش سو م: پاسخ ا شکا ل ها 115
- اشاره 115
- فصل اول: روایات 116
- اشاره 116
- روایت اول. توقیع علی بن محمد سمری 116
- متن روایت 116
- اشاره 116
- منابع 118
- سند 119
- دلالت 131
- احتمال اول. ادعای سفارت 144
- احتمال های دیگر در «ادعای مشاهده» 144
- احتمال دوم. ادعای حضور امام 153
- احتمال سوم. شناخت امام در حال دیدار 163
- احتمال پنجم. دیدار اختیاری امام 165
- احتمال چهارم. دانستن محل استقرار امام 165
- وجود استثنا 167
- نبود دلیل یقین آور 168
- راویان موثق 173
- روایت دوم. احادیث لا یرونه و لا یعرفونه 175
- روایت سوم. سخن محمد بن عثمان عمروی 191
- روایت چهارم. توقیع احمد بن خضر 195
- دو روایت دیگر 204
- الف) مخالف با فلسفه غیبت 211
- اشاره 211
- فصل دوم: تضادها 211
- ب) منافات با تقسیم غیبت به صغرا و کبرا 214
- ج) تضاد با نظر منکرین وقوع ملاقات 231
- الف) بسترسازی برای مدعیان دروغین 249
- فصل سوم: پیامد های منفی 249
- اشاره 249
- ب) رواج خرافات 252
- ج) بدبینی اهل اندیشه 254
- خاتمه 257
- ضمایم: حکا یت ها ی د ید ا ر 259
- اشاره 259
- 1. دیدار آیت الله سید حسین حائری فشارکی 260
- الف) شناخت امام هنگام ملاقات 260
- دیدار در بیداری 260
- 2. دیدار محمد بن عیسی بحرینی 265
- 3. دیدار مقدّس اردبیلی (فقیه محقق مولی احمد بن محمد اردبیلی نجفی، م993ق) 272
- 4. دیدار سیّد بحرالعلوم (علامه سیّد محمدمهدی بحرالعلوم طباطبایی بروجردی نجفی، م1212ق) 275
- 5. دیدار سید محمد باقر حسینی قزوینی (خواهرزاده سید بحرالعلوم و از یاران خاص ایشان) 281
- 6. دیدار استاد بزرگ، آیت الله شیخ مرتضی انصاری شوشتری 283
- 7. دیدار آیت الله شیخ محمود عراقی (شاگرد شیخ انصاری) 284
- 8. دیدار ملا ابوالقاسم قندهاری 285
- 9. دیدار آیت الله شیخ عبدالنبی اراکی (م 1387ق) 288
- ب) شناخت امام بعد از ملاقات 294
- 1. دیدار علامه حلّی (آیت الله فی العالمین جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی) 294
- 2. دیدار آیت الله سید محمد مهدی عبدالصاحب لنگرودی 296
- الف) می داند مکاشفه است 298
- دیدار در مکاشفه 298
- 1. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 298
- 2. دیدار مجلسی اول (محمد تقی) 299
- 1. شیخ احمد عسکری کرمانشاهی 301
- ب) متوجه مکاشفه بودن نیست 301
- 2. شیخ محمد کوفی 308
- دیدار در خواب 312
- 1. دیدار شیخ صدوق (محمد بن علی) 312
- 2. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 313
- 3. دیدار شیخ مرتضی حائری 314
- 4. سید محمد تقی موسوی اصفهانی 317
- فهرست منابع 319
فصل اول: مأخذ شناسی
چنان که در پیشینه تحقیق بیان شد، علمای شیعه از ابتدا جریان های دیدار را در کتاب های خود آورده اند و برخی نیز کتاب های مستقلی در این موضوع نگاشته اند. برخی تنها به نقل دیدارها بسنده کرده اند و برخی ضمن نقل دیدارها به بحث از توقیع نیز پرداخته اند. در ذیل، نام تعدادی از کتاب ها که به صورت مستقل یا در ضمن مطالب دیگر به موضوع ملاقات پرداخته اند و نیز نام برخی مقالات ذکر می شود تا ضمن آشنایی با منابع بحث، معلوم شود در همه زمان ها، دانش مندان شیعه دیدار ها را نقل کرده اند و در این موضوع مخالف و منکری وجود نداشته است.
1. الکافی، ج1، ص329، باب فی تسمیه من رءاه عجل الله تعالی فرجه الشریف، ثقه الإسلام کلینی رحمه الله، م329، 16 ملاقات.
2. کمال الدین، ج2، ص435، باب ذکر من شاهد القائم عجل الله تعالی فرجه الشریف و رءاه و کلِّمه، شیخ صدوق رحمه الله، م381، 26 ملاقات.