- دیباچه 1
- مقدمه 3
- اشاره 8
- بخشاول: کلیات 8
- واژه حج 9
- فصل اول: مفهومشناسی حج و مهدویت 9
- واژه مهدویت 11
- دیرینگی کعبه و حج 12
- فصل دوم: دیرینگی حج و مهدویت 12
- حج، مأموریت همه انبیا 14
- دیرینگی مهدویت 15
- فصل سوم: رابطه حج و مهدویت 19
- اشاره 19
- ١. اتحاد و همگرایی 20
- رابطه کارکردگرایی 20
- رابطه تعاملی 25
- بخش دوم: حج و امامت 27
- اشاره 27
- اشاره 28
- فصل اول: جایگاه و نقش امام معصوم در حج 28
- نقش امام معصوم در حج 30
- تفصیل سهگانه ولایت 30
- جایگاه تکوینی امام در حج 31
- خلاصه بحث 37
- جایگاه تشریعی امام در تعالی حج 38
- تطهیر کعبه از پلیدیها 44
- اعلام برائت از مشرکان 49
- امام و حفاظت از بیتالله 51
- حج تجلیگاه علم امام 56
- فصل دوم: نقش تأثیرگذار حج در امامت 56
- اشاره 56
- حج تجلیگاه عظمت امام 57
- حج تجلیگاه معرفت به امام 60
- اشاره 66
- بخش سوم: حج دردورانغیبت 66
- اشاره 67
- فصل اول: شرایط صحت حج در دوران غیبت کبری 67
- معرفت به امام زمان (عج) ، شرط قبولی اعمال 69
- غفران در پرتو شناخت کعبه و امام 75
- پایبندی به ولایت امام زمان (عج) 80
- حج و اعلام پایبندی به ولایت 82
- پیروی از نایبان عام امام زمان (عج) 88
- نکتهها 90
- فصل دوم: شرایط کمال حج در دوران غیبت کبری 92
- احساس حضور امام زمان (عج) در موسم 92
- حکایات دیدار با امام زمان (عج) در موسم حج 98
- عنایت ویژه امام زمان (عج) به شیعیان در موسم حج 109
- اشاره 109
- ملاقات شیخ صدوق با امام زمان (عج) در خواب 109
- ملاقات سید بحرالعلوم با امام زمان (عج) در مکه 110
- همدمی حضرت خضر با امام زمان (عج) در حج 111
- بخش چهارم: نقش مکه در رخداد ظهور 113
- اشاره 113
- فصل اول: مکه محل ظهور و قیام حضرت مهدی (عج) 114
- اشاره 114
- شبهه 117
- پاسخ 118
- فرق ظهور با قیام 121
- مکه محل اجرای نخستین سخنرانی امام مهدی (عج) 125
- اشاره 127
- حجرالأسود، حجت و شاهد صدق امام (ع) 127
- گواهی حجرالأسود بر امامت امام سجاد (ع) 128
- حجرالأسود، حجت و شاهد امام زمان (عج) 130
- اشاره 132
- فصل دوم: مکه محل تجمع و بیعت یاران امام مهدی (عج) 132
- نتیجه سخن 143
- کتابنامه 145
میگردد. پس عمر حج از عمر بشر بیشتر است؛ چنانکه امام صادق (ع) در اینباره میفرماید:
فَکَانَ أَوَّلُ مَا حَجَّتْ إِلَیْهِ المَلَائِکَةُ وَ طَافَتْ بِهِ فِی هَذَا الْوَقْتِ فَجَعَلَهُ سُنَّةً وَ وَقْتاً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ.(1)
فرشتگان نخستین کسانی بودند که حج را انجام دادند. آنان در همین وقت (ماه ذیحجه) طواف کردند. پس پروردگار همان اعمال فرشتگان را برای بندگان تا روز قیامت سنت قرار داد.
عَنْ زُرَارَةَ قَالَ سُئِلَ أَبُوجَعْفَرٍ (ع) عَنِ الْبَیْتِ أَکَانَ یُحَجُّ إِلَیْهِ قَبْلَ أَنْ یُبْعَثَ النَّبِیُّ (ص) قَالَ نَعَمْ لَا یَعْلَمُونَ أَنَّ النَّاسَ قَدْ کَانُوا یَحُجُّونَ وَ نُخْبِرُکُمْ أَنَّ آدَمَ وَ نُوحاً وَ سُلَیْمَانَ قَدْ حَجُّوا الْبَیْتَ بِالْجِنِّ وَ الْإِنْسِ وَ الطَّیْرِ وَ لَقَدْ حَجَّهُ مُوسَی عَلَی جَمَلٍ أَحْمَرَ یَقُولُ لَبَّیْکَ لَبَّیْک.(2)
زراره از امام باقر (ع) سؤال میکند که آیا قبل از پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز مردم حج بهجا میآوردند؟ حضرت فرمود: «بله، مردم حج بهجا میآوردند. حضرت آدم، نوح و سلیمان با جن و انس و پرندگان حج میکردند و همچنین حضرت موسی (ع) با شتر قرمز حج میکرد و میگفت لبیک لبیک» .
دیرینگی مهدویت
باورداشت منجی، باورداشتی پردامنه و دارای گستره وسیع است؛ بهطوریکه همه پیروان ادیان آسمانی و بیشتر ادیان غیر آسمانی به نوعی
1- علل الشرائع، ج١، ص ٨۶٩؛ عیون اخبارالرضا ع ، ابنبابویه شیخ صدوق ، ج٢، ص١٢٠؛ مسند امام الرضا ع ، عزیزالله عطاردی، ج٢، ص٢١٨.
2- تفسیر العیاشی، العیاشی، ج١، ص١٨۶.