- اشاره 5
- تبیین مسأله 6
- ضرورت بحث 8
- پیشینۀ بحث 11
- نتیجه 15
- فلسفه 15
- اشاره 15
- اشاره 16
- حکمت 16
- نتیجه 17
- اشاره 18
- علت 18
- نتیجه 19
- عزلت 19
- اشاره 19
- نتیجه 20
- اشاره 21
- غیبت 21
- اشاره 23
- توقیع 23
- نتیجه 24
- سنت 25
- روش تحقیق 26
- اشاره 27
- چگونگی غیبت 29
- روایات 30
- بررسی سند روایات 34
- بررسی دلالت روایات 34
- غیبت شخصیت 35
- اشاره 35
- بررسی سند روایت 37
- بررسی دلالت روایت 39
- بررسی سند روایت 41
- نتیجه 42
- بررسی دلالت حدیث 43
- بررسی سند حدیث 44
- بررسی دلالت روایت 46
- بررسی سند حدیث 47
- بررسی دلالت حدیث 48
- بررسی سند حدیث 48
- بررسی دلالت حدیث 49
- سند حدیث 50
- بررسی دلالت حدیث 51
- نتیجه 53
- نتیجه 55
- غیبت شخص و شخصیت 57
- توضیح 58
- شیخیه و غیبت 58
- نقد و بررسی 60
- اهل سنت و غیبت 61
- اشاره 61
- مقدمه 63
- نقد و بررسی 63
- اشاره 71
- اشاره 73
- اول: میزان تأثیر این علل در تحقق غیبت 73
- روایات 73
- اشاره 73
- بررسی سند حدیث 74
- نتیجه 77
- بررسی سند حدیث 78
- نتیجه 84
- بررسی سند حدیث 85
- نتیجه 87
- بررسی سند 88
- نتیجه 98
- پاسخ به دو سؤال 99
- 1.علت غیبت، خواست خداوند است یا عمل مردم؟ 99
- 2.فرق غیبت انبیاء وحضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف چیست؟ 102
- روایات 106
- دوم: عهده دار نبودن بیعت 106
- بررسی سند حدیث 107
- نکته 109
- نتیجه 109
- سند 110
- نتیجه 112
- توضیح 119
- بررسی دلالت 119
- معنای لغوی و شرعی بیعت 119
- نقد و نظر 121
- نتیجه 121
- نتیجه 125
- روایات 126
- اول: خوف و ترس از قتل 126
- اشاره 126
- بررسی سند حدیث 127
- نتیجه 130
- نتیجه 132
- بررسی سند حدیث 134
- نتیجه 135
- نتیجه 140
- بررسی دلالت حدیث 147
- نتیجه 151
- پاسخ به سوال 155
- امام از چه چیزی می ترسد؟ 155
- دوم: سلب نعمت امام از قوم ستمگر 159
- نتیجه 159
- اشاره 159
- بررسی سند حدیث 161
- نتیجه 162
- بررسی سند حدیث 163
- نتیجه 164
- بررسی سند حدیث 166
- بررسی دلالت حدیث 167
- نقد و نظر 168
- نتیجه 168
- روایات 170
- نتیجه 170
- نتیجه 172
- بررسی سند حدیث 173
- نتیجه 175
- بررسی سند حدیث 176
- نتیجه 177
- بررسی دلالت حدیث 177
- نقد و نظر 178
- نتیجه 179
- اشاره 180
- نکته پایانی گفتار 180
- نتیجه 183
- روایات 185
- اشاره 185
- اول: امتحان الهی 185
- بررسی دلالت حدیث 186
- بررسی سند حدیث 186
- نتیجه 187
- سند 188
- نتیجه 189
- بررسی دلالت حدیث 190
- بررسی دلالت حدیث 191
- بررسی دلالت حدیث 192
- بررسی دلالت حدیث 194
- بررسی دلالت حدیث 195
- نتیجه 196
- بررسی دلالت حدیث 197
- بررسی دلالت حدیث 199
- بررسی دلالت حدیث 200
- بررسی دلالت حدیث 201
- بررسی دلالت حدیث 202
- بررسی دلالت حدیث 203
- بررسی و دلالت 205
- تفصیل بحث 208
- نظرات بزرگان 209
- نتیجه 212
- ب. روایات 216
- معانی امر در قرآن و روایات 216
- الف. قرآن 216
- دوم: اختلاف مردم 218
- روایات 218
- سند 218
- سند 220
- توضیح 224
- سوم: ادبار به حق و استقبال از باطل 226
- اشاره 226
- نقد و نظر 229
- اشاره 230
- سند 230
- چهارم: اتمام حجت بر مردم 230
- توضیح 231
- بررسی دلالت حد یث 231
- نقد و نظر 232
- مقدمه 233
- اول: اجازه نداشتن در بیان علت 234
- روایت 234
- بررسی سند حدیث 235
- نتیجه: 236
- بررسی دلالت حدیث 236
- دوم: ندانستن، بهتر از دانستن 237
- اشاره 237
- بررسی سند حدیث 239
- بررسی دلالت حدیث 240
- نتیجه 241
- اشاره 242
- بررسی سند حدیث 242
- سوم: سر الهی 242
- بررسی سند حدیث 246
- بررسی دلالت حدیث 247
- نقد و نظر 248
- پاسخ به سؤال 251
- نتیجه 253
یقولها ثلاثا، حتی یذهب (الله تعالی) الکدر ویبقی الصفو(1).
امام باقر علیه السلام در پاسخ سؤال جابر جعفی درباره فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف فرمودند:«هیهات، هیهات، فرج ما نمی رسد تا زمانی که شما غربال شوید» و آن را سه بار تکرار کرد و فرمود: «تا خداوند ناخالصی ها را محو و نابود گرداند و آن چه را خالص و زلال است باقی نهد».
بررسی دلالت حدیث
اگر فرج را به معنای صرف گشایش بدانیم، این روایت مخصوص غیبت نخواهد بود و عموم زمان ها را شامل می شود؛ اما با توجه به اینکه شیخ طوسی (رحمه الله) این روایت را در باب «موانع ظهور» آورده است و دو قرینه «فرج و غربال شدید» _ که درروایات متعدد به زمان غیبت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف تفسیر شده است _ در آن وجود دارد، به نظر می آید که این حدیث شریف بر معنای مطلوب دلالت کرده و به لزوم امتحان در دوران غیبت اشاره دارد.
12. وعنه، عن أبیه، عن أیوب بن نوح، عن العباس بن عامر، عن الربیع بن محمد المسلی قال: قال (لی) أبو عبد الله علیه السلام: والله لتکسرن کسر الزجاج وإن الزجاج یعاد فیعود کما کان، والله لتکسرن کسر الفخار، وإن الفخار لا یعود کما کان، (والله لتمیزن) والله لتمحصن والله لتغربلن کما یغربل الزؤان من القمح.(2)
امام صادق علیه السلام می فرمایند: «به خدا سوگند! می شکنید، همچون شیشه که می شکند. به درستی که اگر بخواهند شیشه را به شکل اولش باز گردانند، باز
1- الغیبه، شیخ طوسی، ص339؛ الغیبه، نعمانی، ص206.
2- الغیبه، شیخ طوسی، ص340؛ الغیبه، نعمانی، ص215.