آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت صفحه 40

چه اهدافی چیده شدهاند تا ما، به سرانجام اعتقاد مهدوی و آثار تربیتی آن دست یابیم.

این توضیح لازم است که هر چند در نگاه کلان، تربیت را در دو ساحت عقلانی و ایمانی در نظر میگیریم، در بررسی سیر تربیتی در دوره های پیش از ظهور، مباحث خود را در قالب این دو قسم مطرح نمیکنیم؛ اما پس از بررسی، روشن خواهد شد که نتایج مباحث عرضه شده، در تجلی و رشد عقلانی و ایمانی امت مؤثر بوده، هست و خواهد بود.

گفتار دوم: زمینه سازی خدا و انبیا علیهم السلام در تربیت مهدوی و آثار آن

نخستین زمینهسازی برای بروز و ظهور آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت، در خطاب خداوند به پیامبران و اولیا و دیگر افراد بشر، در قرآن و کتابهای مقدس صورت گرفته است.

قرآن طبق سبک و اسلوب خود، به ترسیم طرح کلی از آینده جهان و بشارت عصر رهایی پرداخته و در برخی نشانه های ظهور به اجمال اکتفا کرده و بیان جزئیات و حسب و نسب و مختصات یاران را به احادیث اهلبیت علیهم السلام و تبیین آنان سپرده است؛ از جمله: آیات 5 و 6 سوره قصص، 55 سوره نور، 105 سوره انعام، 33 سوره توبه، 28 سوره فتح، 9 سوره صف، 81 سوره اسراء، 61 سوره زخرف و... . (1)

قصد ما پرداختن به این آیات نیست؛ بلکه نتایج آن در بعد تربیتی مورد نظر ماست، اما به عنوان شاهد مثال در روایتی از امام باقر علیه السلام ذیل آیه 105 سوره انبیاء، در تفسیر عبارت «عبادی الصالحون» مصداق آن، حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و اصحاب ایشان معرفی شدهاند (2) یا در تمثل و استشهاد ائمه علیهم السلام در مورد حیات و ممات زمین، حیات زمین به عدالت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، بعد از موت زمین به واسطه ظلم و جور (3) و به عنوان حیات طیبه تعبیر شده است. (4)

1- عبدالرحیم مبارک، فی رحاب الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص16؛ السید علی الحسینی الصدر، الامام المنتظر من ولادته الی دولته، ص17،24، 28،30 و .33
2- علی بن ابراهیم قمی، تفسیر القمی، ج2، ص .77
3- بحارالأنوار، ج51، ص54، ح37؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج2، ص668، ح .13
4- علی کورانی ، المعجم الموضوعی لاحادیث الامام المهدی، ص .952