مناجات منتظران جلد 1 صفحه 43

همچنین در دعای دیگری که از امام صادق علیه السلام در تعقیبات مختصّه نماز صبح نقل شده، چنین آمده است:

اللّهُمَّ... ارزُقنی حُبَّکَ وَ حُبَّ کُلِّ مَن اَحَبَّکَ وَ حُبَّ کُلِّ عَمَلٍ یُقَرِّبُنی الی حُبِّکَ.(1)

خداوندا... روزی کن مرا محبّت خود و محبّت هرکس که تو را دوست دارد و محبّت هر کاری که مرا به محبّت تو نزدیک می سازد.

با این ترتیب محبّت خدا و دوستارانش و محبّت همه اعمالی که محبوب خدا هستند، از مصادیق روزی به شمار می آیند. پس آنگاه که پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم می فرمایند: دعا باعث سرازیر شدن روزی به شما می شود، باید تمام این مصادیق را در نظر گرفت و آن را منحصر در روزی مادّی ندانست.

دعا به همراه تلاش برای تحصیل روزی

نکته دیگر اینکه طلب روزی از خدای متعال به دو صورت است: یکی دعا و درخواست از او و دیگر تلاش و سعی از راه های متعارف و عادی. برای تحصیل رزق باید هر دو کار انجام شود و هیچ یک جای دیگری را نمی گیرد. مثلاً برای تحصیل علم و ادب هم باید از خداوند خواست و به پیشگاهش دعا کرد و هم باید سراغ درس و بحث و زانو زدن در محضر عالمان مهذّب و مؤدّب رفت. همچنین است طلب روزی مادّی و رزق حلال که هم نیاز به کسب و کار دارد و هم دعا و درخواست از خداوند. در ادامه مباحث به صورت مستدل بیان خواهد شد(2) که به دعا بدون فراهم کردن اسباب و زمینه های عادی آن، وعده اجابت داده نشده و بلکه همین کوتاهی کردن از موانع استجابت دعا شمرده شده است.

اکنون فقط به یک حقیقت مهم توجّه می دهیم و آن اینکه: گاهی انسان از راه هایش.