- تبیین موضوع 1
- مقدمه 1
- اهمیت، اهداف و فواید موضوع 2
- الف) کارکردهای مثبت 2
- اشاره 2
- ب) کارکردهای منفی 5
- پیشینه تحقیق درباره موضوع 7
- سؤال ها، فرضیه و روش تحقیق 12
- بخش اول: کلیات 14
- اشاره 14
- فصل اول: مأخذ شناسی 15
- غیبت 20
- فصل دوم: واژه شناسی 20
- ظهور 21
- مشاهده 22
- ملاقات 25
- رؤیت 26
- فصل سوم: انواع ملاقات 27
- اشاره 27
- 1. زمان دیدار 27
- اشاره 27
- الف) دیدار در زمان پدر 28
- ب) دیدار در دوره غیبت صغرا 31
- ج) دیدار در دوره غیبت کبرا 32
- اشاره 34
- الف) خواب 34
- 2. حالت ملاقات 34
- ب) مکاشفه 40
- اشاره 44
- 3. شناخت 44
- ج) بیداری 44
- الف) امام را نمی شناسد 45
- ب) بعد از ملاقات امام را می شناسد 47
- ج) هنگام ملاقات امام را می شناسد 47
- اشاره 49
- بخش د و م: ا ثبا ت ملا قا ت 49
- جسم طبیعی امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 50
- فصل اول: دلیل امکان ملاقات 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- الف) دلیل کلامی 51
- ب) دلیل نقلی 56
- ج) دلیل عقلی - عرفانی 59
- دیدگاه فرقه شیخیّه 63
- اشاره 63
- نقد این دیدگاه 63
- دیدگاه شیخیه در مورد ملاقات 65
- اشاره 68
- فصل دوم: دلیل های وقوع ملاقات 68
- اشاره 70
- 1. حکایت ها 70
- الف) تواتر 70
- ب) اسناد معتبر 75
- 2. اجماع تشرّفی 77
- ج) کرامات 77
- 3. گواهی علما و اختلاف نداشتن در آن 83
- اشاره 95
- 4. اعمال و اذ کار نقل شده 95
- یک مؤید: تعلیم طلب دیدار 107
- اشاره 115
- بخش سو م: پاسخ ا شکا ل ها 115
- روایت اول. توقیع علی بن محمد سمری 116
- اشاره 116
- متن روایت 116
- فصل اول: روایات 116
- اشاره 116
- منابع 118
- سند 119
- دلالت 131
- احتمال اول. ادعای سفارت 144
- احتمال های دیگر در «ادعای مشاهده» 144
- احتمال دوم. ادعای حضور امام 153
- احتمال سوم. شناخت امام در حال دیدار 163
- احتمال چهارم. دانستن محل استقرار امام 165
- احتمال پنجم. دیدار اختیاری امام 165
- وجود استثنا 167
- نبود دلیل یقین آور 168
- راویان موثق 173
- روایت دوم. احادیث لا یرونه و لا یعرفونه 175
- روایت سوم. سخن محمد بن عثمان عمروی 191
- روایت چهارم. توقیع احمد بن خضر 195
- دو روایت دیگر 204
- اشاره 211
- فصل دوم: تضادها 211
- الف) مخالف با فلسفه غیبت 211
- ب) منافات با تقسیم غیبت به صغرا و کبرا 214
- ج) تضاد با نظر منکرین وقوع ملاقات 231
- الف) بسترسازی برای مدعیان دروغین 249
- اشاره 249
- فصل سوم: پیامد های منفی 249
- ب) رواج خرافات 252
- ج) بدبینی اهل اندیشه 254
- خاتمه 257
- ضمایم: حکا یت ها ی د ید ا ر 259
- اشاره 259
- الف) شناخت امام هنگام ملاقات 260
- دیدار در بیداری 260
- 1. دیدار آیت الله سید حسین حائری فشارکی 260
- 2. دیدار محمد بن عیسی بحرینی 265
- 3. دیدار مقدّس اردبیلی (فقیه محقق مولی احمد بن محمد اردبیلی نجفی، م993ق) 272
- 4. دیدار سیّد بحرالعلوم (علامه سیّد محمدمهدی بحرالعلوم طباطبایی بروجردی نجفی، م1212ق) 275
- 5. دیدار سید محمد باقر حسینی قزوینی (خواهرزاده سید بحرالعلوم و از یاران خاص ایشان) 281
- 6. دیدار استاد بزرگ، آیت الله شیخ مرتضی انصاری شوشتری 283
- 7. دیدار آیت الله شیخ محمود عراقی (شاگرد شیخ انصاری) 284
- 8. دیدار ملا ابوالقاسم قندهاری 285
- 9. دیدار آیت الله شیخ عبدالنبی اراکی (م 1387ق) 288
- ب) شناخت امام بعد از ملاقات 294
- 1. دیدار علامه حلّی (آیت الله فی العالمین جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی) 294
- 2. دیدار آیت الله سید محمد مهدی عبدالصاحب لنگرودی 296
- 1. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 298
- الف) می داند مکاشفه است 298
- دیدار در مکاشفه 298
- 2. دیدار مجلسی اول (محمد تقی) 299
- 1. شیخ احمد عسکری کرمانشاهی 301
- ب) متوجه مکاشفه بودن نیست 301
- 2. شیخ محمد کوفی 308
- دیدار در خواب 312
- 1. دیدار شیخ صدوق (محمد بن علی) 312
- 2. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 313
- 3. دیدار شیخ مرتضی حائری 314
- 4. سید محمد تقی موسوی اصفهانی 317
- فهرست منابع 319
الف) دیدار در زمان پدر
این دوره با تولد امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف در نیمه شعبان سال 255 هجری قمری آغاز شد و مدت پنج سال ادامه یافت و با شهادت امام حسن عسکری علیه السلام در هشتم ربیع الاول260 به پایان رسید. در این زمان که حضرت نزد پدر خویش زندگی می کرد و هنوز به امامت نرسیده بود، گروه ها و افراد بسیاری به فیض دیدار ایشان نایل شدند که جریان این دیدارها در کتاب های معتبر ما نقل شده است. در میان این افراد می توان از حکیمه خاتون، عمّه امام حسن عسکری علیه السلام به عنوان اولین دیدار کننده نام برد. جریان دیدار ایشان را ثقه الإسلام کلینی، (1) شیخ صدوق، (2)
1- مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ رِزْقِ اللَّهِ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: حَدَّثَنِی مُوسَی بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ بْنِ حَمْزَهَ بْنِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ: حَدَّثَتْنِی حَکِیمَهُ ابْنَهُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام وَ هِیَ عَمَّهُ أَبِیهِ أَنَّهَا رَأَتْهُ عجل الله تعالی فرجه الشریف لَیْلَهَ مَوْلِدِهِ وَ بَعْدَ ذَلِکَ. (الکافی، ج1، ص331، ح3)
2- حدثنا محمد بن الحسن بن الولید - رضی الله عنه - قال: حدثنا محمد بن یحیی العطار قال: حدثنا أبو عبد الله الحسین بن رزق الله قال: حدثنی موسی بن محمد بن القاسم بن حمزه بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب علیهم السلام قال: حدثتنی حکیمه بنت محمد بن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب علیهم السلام قالت: ... فأخذتنی فتره و أخذتها فتره فانتبهت بحس سیدی فکشفت الثوب عنه فإذا أنا به عجل الله تعالی فرجه الشریف ساجداً یتلقی الأرض بمساجده فضممته إلیّ. (کمال الدین و تمام النعمه، ج2، ص424، ح1) حدثنا الحسین بن أحمد بن إدریس - رضی الله عنه - قال: حدثنا أبی قال: حدثنا محمد بن إسماعیل قال: حدثنی محمد بن إبراهیم الکوفی قال: حدثنا محمد بن عبد الله الطهوی قال: قصدت حکیمه بنت محمد علیه السلام بعد مضی أبی محمد علیه السلام أسألها عن الحجه و ما قد اختلف فیه الناس من الحیره التی هم فیها فقالت لی: ... و إذا أنا بالصبی عجل الله تعالی فرجه الشریف ساجداً لوجهه جاثیاً علی رکبتیه رافعاً سبابتیه. (کمال الدین و تمام النعمه، ج2، ص425، ح2)