- تبیین موضوع 1
- مقدمه 1
- اهمیت، اهداف و فواید موضوع 2
- الف) کارکردهای مثبت 2
- اشاره 2
- ب) کارکردهای منفی 5
- پیشینه تحقیق درباره موضوع 7
- سؤال ها، فرضیه و روش تحقیق 12
- بخش اول: کلیات 14
- اشاره 14
- فصل اول: مأخذ شناسی 15
- غیبت 20
- فصل دوم: واژه شناسی 20
- ظهور 21
- مشاهده 22
- ملاقات 25
- رؤیت 26
- اشاره 27
- 1. زمان دیدار 27
- اشاره 27
- فصل سوم: انواع ملاقات 27
- الف) دیدار در زمان پدر 28
- ب) دیدار در دوره غیبت صغرا 31
- ج) دیدار در دوره غیبت کبرا 32
- اشاره 34
- 2. حالت ملاقات 34
- الف) خواب 34
- ب) مکاشفه 40
- اشاره 44
- 3. شناخت 44
- ج) بیداری 44
- الف) امام را نمی شناسد 45
- ب) بعد از ملاقات امام را می شناسد 47
- ج) هنگام ملاقات امام را می شناسد 47
- بخش د و م: ا ثبا ت ملا قا ت 49
- اشاره 49
- فصل اول: دلیل امکان ملاقات 50
- جسم طبیعی امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 50
- اشاره 50
- اشاره 50
- الف) دلیل کلامی 51
- ب) دلیل نقلی 56
- ج) دلیل عقلی - عرفانی 59
- دیدگاه فرقه شیخیّه 63
- اشاره 63
- نقد این دیدگاه 63
- دیدگاه شیخیه در مورد ملاقات 65
- فصل دوم: دلیل های وقوع ملاقات 68
- اشاره 68
- الف) تواتر 70
- 1. حکایت ها 70
- اشاره 70
- ب) اسناد معتبر 75
- ج) کرامات 77
- 2. اجماع تشرّفی 77
- 3. گواهی علما و اختلاف نداشتن در آن 83
- 4. اعمال و اذ کار نقل شده 95
- اشاره 95
- یک مؤید: تعلیم طلب دیدار 107
- بخش سو م: پاسخ ا شکا ل ها 115
- اشاره 115
- متن روایت 116
- اشاره 116
- اشاره 116
- روایت اول. توقیع علی بن محمد سمری 116
- فصل اول: روایات 116
- منابع 118
- سند 119
- دلالت 131
- احتمال اول. ادعای سفارت 144
- احتمال های دیگر در «ادعای مشاهده» 144
- احتمال دوم. ادعای حضور امام 153
- احتمال سوم. شناخت امام در حال دیدار 163
- احتمال پنجم. دیدار اختیاری امام 165
- احتمال چهارم. دانستن محل استقرار امام 165
- وجود استثنا 167
- نبود دلیل یقین آور 168
- راویان موثق 173
- روایت دوم. احادیث لا یرونه و لا یعرفونه 175
- روایت سوم. سخن محمد بن عثمان عمروی 191
- روایت چهارم. توقیع احمد بن خضر 195
- دو روایت دیگر 204
- اشاره 211
- الف) مخالف با فلسفه غیبت 211
- فصل دوم: تضادها 211
- ب) منافات با تقسیم غیبت به صغرا و کبرا 214
- ج) تضاد با نظر منکرین وقوع ملاقات 231
- الف) بسترسازی برای مدعیان دروغین 249
- اشاره 249
- فصل سوم: پیامد های منفی 249
- ب) رواج خرافات 252
- ج) بدبینی اهل اندیشه 254
- خاتمه 257
- ضمایم: حکا یت ها ی د ید ا ر 259
- اشاره 259
- دیدار در بیداری 260
- 1. دیدار آیت الله سید حسین حائری فشارکی 260
- الف) شناخت امام هنگام ملاقات 260
- 2. دیدار محمد بن عیسی بحرینی 265
- 3. دیدار مقدّس اردبیلی (فقیه محقق مولی احمد بن محمد اردبیلی نجفی، م993ق) 272
- 4. دیدار سیّد بحرالعلوم (علامه سیّد محمدمهدی بحرالعلوم طباطبایی بروجردی نجفی، م1212ق) 275
- 5. دیدار سید محمد باقر حسینی قزوینی (خواهرزاده سید بحرالعلوم و از یاران خاص ایشان) 281
- 6. دیدار استاد بزرگ، آیت الله شیخ مرتضی انصاری شوشتری 283
- 7. دیدار آیت الله شیخ محمود عراقی (شاگرد شیخ انصاری) 284
- 8. دیدار ملا ابوالقاسم قندهاری 285
- 9. دیدار آیت الله شیخ عبدالنبی اراکی (م 1387ق) 288
- 1. دیدار علامه حلّی (آیت الله فی العالمین جمال الدین حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی) 294
- ب) شناخت امام بعد از ملاقات 294
- 2. دیدار آیت الله سید محمد مهدی عبدالصاحب لنگرودی 296
- الف) می داند مکاشفه است 298
- 1. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 298
- دیدار در مکاشفه 298
- 2. دیدار مجلسی اول (محمد تقی) 299
- 1. شیخ احمد عسکری کرمانشاهی 301
- ب) متوجه مکاشفه بودن نیست 301
- 2. شیخ محمد کوفی 308
- 1. دیدار شیخ صدوق (محمد بن علی) 312
- دیدار در خواب 312
- 2. دیدار شیخ حرّ عاملی (محمد بن حسن) 313
- 3. دیدار شیخ مرتضی حائری 314
- 4. سید محمد تقی موسوی اصفهانی 317
- فهرست منابع 319
2. حالت ملاقات
اشاره
مراجعه به ملاقات های نقل شده نشان می دهد، دیدارها در حالت های مختلف روی می دهد. بنابر این، لازم است از این نظر نیز تقسیم بندی شوند تا درباره هر یک جداگانه بحث کنیم و اصل وقوع و اعتبار آنها را روشن سازیم.
دیدار با امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف یا در خواب روی می دهد، یا در مکاشفه، یا در بیداری. در ادامه، این سه حالت را بررسی می کنیم.
الف) خواب
یکی از حالت هایی که امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در آن ملاقات می شود، حالت خواب است. سید حسین ارموی (عرب باغی) در کتاب هدایه الانام فیمن لقی الحجه فی المنام که در سال 1331 قمری نوشته، نام و سرگذشت بعضی از افراد را که در عالم رویا با امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف ملاقات کرده اند، آورده است. معروف ترین این افراد، شیخ صدوق، شیخ حرّ عاملی، سید محمدتقی موسوی و سید بن طاوس هستند. شیخ صدوق جریان دیدار خود را در مقدمه کتاب خویش، کمال الدین و تمام النعمه آورده است. شیخ حرّ عاملی در فصل 17 باب 33 کتاب خود، اثبات الهداه، جریان های بسیاری از ملاقات خود با امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را نوشته است. سید محمدتقی موسوی نیز جریان ملاقات خویش را در کتاب خود، مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم عجل الله تعالی فرجه الشریف، بیان کرده است. (1) سید بن طاوس نیز در کتاب خود، کشف المحجه به دیدار خویش با امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف در خواب، بدون بیان جریان ملاقات اشاره کرده است. (2)
1- مکیال المکارم، ج1، ص344: مکرمه نوزدهم.
2- کشف المحجه لثمره المهجه، ص152.