ادوار فقه صفحه 321

و هم ابو الفتوح در ذیل این آیه چنین آورده است: «و عمرو بن شعیب گفت: آیه در مرثد الغنوی آمد و در عناق «1». و مرثد مردی بود شجاع و او را دلدل گفتندی و او را رسول علیه السلام نصب کرده بود تا ضعیفان مسلمانان را از مکّه به مدینه آوردی و این عناق در جاهلیت دوست او بود چون او به مکّه آمد او را استدعا کرد او گفت: خدای تعالی زنا حرام کرده است «2» گفت: پس مرا به زنی کن به نکاحی که شما را است او گفت: تا از رسول علیه السلام دستوری خواهم و دستوری خواست خدای این آیت بفرستاد..»

باید دانست که حکم تازیانه در حد زناکاران در قرآن مجید مورد تصریح شده لیکن حکم رجم چنانکه از پیش هم اشارت شد به صراحت در قرآن مجید نیامده است بلکه در قضیۀ یهود خیبر که به تفصیل از این پیش یاد گردید و آیۀ شریفۀ (آیۀ 45 از سورۀ المائده) یٰا أَیُّهَا الرَّسُولُ لٰا یَحْزُنْکَ الَّذِینَ یُسٰارِعُونَ فِی الْکُفْرِ مِنَ الَّذِینَ قٰالُوا آمَنّٰا بِأَفْوٰاهِهِمْ وَ لَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَ مِنَ الَّذِینَ هٰادُوا سَمّٰاعُونَ لِلْکَذِبِ سَمّٰاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِینَ لَمْ یَأْتُوکَ یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوٰاضِعِهِ یَقُولُونَ إِنْ أُوتِیتُمْ هٰذٰا فَخُذُوهُ وَ إِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُوا وَ مَنْ یُرِدِ اللّٰهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِکَ

لَهُ.. در آن باره نزول یافته و اشاره به آن حکم می باشد بعلاوه در سنّت قولا و فعلا تصریح واقع گردیده است.

از جمله موارد سنّت فعلی راجع به رجم علاوه بر قصۀ ماعز بن مالک که از این پیش آورده شد قصۀ رجم زنی است که در سال نهم از هجرت واقع شده است.

مجلسی در بحار باب «قدوم الوفود علی رسول اللّٰه صلّی اللّٰه علیه و آله و سلّم» از المنتقی تالیف کازرونی نقل کرده که در سیاق حوادث سال نهم از هجرت آن قصه را بدین مضمون آورده است:

______________________________
(1)- در کتاب «التبیان» چنین آورده است: «و قال مجاهد و الزّهری و الشعبی ان التی استؤذن فیها ام مهزول» بنا بر این شاید ام مهزول کنیۀ همان عناق باشد.
(2)- از اینجا دانسته می شود که این احکام، چنانکه سابقا اشاره شد، در همان آغاز هجرت صدور یافته است.