حقیقت غیبت از منظر روایات صفحه 191

سند

مرحوم علامه مجلسی (رحمه الله) در مرآه العقول این حدیث را صحیح می دانند و از آنجا که ایشان بسیار دقیق و موشکافانه عمل کرده است؛ اگر کوچکترین ایرادی به سند حدیث وارد بود، ایشان این عبارت را با یک تعریض می آوردند،(1) مانند: کالموثق؛ اما این طور نشده است. جناب آقای نجفی هم در موسوعه احادیث اهل بیت علیهم السلام وقتی این روایت را می آورد، می فرماید: «الروایه معتبره الاسناد».(2) البته تکرار می شود که چون روایات صحیح مرآه العقول مورد قبول غالب بزرگان است، ما هم اعتماد آنان را قبول کردیم و إلا روش ما بحث سندی است.

بررسی دلالت حدیث

همانطور که از آیه دوم سوره عنکبوت استفاده می شود، امت ها همیشه مورد امتحان قرار می گرفتند و امت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم هم از این سنت الهی مستثنا نیست و به نظر می آید که یکی از بزرگ ترین امتحانات برای امت ها، در رابطه با فرستادگان خدا بوده است. در زمان اهل بیت علیهم السلام مردم نسبت به امام خود امتحانات سختی را پشت سر گذاشتند، و امتحان این امت هم غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می باشد.

عمومیت امتحان از آیه شریفه و متن روایت به دست می آید که با مثال زیبایی بیان کرده است که همان طور که از بین فلزهای ناخالص بسیار، کیمیاگران طلای ناب را استخراج می کنند، که خداوند هم، چنین است و بندگان خالص را از بین بندگان ناسپاس بسیار _ «أنّ الانسانَ لفی خسر» _ جدا می کند. اما خصوص