- مقدّمه 1
- بخش اول: کلیات 5
- اشاره 5
- الف) زندگی نامه احمد الکاتب 6
- فصل اول. معرفی نویسنده و کتاب 6
- اشاره 6
- ب) کتاب الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف حقیقه تاریخیه أم فرضیه فلسفیه 7
- ب) نیاوردن اسناد و دلیل های معارض و مخالف 12
- اشاره 12
- فصل دوم: کژی های نویسنده 12
- الف) تکرار شبهه های کهنه و نخ نما شده بدون اشاره به پاسخ های دانشمندان شیعه 12
- ج) ادعاهای بی دلیل 13
- ه) نتیجه گیری های غلط بر اثر ایجاد ملازمه های نادرست و مغالطه در مباحث 14
- د) خلط مباحث برای اثبات نظر خود 14
- و) تحریف روایات و نسبت ناروا به امامان علیهم السلام 15
- ز) تحریف سخنان دانشمندان شیعه و دادن نسبت ناروا به آنان 15
- بخش دوم: آیات و احادیث مهدویت 20
- اشاره 20
- متن کتاب 21
- شبهۀ یکم. دلالت نداشتن آیات قرآن و احادیث مهدی و قائم بر شخص خاص 21
- فصل اول. دلالت آیات و روایات مهدوی 21
- اشاره 21
- خلاصۀ شبهه 22
- پاسخ ادعای اول 22
- پاسخ ادعای دوم 35
- شبهۀ دوم. دلالت نداشتن احادیث غیبت و غایب بر شخص خاص 48
- متن کتاب 48
- پاسخ 49
- خلاصۀ شبهه 49
- خلاصه فصل اول 59
- فصل دوم. چگونگی استدلال دانشمندان شیعه به احادیث مهدوی 61
- اشاره 61
- متن کتاب 61
- شبهۀ سوم. دلالت نداشتن روایات مهدویت و غیبت بر امری قبل از وقوع آن 61
- خلاصه شبهه 62
- پاسخ 63
- شبهۀ چهارم: دلالت نداشتن روایت مرگ و قتل بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 76
- متن کتاب 76
- خلاصه شبهه 77
- پاسخ 77
- شبهۀ پنجم: هم زمان نبودن اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف و اثبات مهدویت ایشان نزد متکلمان 81
- متن کتاب 81
- خلاصه شبهه 82
- پاسخ 82
- متن کتاب 87
- شبهۀ ششم: صحیح نبودن استدلال به روایات غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 87
- پاسخ 89
- خلاصه شبهه 89
- شبهۀ هفتم: صحیح نبودن استدلال به روایات دو غیبت برای اثبات وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 94
- متن کتاب 94
- خلاصه شبهه 95
- پاسخ 95
- شبهۀ هشتم: مقدم بودن بحث از وجود و امامت امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف بر بحث از غیبت ایشان 105
- متن کتاب 105
- پاسخ 106
- خلاصه شبهه 106
- خلاصه فصل دوم 107
- نتیجه بخش دوم 108
- بخش سوم: اندیشۀ محدودیت تعداد امامان علیهم السلام 110
- اشاره 110
- فصل اول. متکلّمان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 111
- متن کتاب 111
- شبهۀ نهم: استدلال نکردن متکلّمان شیعه به احادیث دوازده امام علیهم السلام 111
- اشاره 111
- پاسخ 112
- خلاصۀ شبهه 112
- کتاب های قرن سوم 117
- خلاصۀ شبهه 126
- متن کتاب 126
- شبهۀ دهم: قرار داشتن نظریه امامت در برابر نظریۀ شورا 126
- پاسخ 127
- خلاصۀ شبهه 129
- شبهۀ یازدهم: معتقد نبودن نخستین شیعیان به خاتم بودن فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 129
- اشاره 129
- متن کتاب 129
- فصل دوم. شیعیان قرن سوم و اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام 129
- پاسخ 130
- بخش چهارم: آگاهی از نام امامان علیهم السلام 134
- اشاره 134
- متن کتاب 135
- فصل اول. آگاهی ائمه علیهم السلام از فهرست نام امامان 135
- شبهۀ دوازدهم: آگاه نبودن امامان علیهم السلام و شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 135
- اشاره 135
- پاسخ 136
- خلاصۀ شبهه 136
- اشاره 136
- 1. احادیث اشاره کننده به نام امامان 137
- 2. احادیث دلالت کننده بر علم امامان پیشین علیهم السلام به امامان پسین علیهم السلام 138
- متن کتاب 145
- شبهۀ سیزدهم. روایات آگاه نبودن امامان از فهرست نام ها 145
- پاسخ 146
- خلاصۀ شبهه 146
- شبهۀ چهاردهم: پرسش های مطرح در دوران امامان علیهم السلام 151
- متن کتاب 151
- پاسخ 152
- خلاصۀ شبهه 152
- فصل دوم. اشاره ائمه علیهم السلام به فهرست نام امامان علیهم السلام 154
- متن کتاب 154
- اشاره 154
- شبهۀ پانزدهم. راهکار نشان دادن امامان علیهم السلام و اشاره نکردن به فهرست نام امامان علیهم السلام 154
- خلاصۀ شبهه 155
- پاسخ 155
- متن کتاب 158
- اشاره 158
- فصل سوم. آگاهی شیعیان از فهرست نام امامان علیهم السلام 158
- شبهۀ شانزدهم. پرسش مردم از وظیفۀ خود هنگام رحلت هر امام علیه السلام 158
- پاسخ 159
- خلاصۀ شبهه 159
- متن کتاب 160
- خلاصۀ شبهه 160
- شبهۀ هفدهم: ناآگاهی جناب زراره از امام بعدی 160
- پاسخ 161
- بخش پنجم: بدا در امامت 164
- اشاره 164
- خلاصۀ شبهه 165
- فصل اول. امامت سید محمد 165
- شبهۀ هجدهم: بدا در امامت سید محمد 165
- متن کتاب 165
- پاسخ 166
- پاسخ 176
- فصل دوم. امامت اسماعیل 176
- شبهۀ نوزدهم. بدا در امامت اسماعیل 176
- خلاصه شبهه 176
- اشاره 176
- متن کتاب 176
- بخش ششم: اندیشمندان شیعه و فهرست نام امامان علیهم السلام 182
- اشاره 182
- فصل اول. اشاره اندیشمندان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 183
- پاسخ 183
- اشاره 183
- شبهۀ بیستم. اشاره نکردن محدّثان و مورّخان قرن سوم به فهرست نام امامان علیهم السلام 183
- متن کتاب 183
- خلاصۀ شبهه 183
- فصل دوم. شیخ صدوق و تعداد امامان علیهم السلام 204
- اشاره 204
- شبهۀ بیست و یکم. استقرار اعتقاد به دوازده امام در نیمۀ قرن چهارم و شک شیخ صدوق 204
- متن کتاب 204
- خلاصۀ شبهه 204
- پاسخ 205
- اشاره 215
- پاسخ 215
- خلاصۀ شبهه 215
- فصل سوم. اندیشمندان و روایات امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 215
- شبهۀ بیست و دوم. روایت کفعمی در مورد امامان پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 215
- متن کتاب 215
- خلاصۀ شبهه 221
- شبهۀ بیست و سوم. روایت شیخ صدوق در مورد احتمال ادامه امامت پس از امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 221
- متن کتاب 221
- پاسخ 222
- متن کتاب 223
- شبهۀ بیست و چهارم. روایت شیخ طوسی در مورد وجود مهدی ها بعد از دوازده امام عجل الله تعالی فرجه الشریف 223
- خلاصۀ شبهه 224
- پاسخ 224
- فصل چهارم. ثقه الاسلام کلینی و روایات سیزده امام 229
- متن کتاب 229
- اشاره 229
- شبهۀ بیست و پنجم. اختلاف در تعداد امامان علیهم السلام 229
- خلاصۀ شبهه 229
- پاسخ 230
- شبهۀ بیست و ششم. کتاب هبه الله الکاتب 249
- متن کتاب 249
- پاسخ 250
- خلاصۀ شبهه 250
- اشاره 257
- بخش هفتم: کتاب سلیم و محدودیت شمار امامان علیهم السلام 257
- فصل اول. کتاب سلیم و خاستگاه اندیشه دوازده امام علیهم السلام 258
- اشاره 258
- شبهۀ بیست و هفتم. کتاب سلیم بن قیس؛ خاستگاه اعتقاد به انحصار شمار امامان علیهم السلام 258
- متن کتاب 258
- خلاصۀ شبهه 259
- پاسخ 259
- متن کتاب 287
- اشاره 287
- شبهۀ بیست و هشتم. اعتماد بزرگان شیعه در اعتقاد به دوازده امام علیهم السلام به کتاب سلیم بن قیس 287
- پاسخ 287
- فصل دوم. اعتماد اندیشوران به کتاب سلیم 287
- خلاصۀ شبهه 287
- شبهۀ بیست و نهم. مشکوک بودن کتاب سلیم بن قیس نزد شیعیان 290
- اشاره 290
- فصل سوم. شیعیان و کتاب سلیم 290
- خلاصۀ شبهه 290
- متن کتاب 290
- پاسخ 290
- پاسخ 296
- متن کتاب 296
- خلاصه شبهه 296
- شبهۀ سیم. ابن غضائری و کتاب سلیم بن قیس 296
- متن کتاب 304
- اشاره 304
- فصل چهارم. شیخ مفید و کتاب سلیم 304
- شبهۀ سی و یکم. شیخ مفید و تضعیف کتاب سلیم 304
- پاسخ 305
- خلاصۀ شبهه 305
- متن کتاب 311
- بخش هشتم: شبهه های زیدیه 311
- شبهۀ سی و دوم. خرده گیری های زیدیه بر احادیث دوازده امام علیهم السلام 311
- اشاره 311
- خلاصۀ شبهه 312
- پاسخ 313
- خلاصۀ شبهه 325
- شبهۀ سی و سوم. تواتر و قدمت احادیث دوازده امام علیهم السلام 325
- متن کتاب 325
- پاسخ 326
- اشاره 335
- متن کتاب 335
- بخش نهم: دلالت احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 335
- شبهۀ سی و چهارم. دلالت نداشتن احادیث دوازده امام علیهم السلام بر وجود فرزند امام حسن عسکری علیه السلام 335
- خلاصۀ شبهه 336
- پاسخ 336
- بخش دهم: امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف امام دوازدهم 360
- اشاره 365
- بخش یازدهم: نقش امام و وجود همیشگی حجت بر روی زمین 365
- اشاره 366
- شبهۀ سی و پنجم. بی ثمر بودن وجود امام غایب 366
- متن کتاب 366
- فصل اول. فایده و نقش امام غایب 366
- خلاصه شبهه 367
- یادآوری 367
- پاسخ فرض اول 369
- پاسخ فرض دوم 381
- متن کتاب 393
- خلاصه شبهه 393
- فصل دوم. روایات امام زنده ظاهر 393
- شبهۀ سی و ششم. تعارض روایات امام رضا علیه السلام با وجود امام غایب عجل الله تعالی فرجه الشریف 393
- پاسخ 394
- متن کتاب 414
- شبهۀ سی و هفتم. حدس و گمان بودن استدلال به احادیث لزوم وجود امام 414
- فصل سوم. دلالت احادیث لزوم وجود امام بر امام دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف 414
- خلاصه شبهه 415
- پاسخ 415
- متن کتاب 419
- اشاره 419
- شبهۀ سی و هشتم. اشاره نکردن امام حسن عسکری علیه السلام به فرزند خویش 419
- اشاره 419
- بخش دوازدهم: تصریح امام حسن عسکری علیه السلام به امامت فرزند خویش 419
- پاسخ 420
- خلاصه شبهه 420
- فهرست منابع 432
سبکی برای برای منفعت است. پس معنای آن این است که در حقیقت آن ها به آن کتاب استدلال می کردند و با جدال کننده، نزاع می نمودند تا او را با محتوای کتاب قانع کنند و این به دلیل اطمینان به امانت داری سلیم در نقل است، نه صرف این که شیعه با مطالب آن قانع می شود و این مطلب از کلام مسعودی استفاده می شود، از آن جهت که استدلال امامیه را در انحصار عدد، به محتوای کتاب سلیم مستند کرده است و زیرا صرف قانع شدن در زمان هایی که بحث و استدلال در نهایت اوج خود بود، فایده ای نداشت و به همین دلیل، به آن کتاب استناد می شد و بزرگان متعدّدی از اهل تسنن از آن کتاب نقل کرده اند. از آن جمله است حاکم حسکانی در شواهد التنزیل لقواعد التفضیل و امام حموینی در فرائد السمطین و سید ابن شهاب همدانی در موده القربی و قندوزی حنفی در ینابیع الموده و غیر آن ها و در مورد کتاب سخنانی نورانی است که در کتابی جداگانه آورده ایم و این اجمال را ذکر کردیم تا بدانی که شیعه و سنی در اعتماد بر این کتاب متفق و متحدند و همین امر باعث نقل از آن کتاب در این کتابمان شد. (1)
1- «کتاب سلیم من الأصول المشهوره المتداوله فی العصور القدیمه المعتمد علیها عند محدّثی الفریقین و حمله التاریخ. قال ابن الندیم فی الفهرست (ص 307): (إن سلیماً) لما حضرته الوفاه قال لأبان: إن لک علی حقا و قد حضرتنی الوفاه یا بن أخی إنه کان من أمر رسول الله کیت و کیت و أعطاه کتاباً و هو کتاب سلیم بن قیس الهلالی المشهور. إلی أن قال: و أوّل کتاب ظهر للشیعه کتاب سلیم. و فی التنبیه و الاشراف للمسعودی (ص 198) ما نصّه: و القطعیه بالإمامه الاثناعشریه منهم الذین أصلهم فی حصر العدد ما ذکره سلیم بن قیس الهلالی فی کتابه. و قال السبکی فی محاسن الرسائل فی معرفه الأوائل. إن أوّل کتاب صنّف للشیعه هو کتاب سلیم. و اللام فی کلام ابن الندیم و السبکی للمنفعه فمفادها أنهم کانوا یحتجون به فیخصمون المجادل لاقتناعه بما فیه ثقه بأمانه سلیم فی النقل لا محض أن الشیعه تقتنع بما فیه و هو الذی یعطیه کلام المسعودی حیث أسند احتجاج الإمامیه الاثنی عشریه فی حصر العدد بما فیه، و فإن الاقتناع بمجرده غیر مجد فی عصور قام الحجاج فیها علی أشدها و لذلک أسند إلیه و روی عنه غیر واحد من أعلام العامه منهم الحاکم الحسکانی فی شواهد التنزیل لقواعد التفضیل و الإمام الحموینی فی فرائد السمطین و السید ابن شهاب الهمدانی فی موده القربی و القندوزی الحنفی فی ینابیع الموده و غیرهم و حول الکتاب کلمات دریه أفردناها فی رساله و إنما ذکرنا هذا الاجمال لتعلم أن التعویل علی الکتاب مما تسالم علیه الفریقان و هو الذی حدانا إلی النقل عنه فی کتابنا هذا.» (الغدیر، ج 1، پاورقی ص 195)