- تبیین موضوع 1
- مقدمه 1
- اهمیت، اهداف و فواید موضوع 2
- الف) کارکردهای مثبت 2
- اشاره 2
- ب) کارکردهای منفی 5
- پیشینه تحقیق درباره موضوع 7
- سؤال ها، فرضیه و روش تحقیق 12
- اشاره 14
- بخش اول: کلیات 14
- فصل اول: مأخذ شناسی 15
- فصل دوم: واژه شناسی 20
- غیبت 20
- ظهور 21
- مشاهده 22
- ملاقات 25
- رؤیت 26
- اشاره 27
- 1. زمان دیدار 27
- اشاره 27
- فصل سوم: انواع ملاقات 27
- الف) دیدار در زمان پدر 28
- ب) دیدار در دوره غیبت صغرا 31
- ج) دیدار در دوره غیبت کبرا 32
- 2. حالت ملاقات 34
- اشاره 34
- الف) خواب 34
- ب) مکاشفه 40
- ج) بیداری 44
- 3. شناخت 44
- اشاره 44
- الف) امام را نمی شناسد 45
- ب) بعد از ملاقات امام را می شناسد 47
- ج) هنگام ملاقات امام را می شناسد 47
- بخش د و م: ا ثبا ت ملا قا ت 49
- اشاره 49
- فصل اول: دلیل امکان ملاقات 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- جسم طبیعی امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 50
- الف) دلیل کلامی 51
- ب) دلیل نقلی 56
- ج) دلیل عقلی - عرفانی 59
- اشاره 63
- نقد این دیدگاه 63
- دیدگاه فرقه شیخیّه 63
- دیدگاه شیخیه در مورد ملاقات 65
- اشاره 68
- فصل دوم: دلیل های وقوع ملاقات 68
- الف) تواتر 70
- 1. حکایت ها 70
- اشاره 70
- ب) اسناد معتبر 75
- 2. اجماع تشرّفی 77
- ج) کرامات 77
- 3. گواهی علما و اختلاف نداشتن در آن 83
- 4. اعمال و اذ کار نقل شده 95
- اشاره 95
- یک مؤید: تعلیم طلب دیدار 107
- اشاره 115
- بخش سو م: پاسخ ا شکا ل ها 115
- اشاره 116
- اشاره 116
- روایت اول. توقیع علی بن محمد سمری 116
- فصل اول: روایات 116
- متن روایت 116
- منابع 118
- سند 119
- دلالت 131
- احتمال های دیگر در «ادعای مشاهده» 144
- احتمال اول. ادعای سفارت 144
- احتمال دوم. ادعای حضور امام 153
- احتمال سوم. شناخت امام در حال دیدار 163
- احتمال چهارم. دانستن محل استقرار امام 165
- احتمال پنجم. دیدار اختیاری امام 165
- وجود استثنا 167
- نبود دلیل یقین آور 168
- راویان موثق 173
- روایت دوم. احادیث لا یرونه و لا یعرفونه 175
- روایت سوم. سخن محمد بن عثمان عمروی 191
- روایت چهارم. توقیع احمد بن خضر 195
- دو روایت دیگر 204
- فصل دوم: تضادها 211
- الف) مخالف با فلسفه غیبت 211
- اشاره 211
- ب) منافات با تقسیم غیبت به صغرا و کبرا 214
- ج) تضاد با نظر منکرین وقوع ملاقات 231
- الف) بسترسازی برای مدعیان دروغین 249
- اشاره 249
- فصل سوم: پیامد های منفی 249
- ب) رواج خرافات 252
- ج) بدبینی اهل اندیشه 254
- خاتمه 257
- ضمایم: حکا یت ها ی د ید ا ر 259
- اشاره 259
- الف) شناخت امام هنگام ملاقات 260
- 1. دیدار آیت الله سید حسین حائری فشارکی 260
- دیدار در بیداری 260
- 2. دیدار محمد بن عیسی بحرینی 265
- 3. دیدار مقدّس اردبیلی (فقیه محقق مولی احمد بن محمد اردبیلی نجفی، م993ق) 272
- 4. دیدار سیّد بحرالعلوم (علامه سیّد محمدمهدی بحرالعلوم طباطبایی بروجردی نجفی، م1212ق) 275
- 5. دیدار سید محمد باقر حسینی قزوینی (خواهرزاده سید بحرالعلوم و از یاران خاص ایشان) 281
- 6. دیدار استاد بزرگ، آیت الله شیخ مرتضی انصاری شوشتری 283
- 7. دیدار آیت الله شیخ محمود عراقی (شاگرد شیخ انصاری) 284
- 8. دیدار ملا ابوالقاسم قندهاری 285
- 9. دیدار آیت الله شیخ عبدالنبی اراکی (م 1387ق) 288
- 1. دیدار علامه حلّی (آیت الله فی العالمین جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی) 294
- ب) شناخت امام بعد از ملاقات 294
- 2. دیدار آیت الله سید محمد مهدی عبدالصاحب لنگرودی 296
- 1. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 298
- الف) می داند مکاشفه است 298
- دیدار در مکاشفه 298
- 2. دیدار مجلسی اول (محمد تقی) 299
- ب) متوجه مکاشفه بودن نیست 301
- 1. شیخ احمد عسکری کرمانشاهی 301
- 2. شیخ محمد کوفی 308
- 1. دیدار شیخ صدوق (محمد بن علی) 312
- دیدار در خواب 312
- 2. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 313
- 3. دیدار شیخ مرتضی حائری 314
- 4. سید محمد تقی موسوی اصفهانی 317
- فهرست منابع 319
سفیانی را غایت نفی نیابت دانست، به این شکل که بگوییم امام عجل الله تعالی فرجه الشریف تا خروج سفیانی نایب نخواهد داشت، اما با خروج سفیانی که از علایم حتمی ظهور است و چند ماه پیش از ظهور رخ خواهد داد، امام عجل الله تعالی فرجه الشریف فردی را به عنوان نایب خاص مأمور می کند تا آمادگی هایی را ایجاد نماید و پیام امام عجل الله تعالی فرجه الشریف را به نواحی گوناگون برساند؛ مانند نفس زکیه که به عنوان نایب خاص امام عجل الله تعالی فرجه الشریف، پانزده شب پیش از ظهور به مکه اعزام می شود تا پیام امام عجل الله تعالی فرجه الشریف را به مردم مکه ابلاغ کند. (1)
بنابر این، حمل این علایم بر نیابت عقلانی است و با این استدلال نمی توان نیابت را رد کرد؛ هر چند به نظر نگارنده، حمل آن به غایت نیابت در عین معقول بودن، مرجوح است و احتمال راجح حمل بر ظهور است که در احتمال دوم بررسی می شود.
در پاسخ اشکال دوم می گوییم چنان که پیش از این اشاره شد، دو فراز پیش از فراز سوم وجود داشت و احتمال اول در مشاهده که مشاهده نیابی است، با توجه به فراز اول گفته شده است؛ یعنی فراز سوم بر فراز اول حمل شده است و امام فرمودند نیابت منتفی است و غیبت دوم واقع شده است و ظهوری نخواهد بود، اما هشیار باشید که
1- وَ بِالْإِسْنَادِ (سید علی بن عبد الحمید) یَرْفَعُهُ إِلَی أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام فِی حَدِیثٍ طَوِیلٍ إِلَی أَنْ قَالَ: یَقُولُ الْقَائِمُ عجل الله تعالی فرجه الشریف لِأَصْحَابِهِ: یَا قَوْمِ! إِنَّ أَهْلَ مَکَّهَ لَا یُرِیدُونَنِی وَ لَکِنِّی مُرْسِلٌ إِلَیْهِمْ لِأَحْتَجَّ عَلَیْهِمْ بِمَا یَنْبَغِی لِمِثْلِی أَنْ یَحْتَجَّ عَلَیْهِمْ. فَیَدْعُو رَجُلًا مِنْ أَصْحَابِهِ، فَیَقُولُ لَهُ: امْضِ إِلَی أَهْلِ مَکَّهَ، فَقُلْ: یَا أَهْلَ مَکَّهَ! أَنَا رَسُولُ فُلَانٍ إِلَیْکُمْ وَ هُوَ یَقُولُ لَکُمْ إِنَّا أَهْلُ بَیْتِ الرَّحْمَهِ وَ مَعْدِنُ الرِّسَالَهِ وَ الْخِلَافَهِ وَ نَحْنُ ذُرِّیَّهُ مُحَمَّدٍ وَ سُلَالَهُ النَّبِیِّینَ وَ إِنَّا قَدْ ظُلِمْنَا وَ اضْطُهِدْنَا وَ قُهِرْنَا وَ ابْتُزَّ مِنَّا حَقُّنَا مُنْذُ قُبِضَ نَبِیُّنَا إِلَی یَوْمِنَا هَذَا فَنَحْنُ نَسْتَنْصِرُکُمْ فَانْصُرُونَا فَإِذَا تَکَلَّمَ هَذَا الْفَتَی بِهَذَا الْکَلَامِ أَتَوْا إِلَیْهِ فَذَبَحُوهُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ وَ هِیَ النَّفْسُ الزَّکِیَّهُ. فَإِذَا بَلَغَ ذَلِکَ الْإِمَامَ قَالَ لِأَصْحَابِهِ: أَلَا أَخْبَرْتُکُمْ أَنَّ أَهْلَ مَکَّهَ لَا یُرِیدُونَنَا... . (بحار الأنوار، ج 52، ص307، ح81)