دلایل عقلی و نقلی امامت و مهدویت صفحه 41

صفحه 41

نمایش درآورند.

در این جا پرسشی مطرح می شود و آن این که «نوبت بندی ریزش موجودات، چه گونه و بر چه پایه ا ی می باشد؟». قاعده امکان اشرف، عهده دار پاسخ به این پرسش است. این قاعده، از مباحث علّت و معلول و از متفرّعات اصل «الواحد لایصدر عنه إلّا الواحد» محسوب می شود؛ که در توجیه چیستی صادر اوّل از مبداء متعال به کار می آید.(1)

براهین قاعده

هدف اصلی از طرح این بحث، پاسخ دادن به این سؤال است که «کدامین گواه و برهان، این کبرای کلی (قاعده) را مسلّم و قطعی می سازد؟».

صاحب نظران این مبحث، براهینی را ابداع کرده یا توضیح داده اند؛ که در این جا، به بیان چند دلیل بسنده می شود.

دلیل یکم

مفاد قاعده، یک قضیه فطری است و چندان نیازی به اقامه برهان ندارد؛ چراکه فطرت آدمیان، در صورت درک صحیح آن، به صحتش گواهی می دهد. از این رو می توان این قاعده را مانند یک امر بدیهی، مانند «دو، نصف چهار است»، به شمار آورد.(2)

نمونه ملموس تر این دریافت عام را می توانیم در رفتار انسان مشاهده کنیم. مثلاً تمایل طبیعی و فطری شخصی که گروهی را به خانه خود دعوت می کند، این است که غذای بهتر و بیشتر را در برابر مهمان بزرگ تر و عزیزتر خود قرار


1- میر داماد، القبسات، ص 372.
2- «و ممّا ینبغی ان تعلَّم انّ من جمله ما حمل القدماء علی اعتقاد الاشرف و الاکرام فی الامور السماویه و غیرها شهاده الفطره بوقوع الأشرف فالاشرف» . سهروردی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ص 434.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه