- درس اول: برهان لطف (1) 1
- فصل 1 - بررسی عقلی علت غیبت 1
- درس دوم: برهان لطف (2) 7
- درس سوم: برهان لطف (3) 14
- درس چهارم: برهان لطف (4) 24
- پرسشهای مفهومی از درس‌های 1 تا 4 31
- درس پنجم: ناسپاسی مردم و غیبت امام علیه السلام 33
- درس ششم: بررسی رابطه ناسپاسی مردم با غیبت امام علیه السلام (1) 43
- درس هفتم: بررسی رابطه ناسپاسی مردم با غیبت امام علیه السلام (2) 50
- پرسشهای مفهومی از درس‌های 5 تا 7 57
- درس هشتم: قابل کشف نبودن حکمت غیبت (1) 58
- درس نهم: قابل کشف نبودن حکمت غیبت (2) 67
- درس دهم: بررسی آراء مرحوم سید مرتضی 73
- درس یازدهم: بررسی آراء مرحوم شیخ طوسی و علامه خواجه نصیر الدین طوسی 79
- پرسشهای مفهومی از درس‌های 8 تا 11 86
- درس دوازدهم: علل نقلی غیبت (1) 87
- فصل 2 - بررسی ادله نقلی علت غیبت 87
- درس سیزدهم: علل نقلی غیبت (2) 94
- درس چهاردهم: علل نقلی غیبت (3) 102
- درس پانزدهم: علل نقلی غیبت (4) 110
- فصل 3 - نارسایی ادله نقلی ادعایی بر علت غیبت 118
- درس شانزدهم: آیا آماده نبودن جامعه بشری علت غیبت دانسته شده است؟ 118
- درس هفدهم: بررسی نظریه «نبودن 313 یار» به عنوان علت غیبت (1) 128
- درس هجدهم: بررسی نظریه «نبودن 313 یار» به عنوان علت غیبت (2) 134
- درس نوزدهم: بررسی نظریه نبودن 313 یار به عنوان علت غیبت (3) 141
- درس بیستم: بررسی نظریه نبودن 313 یار به عنوان علت غیبت (4) 147
- پرسشهای مفهومی از درس‌های 16 تا 20 153
درس یازدهم: بررسی آراء مرحوم شیخ طوسی و علامه خواجه نصیر الدین طوسی
تاکنون استدلالات عقلی در مورد علت غیبت امام عصر علیه السلام را مورد بررسی قرار دادیم. این فصل را با نقل اظهار نظر عقلی دیگری در مورد علت غیبت به پایان می بریم.
بازگشت علت غیبت به مردم
عبارت معروفی که در این خصوص وجود دارد، چنین است:
«وجوده لطف و تصرفه لطف آخر و عدمه منا».(1)
«لطف» در این عبارت به همان معنای مورد نظر متکلمانی چون مرحوم شیخ مفید است که آن را از طرف خداوند بر بندگان واجب
1- 1. این عبارت از علامه خواجه نصیر الدین طوسی در «تجرید الاعتقاد» است. ایشان در ابتدای مقصد پنجم کتاب می فرماید: «الامام لطف فیجب نصبه علی الله تعالی تحصیلاً للغرض... و وجوده لطف و ...» کشف المراد، ص: 388.