- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 8
- بخشاول: کلیات 8
- واژه حج 9
- فصل اول: مفهومشناسی حج و مهدویت 9
- واژه مهدویت 11
- دیرینگی کعبه و حج 12
- فصل دوم: دیرینگی حج و مهدویت 12
- حج، مأموریت همه انبیا 14
- دیرینگی مهدویت 15
- اشاره 19
- فصل سوم: رابطه حج و مهدویت 19
- ١. اتحاد و همگرایی 20
- رابطه کارکردگرایی 20
- رابطه تعاملی 25
- اشاره 27
- بخش دوم: حج و امامت 27
- فصل اول: جایگاه و نقش امام معصوم در حج 28
- اشاره 28
- نقش امام معصوم در حج 30
- تفصیل سهگانه ولایت 30
- جایگاه تکوینی امام در حج 31
- خلاصه بحث 37
- جایگاه تشریعی امام در تعالی حج 38
- تطهیر کعبه از پلیدیها 44
- اعلام برائت از مشرکان 49
- امام و حفاظت از بیتالله 51
- حج تجلیگاه علم امام 56
- فصل دوم: نقش تأثیرگذار حج در امامت 56
- اشاره 56
- حج تجلیگاه عظمت امام 57
- حج تجلیگاه معرفت به امام 60
- بخش سوم: حج دردورانغیبت 66
- اشاره 66
- فصل اول: شرایط صحت حج در دوران غیبت کبری 67
- اشاره 67
- معرفت به امام زمان (عج) ، شرط قبولی اعمال 69
- غفران در پرتو شناخت کعبه و امام 75
- پایبندی به ولایت امام زمان (عج) 80
- حج و اعلام پایبندی به ولایت 82
- پیروی از نایبان عام امام زمان (عج) 88
- نکتهها 90
- فصل دوم: شرایط کمال حج در دوران غیبت کبری 92
- احساس حضور امام زمان (عج) در موسم 92
- حکایات دیدار با امام زمان (عج) در موسم حج 98
- عنایت ویژه امام زمان (عج) به شیعیان در موسم حج 109
- اشاره 109
- ملاقات شیخ صدوق با امام زمان (عج) در خواب 109
- ملاقات سید بحرالعلوم با امام زمان (عج) در مکه 110
- همدمی حضرت خضر با امام زمان (عج) در حج 111
- اشاره 113
- بخش چهارم: نقش مکه در رخداد ظهور 113
- فصل اول: مکه محل ظهور و قیام حضرت مهدی (عج) 114
- اشاره 114
- شبهه 117
- پاسخ 118
- فرق ظهور با قیام 121
- مکه محل اجرای نخستین سخنرانی امام مهدی (عج) 125
- حجرالأسود، حجت و شاهد صدق امام (ع) 127
- اشاره 127
- گواهی حجرالأسود بر امامت امام سجاد (ع) 128
- حجرالأسود، حجت و شاهد امام زمان (عج) 130
- فصل دوم: مکه محل تجمع و بیعت یاران امام مهدی (عج) 132
- اشاره 132
- نتیجه سخن 143
- کتابنامه 145
ای آقای من! [امام مهدی] از کجا و چگونه ظاهر میشود؟ فرمود: «ای مفضل! او به تنهایی آشکار میشود و تنها به طرف خانهخدا میآید و تنها داخل کعبه میشود. . . . آنگاه بین رکن و مقام میایستد و با صدای رسا میگوید: «ای نقبا و مردمی که به من نزدیکید، و ای کسانی که خداوند شما را پیش از ظهور من روی زمین برای یاری من ذخیره کرده است، برای اطاعت از من بهسوی من بیایید!» صدای او به این افراد میرسد و آنها در شرق و غرب عالم، درحالیکه بعضی در محراب عبادت و گروهی خوابیدهاند، به یک چشم به هم زدن، بین رکن و مقام نزد او خواهند بود.(1)
شبهه
برخی افراد مخالف درباره محل ظهور امام زمان دو شبهه مطرح کردهاند: نخست اینکه میگویند شیعیان اعتقاد دارند که امام زمانشان در سرداب زندگی میکند و تا زمان ظهور از آنجا بیرون نمیآید.(2)دوم اینکه شیعیان اعتقاد دارند که سرداب، محل ظهور امام زمان است.(3)
1- قَالَ المُفَضَّلُ یَا سَیِّدِی فَمِنْ أَیْنَ یَظْهَرُ وَ کَیْفَ یَظْهَرُ یَا مُفَضَّلُ یَظْهَرُ وَحْدَهُ وَ یَأْتِی الْبَیْتَ وَحْدَهُ. . . وَ یَقِفُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ المَقَامِ فَیَصْرُخُ صَرْخَة فَیَقُولُ یَا مَعَاشِرَ نُقَبَائِی وَ أَهْلَ خَاصَّتِی وَ مَنْ ذَخَرَهُمُ اللَهُ لِنُصْرَتِی قَبْلَ ظُهُورِی عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ ائْتُونِی طَائِعِینَ فَتَرِدُ صَیْحَتُهُ ع عَلَیْهِمْ وَ هُمْ عَلَی مَحَارِیبِهِمْ وَ عَلَی فُرُشِهِمْ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ وَ غَرْبِهَا فَیَسْمَعُونَهُ فِی صَیْحَة وَاحِدَة فِی أُذُنِ کُلِّ رَجُلٍ فَیَجِیئُونَ نَحْوَهَا وَ لَا یَمْضِی لَهُمْ إِلَّا کَلَمْحَة بَصَرٍ حَتَّی یَکُونَ کُلُّهُمْ بَیْنَ یَدَیْهِ ع بَیْنَ الرُّکْنِ وَ المَقَام؛ مهدی موعود، ترجمه جلد سیزدهم بحارالانوار، علی دوانی، ص١١۵٣.
2- سیر اعلام النبلاء، ذهبی، ج١٢، ص٣٩١؛ الاصابه، ابنحجر، ج٢، ص۴٣٨؛ الصراع بین الاسلام والوثنیه، عبدالله علی القصیمی، ج١، ص٣٧۴.
3- انساب، سمعانی، ج٣، ص٢٠٢؛ معجم البلدان، حموی، ج٣، ص١٧٣؛ الاعلام، زرکلی، ج۶، ص٨٠؛ البدایة و النهایه، ابن کثیر، ج٩، ص۴٩؛ تفسیر، ابن کثیر، ج٢، ص٣۴؛ تاریخ، ابناثیر، ج١، ص ١٨٩.