- آيين زردشت 1
- مقدمه 1
- ضرورت مطالعات تطبيقي 1
- نجات شناسي در اديان بزرگ 1
- آيين يهود 2
- نقاط اشتراك و افتراق 2
- نجات از ديدگاه اسلام 2
- نجات شناختي، در اسلام و مسيحيت 2
- نجات از ديدگاه مسيحيت 2
- زمان ظهور، مخفي است 3
- مصلح كل و منجي مطلق، مردي الهي است 3
- نقاط مشترك 3
- علايم ظهور 3
- غيبت منجي 4
- جهان پس از ظهور (موفقيت منجي) 4
- علايم ظهور منجي در اسلام 4
- علايم ظهور منجي در مسيحيت 4
- پاورقي 5
- نقاط اختلاف 5
اشاره
هر چند زمان ظهور منجي، مخفي است، امّا علايمي در هر دو دين، براي آن مطرح شده است.از اين لحاظ، ظهور «موعود» به قيامت تشبيه شده است؛ زيرا، همچنانكه قيامت علايمي دارد (اشراط الساعة)، ظهور نيز علايم و نشانه هايي دارد كه قبل از آن، به وقوع ميپيوندد.اصل وجود علايم و نشانههاي ظهور و بعضي از آن نشانهها،از نقاط مشترك آخرالزمان اسلامي و مسيحي است.
علايم ظهور منجي در مسيحيت
در كتاب مقدّس و در عرصهي تفكّر مسيحي، براي ظهور منجي و آمدن عيسيعليه السلام علايم و نشانههايي ذكر شده كه به بعضي از آنها اشاره ميشود:1- مسيح، زماني ظهور ميكند كه مردم مجرماند و ظلم دنيا را فراگرفته است:چرا اسم من (خدا) بايد بي حرمت شود، به جهت ذات خود (هتك احترام خدا) اين كار را ميكنم.». (اشعيا، 48: 11)و اين، بدان معنا است كه ديگر عادل و نيكوكاري يافت نميشود كه براي او كار انجام بگيرد.2- ظهور مسيح، با ذلّت قوم يهود بستگي دارد.3- ظهور مسيح، هنگام رقابت دولتها و جنگ آنها، با همديگر خواهد بود. [35] .4- قبل از ظهور مسيح، دجال ميآيد:«اي بچهها! اين، ساعت آخر است و چنانكه شنيدهايد، دجال ميآيد. دروغگو كيست، جز آن كه مسيح بودن عيسي را انكار كند!؟ او، دجّال است كه پدر و پسر را انكار ميكند.» (رسالهي اوّل يوحنا، 2: 18)«زنهار كسي به هيچ وجه شما را نفريبد؛ زيرا كه تا آن ارتداد اوّل واقع نشود و آن مرد شرير؛ يعني، فرزند هلاكت، ظاهر نگردد، آن روز نخواهد آمد». (نامهي دوم پولس به تسالونيگيان، 2: 3)5- نشانههايي در آسمان و ماه و ستارگان:آن وقت در آسمان، اتّفاقات عجيبي ميافتد، در خورشيد و ماه و ستاره، علايمي ديده خواهد شد كه از خبرهاي بد حكايت ميكند.نظم و ثبات آسمان در هم ميريزد... وقتي پيشامدهايي كه گفتم واقع شود، بدانيد به زودي سلطنت خدا آغاز ميشود. (لوقا، 21: 23 - 25)
علايم ظهور منجي در اسلام
در روايات اسلامي، براي ظهور حضرت مهدي(عليه السلام)، علايم ونشانههايي ذكر شده كه به بعضي از آنها اشاره ميشود:1- وجود حضرت عيسيعليه السلام يكي از علائم آخرالزمان است.پيامبرصلي الله عليه وآله ميفرمايد: «إنه لعلمٌ للساعة» - أي من علائم الساعة حيث ترونه في آخرالزمان -؛ [36] حضرت عيسيعليه السلام خود، نشانهي آخر الزمان است».2- امام صادقعليه السلام ميفرمايد: «خمس قبل قيام القائم: اليماني و السفياني و المنادي ينادي في السماء و خسف بالبيداء و قتل النفس الزكيّة». [37] .3- خروج دجّال قبل از قيام حضرت مهدي و اغواي مردم، از ديگر علائم است.ذكر اين علامتها، باعث شده كه خفاي زمان ظهور، مانع ايجاد يأس در قلب و جان مؤمنان و صالحان باشد و آنان بدانند كه در اوج نااميدي، اميد مستضعفان و صالحان خواهد آمد.
جهان پس از ظهور (موفقيت منجي)
يكي ديگر از نكات مشترك، پيروزي و موفّقيّت منجي آخرالزمان، در اجراي كامل دستورهاي الهي است كه تا آن موقع با اين گستردگي، در جهان رخ نداده است.مصلح آخرالزمان - بر خلاف بقيّهي مصلحان - در احقاق حق و نابودي باطل، شكست و عجز ندارد. او، به هدف خود ميرسد و جهان را پر از عدل و داد، مساوات، خوبي، آبادي، صلح و صفا ميكند. آرمان شهري كه درطول تاريخ، ذهن انسان هاي صالح را به خود مشغول كرده بود، با آمدن منجي، تحقّق مييابد.و مسيح ميآيد و جهان پس از ظهور آن منجي، در صلح و صفاي كامل به سر خواهد برد و زمين ايشان از نقره و طلا پر خواهد شد و خزائن ايشان را انتهايي نيست. (اشعيا، 2 :7)شهرهاي ويران شده، آباد و آسايش همگاني تأمين شود. گرگ با برّه سكونت خواهد داشت و پلنگ با بزغاله ميخوابد. (اشعيا، 11: 7)جنگ و خونريزي، از جهان رخت برميبندد و امّتي بر امّتي شمشير نخواهد كشيد و بار ديگر جنگ را نخواهد آموخت. (اشعيا، 2: 4)چنين مباحثي در حوزهي تفكّر اسلامي نيز مطرح است كه مهدي موعودعليه السلام جهان را پر از عدل و داد و خير و نور ميكند و نظريّهي «حاكميّت خدا» و برنامهي «نجات بخشي خاتم رسولان» را مو به مو اجرا ميكند: «يملأ الأرض قسطاً و عدلا كما ملئت ظلماً و جوراً».از لحاظ اقتصادي، رفاه بر جامعه حاكم ميشود، نا امني و خرابي جاي خود را به امنيّت و عمران ميدهد، هيچ فقير و محتاج و گرسنهاي نخواهد بود: «فيجيئ إليه الرجل فيقول: «يا مهدي! اعطني...» فيحثي له في ثوبه ما استطاع أنْ يحمله». [38] .امنيّت، چنان حاكم ميشود كه: «حتّي تمشي المرأة بين العراق و الشام و لا تضع قدميها إلاعلي النبات و علي رأسها زينتها»؛ [39] زن، تنها و با وسايل گران قيمت، مسافرت ميكند و خطري او را تهديد نميكند.نيز وارد شده است: «و ترعي الشاة و الذئب في مكان واحد و يلعب الصبيان بالحيّات العقاربِ لايضرّهم شيءٌ و يذهب الشر و يبقي الخير». [40] .هم نيز صلح و صفا حاكم ميشود: «لوقد قام قائمنا لذهب الشحناء من قلوب العباد و اصطلحت السباع و البهائم»؛ [41] نه تنها صلح بر جامعهي انساني حاكم ميشود كه بر كلّ موجودات و جانداران، سايه ميافكند و...
غيبت منجي
منجي و مصلح موعود، براساس هر دو دين، الان، وجود دارد، امّا غايب است و در آخرالزمان ميآيد، نه آن كه در آخرالزمان متولّد شود. اگر منتظران، بدانند منجي وجود دارد، مايهي قوّت قلب و دل گرمي آنان است. طبق عقيدهي مسيحيان، عيسيعليه السلام بعد از مصلوب شدن، به آسمان رفت و نزد خداي پدر هست تا برگشت دوم و رجعت خود كه در آخر الزمان رخ ميدهد، امّا طبق عقيدهي مسلمانان و نصِّ قرآن، خداوند، او را بالا برد و نزد او است: «بل رَفعه الله إليه و لكن شبّه لهم».طبق اخبار صحيح، مهدي موعودعليه السلام، متولّد شده و زنده است، امّا الان در پس پردهي غيبت است و در آخرالزمان ظهور خواهد كرد.پس عقيده به نجات بخشي، مبتني بر ظهور منجي در آخرالزمان است، نه تولّد او در آن زمان كه اين، خود، نكات لطيفي دارد.