انسان شناسی و مهدویت صفحه 75

سویی دیگر، با مقایسه آدم و حوا و تفاوت مرتبه جسم و روح آن ها و انحصار مقام تعلیم به حضرت آدم، تفاوت جایگاه انسان کامل و کمال جو دانسته می شود.

4.1.2. خلقت باقی انسان­ها

در مورد چگونگی آفرینش انسان ها مهم ترین آیه ای که وجود دارد، آیه 14 سوره مؤمنون است: «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَهٍ مِنْ طِینٍ * ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَهً فِی قَرارٍ مَکِینٍ * ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَهَ عَلَقَهً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَهَ مُضْغَهً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَهَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ»؛

«سپس آب اندک سیّال را به صورت [خون بسته] آویزان آفریدیم، و [خون بسته] آویزان را به صورت [چیزی شبیه] گوشت جویده شده آفریدیم، و گوشت جویده شده را به صورت استخوان هایی آفریدیم و بر استخوان ها گوشتی پوشاندیم، سپس آن را به صورت آفرینش دیگری پدید آوردیم و خجسته باد خدا، که بهترین آفرینندگان است!»

این آیه، منشأ پیدایش هر انسانی را نطفه (ترکیب سلول های جنسی مرد و زن) می داند. پس از لقاح، فرایند کلی رشد جسمی جنین تا مرحله ای است که صورت اولیه انسانی را در رحم مادر می یابد. وقتی که جنین به این مرحله رسید، ناگهان هویت وجودی اش تحولی کیفی پیدا می کند.

صاحب المیزان در این رابطه چنین می گوید:

«کلمه انشاء به طوری که راغب می گوید به معنای ایجاد چیزی و تربیت آن است، هم چنان که «نشا» و «نشاه» به معنای احداث و تربیت چیزی است و از همین جهت به جوان نورس می گویند: «ناشئ».

در این جمله سیاق را از خلقت، به انشاء تغییر داده و فرموده: «ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ» با این که ممکن بود بفرماید: «ثم خلقناه...» و این به خاطر آن است که دلالت کند بر این که آن چه به وجود آوردیم چیز دیگری و حقیقت دیگری است، غیر از آن چه در مراحل قبلی بود. مثلاً علقه هر چند