- پیش گفتار 1
- کلیات 7
- اشاره 7
- معنای لغوی و اصطلاحی شرق شناسی 21
- دوره های شرق شناسی 30
- اشاره 41
- روش پژوهشی هانری کربن در شیعه شناسی 49
- تفاوت میان دو دیدگاه تاریخی نگری و تاریخی 60
- تفکر هانری کربن درباره عرفان و فلسفه اسلامی 67
- تأثیر آرای شهاب الدین سهروردی بر هانری کربن 70
- عوامل تأثیرگذار بر نگرش هانری کربن درباره مهدویت 77
- تقریب باطنی مذاهب 87
- نماد شناسی تطبیقی 88
- تفسیر باطنی هانری کربن از اسلام 92
- تفسیر مهدویت از دیدگاه هانری کربن 101
- مفهوم انتظار از دیدگاه هانری کربن 105
- نقد آرای هانری کربن درباره مهدویت 108
- نتیجه سخنان هانری کربن درباره مهدویت 116
- اشاره 118
- روش تحقیق دارمستتر 122
- نگرش دارمستتر پیرامون مهدویت 124
- نقد و بررسی آراء دارمستتر 129
- اشاره 132
- روش تحقیق فان فلوتن در شناخت اسلام و مهدویت 134
- نگرش فان فلوتن درباره مهدویت 136
- پیشگویی از دیدگاه فان فلوتن 139
- نقد و بررسی آراء فان فلوتن 145
- اشاره 148
- روش تحقیق گلدتسیهر 150
- نقد و بررسی آراء گلدتسیهر 157
- اشاره 161
- شیوه تحقیقی ادوارد براون 163
- تالیفات ادوارد براون 164
- آثار ادوارد براون درباره فرقه های منسوب به مهدویت 165
- دلایل گرایش ادوارد براون به تحقیق درباره فرقه بابیت و بهائیت 167
- داوری های ادوارد براون درباره بابیه و بهائیت 181
- اشاره 183
- نگرش مارگولیوث پیرامون مهدویت 185
- نقد و بررسی نگرش مارگولیوث 191
- اشاره 193
- گوبینو در ایران 195
- نگرش گوبینو پیرامون مذهب شیعه و شیخیه 197
- نگرش گوبینو پیرامون مهدویت 199
- مقایسه میان اهل الحق و بهائیت 202
- اشاره 205
- تالیفات همیلتون گیب 207
- اندیشه های همیلتون گیب درباره اسلام 209
- دیدگاه همیلتون گیب درباره امامت از منظر شیعه 211
- سیاست و مهدویت در تفکر همیلتون گیب 217
- اشاره 227
- تالیفات آنه ماری شیمل 230
- شیوه پژوهشی آنه ماری شیمل 231
- تفاوت شریعت و فرهنگ 236
- نگرش آنه ماری شیمل درباره تشیع و مهدویت 236
- جایگاه اسطوره شناسی در اندیشه آنه ماری شیمل 238
- امامت در اندیشه شیعه 241
- فرقه های شیعی 244
- اشاره 250
- کتاب شناسی 251
- اندیشه مونتگمری وات درباره شیعه 253
- شکل گیری جنبش های شیعی 254
- مهدویّت از دیدگاه شیعه 258
- اشاره 267
- نگرش برنارد لوئیس درباره فرقه های شیعه و رابطه آنها با مهدویت 269
- آثار و تالیفات برنارد لوئیس 277
- دین و سیاست در اسلام و مسیحیت 279
- اشاره 283
- ایزوتسو دارای آثار زیادی در عرصه عرفان 289
- روش شناسی ایزوتسو 292
- مفهوم ولایت و امامت در نزد ایزوتسو 295
- اشاره 301
- روش شناسی 304
- نقد روش مستشرقان 306
- تحلیل کتاب تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم 307
- پنهان نمودن اسم امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 310
- اشاره 313
- کتاب شناسی آثار ساشدینا 316
- نخستین تألیف مهدوی ساشدینا 321
- دومین تألیف مهم ساشدینا 324
- اندیشه های ساشدینا پیرامون مهدویت 326
- اشاره 334
- مولفه های سه گانه نظام فکری شیعه 345
- تحلیل انقلاب اسلامی بر اساس مولفه های سه گانه شیعه 348
- اشاره 352
- وحدت متعالی ادیان 356
- کتابشناسی سید حسین نصر 360
- نقد روش پژوهشی مستشرقان در شناخت تمدن اسلامی 364
- راههای چهارگانه هدایت معنوی 372
- نگرش سید حسین نصر درباره مهدویت 374
- مدعیان دروغین مهدویت 379
- مدرنیته و مهدویت گرایی از منظر سنت گرایی 383
- شیوه معرفتی مدرنیته 384
- نگره های مهم فلسفه تاریخ از منظر اندیشمندان مدرنیته 386
- نسبت مهدویت با بنیادگرایی و تجددگرایی 390
- پیشرفت از دیدگاه سنت گرایان و دنیای متجدد 396
- اشاره 401
- تالیفات تیتوس بورکهارت 403
- اندیشه های بورکهارت درباره شیعه و مهدویت 406
- مبانی هستی شناسی و جهان شناسی 407
- ارتباط معنوی امام و توده مردم 409
- اشاره 412
- کتابشناسی و بررسی آثار رنه گنون 416
- شرق و غرب از دیدگاه رنه گنون 418
- نقد مدرنیته و فلسفه جدید 420
- نگرش رنه گنون درباره آخرالزمان 424
- اشاره 427
- پیشینه دائره المعارف نویسی در جهان اسلام 429
- بررسی آثار مهدوی در دائره المعارف ها 431
پدیدارشناسانه خود نسبت به اسلام و تشیع به مانند اتین ژیلسون(1) در مسیحیت عمل نمود و از او الگو گرفته است.(2)
تفکر هانری کربن درباره عرفان و فلسفه اسلامی
همان طور که اشاره شد، در طول تاریخ نسبت به تفکر شیعه و مذاهب اسلامی، نگرش ها و تفسیر های متفاوتی وجود داشته است. دیدگاه هایی چون دیدگاه کلامی، حدیثی، فقهی، اصولی، فلسفی، عرفانی یا باطنی به دین در طول تاریخ پیروانی داشته، به طوری که هر یک از این دیدگاه ها به یک جنبه و پاره ای از دین اهمیت بیش تری داده و به زاویه ای از اسلام پرداخته است. آنچه در آثار و تألیفات هانری کربن به چشم می خورد این است که کربن به شیعه باطنی یا ولوی گرایش زیادی دارد و بخش اصلی آثار کربن در راستای بیان این تفسیر و قرائت از مذهب شیعه می باشد.(3)
1- برای آشنایی با افکار ژیلسون رجوع شود به: اتین ژیلسون، روح فلسفه قرون وسطی، ع. داووی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، 1366.
2- داریوش شایگان در باره رابطه کربن با ژیلسون می گوید: « کربن … درس های اتین ژیلسون در بخش علوم مذهبی مدرسه عملی مطالعات عالی را در سال 24 – 1923، با عطش تمام دنبال می کند. وی از این درس ها می آموزد که متون کهن را چگونه باید خواند و تفسیر کرد. تعالیم استادانه ژیلسن چنان تحسینی را در کربن بر می انگیزد که وی تصمیم می گیرد همان را الگوی کار خود قرار دهد. او می کوشد همان دقت نظر جامعی را که ژیلسون در قرائت و درک متون لاتینی و احیای آن ها به کار برده بود، در مورد متون عربی و فارسی ای که خود وی بعدها آن ها را ترجمه و منتشر کرد، به کار برد.» (هانری کربن، آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی، ص 21)
3- سید حسین نصر در مقاله ای در توصیف کتاب «آفاق تفکر معنوی در اسلام ایرانی» اثر داریوش شایگان در بیان چهار سفر معنوی و فکری کربن این چنین می گوید: افکار او [کربن] در چهار مرحله خلاصه می شود: 1) از دایره نبوت تا دایره ولایت که رب النوع انسانی آن، حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم و حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف است و رهنمای درونی آن، امام و فرشته و روح القدس و عقل فعال و حقیقت محمدیه و نحوه شناخت در آن مرحله، الهام و کشف. 2) از اصالت ماهیت به اصالت وجود که از لحاظ انسانی، رب النوع آن زرتشت و افلاطون اند و رهنمای درونی آن عقل فعال و نحوه شناخت در آن مرحله حضور به عنوان شاهد و یا آنچه فیلسوفان اسلامی «علم حضوری» نامیده اند. 3) از حکایت تمثیلی و رویداد آن در درون که رب النوع انسانی آن کیخسرو و اسفندیار و رهنمای درونی آن سیمرغ و جبرئیل اند و نحوه شناخت در آن مرحله، مشاهده جام جم است. 4) از عشق انسانی به عشق ربانی که رب النوع انسانی آن مجنون و عاشقان راه حق در تصوف اند و رهنمای درونی آن، حکمت الهی و نحوه شناخت در این مرحله شهود بین تعطیل و تشبیه یست. بالاخره آنچه این چهار سفر فکری و معنوی کربن را به هم مرتبط می سازد همان عالم خیال است که از جوانب گوناگون مرتبط به وحی و وجود شناسی و حکایت و درون نگری و عرفان است. (سید حسین نصر، حکمت جاودان، ج 2، ص 46 – 45).