ادوار فقه صفحه 292

هم الفاسقون فی قذفهم مع امتناع قبول شهادتهم الا التائبین منهم» و حدّ، حق «مقذوفه» می باشد و به توبه از میان نمی رود. و قومی گفته اند که: توبۀ او بر این معلّق و متوقف است که خود را تکذیب کند.

در اخبار ما هم روایت شده شافعی هم آن را گفته لیکن مالک انس قبول توبه قاذف را محتاج به تکذیب خود ندانسته است.

ابو حنیفه گفته است: اگر قاذف بنده یا کنیز باشد چهل تازیانه واجب است لیکن اصحاب ما تساوی بنده و آزاد

را در هشتاد تازیانه روایت کرده اند ظاهر عموم آیه هم تساوی را اقتضاء دارد. عمر بن عبد العزیز و قاسم بن عبد الرحمن نیز به تساوی گفته اند» «1» یعقوبی در ذیل وقعۀ بنی المصطلق پس از اشاره به قضیۀ افک و نزول برائت عائشه گفته است: «و جلد رسول اللّٰه حسّان بن ثابت و مسطح بن اثاثه و عبد اللّٰه بن ابیّ بن سلول «2» و هو الَّذِی تَوَلّٰی کِبْرَهُ و حمنه بنت جحش اخت زینب».

______________________________
(1)- از آن چه نقل شد زمان صدور چند حکم دیگر نیز دانسته می شود از قبیل «حکم عدم قبول شهادت قاذف»
(2)- در جایی دیگر بنظر نرسیده که بر عبد اللّٰه ابیّ هم حد جاری شده باشد از جهاتی هم اجرا حد بر او بعید بنظر می رسد. تامل و تحقیق شود.