حقیقت غیبت از منظر روایات صفحه 41

بررسی سند روایت

محمد بن همام:

مرحوم شیخ طوسی در فهرست می فرمایند: «او، محمد بن همام اسکافی، با کنیه أبا علی، از راویان جلیل القدر و ثقه می باشد. و او دارای روایات کثیر است».(1)

حسن بن محمد بن جمهور:

مرحوم نجاشی ایشان را ثقه می دانند.(2) ابن داوود هم در رجال خود ایشان را ثقه معرفی کرده اند.(3)

محمد بن جمهور:

آیت الله خویی (رحمه الله) فقط کلام مرحوم شیخ طوسی را نقل می فرمایند، مبنی بر  اینکه ایشان از اصحاب امام صادق علیه السلام است و می فرمایند: «در کتب رجالی، کلام دیگری در رابطه با مدح و ذم ایشان وجود ندارد.»(4) البته ایشان، او را با توجه به حضور در سند تفسیر قمی و کامل الزیارات، ثقه می داند. (5)

مرحوم تستری نیز در قاموس الرجال روایات خالی از غلو و تغلیظ ایشان را

1- فهرست، شیخ طوسی، ص217، رقم 612. مرحوم آیت الله خویی ذیل عنوان «محمد بن ابی بکر همام» بنا بر نقل بزرگان رجال، هم چون مرحوم نجاشی و شیخ طوسی در فهرست و رجال، ایشان را از اعاظم و ثقات راویان می دانند. (ر.ک: معجم رجا ل الحدیث، ج15، ص245، رقم 9992).
2- رجال، نجاشی، ص62، رقم 144.
3- رجال، ابن داوود، ص77، رقم 455.
4- معجم رجال الحدیث، ج5، ص117، رقم 2265.
5- معجم رجال الحدیث، ج15، ص179، ش10412.