دیدار در عصر غیبت؛ از نفی تا اثبات صفحه 154

در توقیع، «فلا ظهور» فرموده، نه«فلا رؤیت». پس هر کس ادعای مشاهده کند، یعنی مشاهده ظهور. (1)

سید محمد صدر:

أن یؤمن شخص بإنسان أنه هو المهدی المنتظر عجل الله تعالی فرجه الشریف کما حدث فی التاریخ خلال الدعوات المهدویه المتعدده فیخبر اذا رءاه أنه رأی المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف؛ (2)

این که شخص به انسانی ایمان آورد که او مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است، آن گونه که در طول تاریخ در خلال ادّعاهای مکرّر مهدویت اتفاق افتاد و سپس خبر دهد که مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را دیده است.

به نظر می رسد این احتمال اولویت دارد.

قرینه های این احتمال

لغت: چنان که در فصل واژه شناسی اشاره شد، همه اهل لغت در واژه «شهد»، معنای حضور را لازم دانسته اند؛ معنایی که با غیبت در تضاد آشکار است و همین سبب شده است شهود در مقابل غیب (عالم الغیب و الشهاده) باشد. از دیدگاه لغوی، منظور از ادعای مشاهده، ادعای حضور است و دیدن و علم یافتن، لازمه حضور به شمار می رود.

اصطلاح روایات: از راه های مهم برای فهم دقیق معنای کلمات به کار رفته در روایات، مراجعه به روایات دیگر است تا بفهمیم این واژه در آن روایات به چه معنایی به کار رفته است. با نگاهی به روایات درمی یابیم امامان علیهم السلام مشاهده را در مقابل غیبت و به معنای حضور