نینوا و انتظار: تاملی نو صفحه 165

رهبران الهی مصلحان بزرگ

10. رهبران الهی مصلحان بزرگ

اشاره

حسین معتمدی فر

با نگاهی گذرا به تاریخ زندگی اجتماعی بشر _ حتی جوامع بدوی _ به یک نکته برجسته بر می خوریم و آن اینکه وجود امام و رهبر، از نظر انسان های نخستین یک ضرورت بوده است.

در این جوامع _ جدای از شکل انتخاب رئیس قبیله _ فرد حاکم در تصمیمات کلی که برای اجتماع تحت حاکمیت خود می گرفت، ناگزیر از مشورت با جادوگر، کاهن و طبیب بود که هر سه به امری ماورایی و قدسی دعوت می کردند. هر چه جلوتر می آییم این نیاز در جوامع بشری بیشتری، جلوه گری می کند.

در ادیان الهی نیز این دو ضرورت _ نیاز به امام و رهبر و فراخوانی به امر قدسی و ماورایی _ به روشنی نمایان است. برای اختصار به ذکر آیه ای که در بردارنده هر دو موضوع است اکتفا می کنیم. قرآن کریم با نقل قسمتی از زندگی حضرت موسی(علیه السلام) و سفر چند روزه آن حضرت، این دو مهم را این گونه بیان می فرماید:

(و قال موسی لاخیه هارون اخلفنی فی قومی و اصلح ولا تتبع سبیل المفسدین)(1)؛ «و موسی به برادرش هارون گفت: جانشین من در میان قومم باش و از راه مفسدان تبعیت مکن».

موضوع جانشینی، اهمیت مسأله رهبری و نیاز لحظه به لحظه امّت به امام و رهبر را می رساند. تاریخ اسلام هم مشمول این قضیه است که حضرت رسول