اصول و روش های حفظ قرآن صفحه 81

حافظه خوب، ارزش صرف وقت و انرژی را دارد یا خیر؟! ازاین رو مناسب است، عوامل ایجاد و تقویت تمرکز و عوامل برهم زننده تمرکز را بشناسیم.

عوامل تمرکز

اشاره

هنگام به خاطرسپردن قرآن، تمرکز فکر بسیار ضرورت دارد. ازاین رو باید عوامل تمرکز فکر را شناخت و برای به دست آوردن آنها کوشش کرد و عوامل نداشتن تمرکز فکر را شناخت و در رفع آنها کوشید. این عوامل، در اشخاص مختلف متفاوت است و می توان آنها را به دو نوع تقسیم کرد:

الف) عوامل درونی ب) عوامل بیرونی.

عوامل «درونی»، به معنای اسبابی است که در درون انسان جای دارد؛ مانند اندوه، اضطراب و نگرانی. کسی که به این عوامل دچار شود؛ باید حفظ قرآن را کنار نهد و نخست در نابودی این عوامل بکوشد. مراد از عوامل «بیرونی»، عوامل محیطی است؛ مانند سروصدا و صحنه های مشغول کننده. این امور از بازدهی حفظ می کاهد و چه بسا موجب دل سردی و نومیدی حافظ قرآن می شود.

الف) عوامل بیرونی تمرکز

مقصود از عوامل بیرونی تمرکز، عوامل پیرامونی، موقعیت و اوضاع خارج از وجود انسان است که در افکار و ذهن انسان اثرگذارند. این عوامل در حفظ قرآن شامل موارد زیر می باشند:

یکم) عامل زمان

ذهن انسان در تمامی لحظات و ساعات شبانه روز از توان و قدرت یکسانی بهرمند نیست. همه ما لحظات و ساعاتی را تجربه کرده ایم که ذهن ما توانسته