- مقدمه 1
- فصل اول: مفهوم شناسی و جایگاه آموزه مهدویت 4
- اشاره 4
- الف) تعریف لغوی و اصطلاحی دکترین و نوع کاربرد آن 5
- ب) تفاوت دکترین با مفاهیمی چون ایدئولوژی، مکتب، نظام و گفتمان 5
- د) منزلت و موقعیت دکترین مهدویت در تعالیم اسلامی 10
- ج) چیستی دکترین مهدویت و معنای آن 10
- و) نقش دکترین مهدویت در دنیای جدید و در کنار دیگر تئوری های جهانی 11
- ه) دکترین مهدویت؛ تئوری ای در فلسفه تاریخ، فلسفه سیاسی یا اعتقادی کلامی؟ 11
- ز) توانایی دکترین مهدویت در پاسخ گویی به انسان ها و جوامع پس از ظهور 12
- اشاره 14
- فصل دوم: کرامت انسانی در دولت مهدوی 14
- الف) کرامت انسانی و اعلامیه جهانی حقوق بشر 16
- ب) کرامت انسانی در قرآن و روایات 20
- ج) کرامت انسانی در عصر ظهور 27
- 1. زوال کرامت ها از ملاحم قبل از ظهور 27
- 2. امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مظهر کرامت ها و سرآمد کریمان 29
- 3. کرامت های انسانی با خاست گاهی الهی 31
- 4. کرامت محوری و کرامت خواهی در ادعیه امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 35
- 5. بیعت نامه مهدوی، منشور کرامت مداری و بشردوستی 36
- یکم. عدالت و نفی تبعیض 40
- اشاره 40
- 6. برخی مبانی و شاخصه های کرامت محوری جامعه مهدویت 40
- دوم. امنیت و صلح همه جانبه و پایدار 41
- سوم. فقدان تحمیل عقیده و تکریم اقلیت ها 42
- چهارم. رشد عقلانیت، شکوفایی علوم و فن آوری 43
- پنجم. تأمین رفاه، بالندگی اقتصادی و معیشتی 44
- ششم. کمال قوت و سلامت جسمی و روانی 46
- هفتم. رعایت و محترم شمردن حریم های خصوصی و عمومی 47
- نتیجه 48
- اشاره 50
- فصل سوم: عدالت مهدوی و امنیت 50
- الف) بی عدالتی و ناامنی از شاخصه های اصلی دوره پیش از ظهور 51
- ب) مفهوم و جایگاه عدالت 56
- ج) مفهوم و جایگاه امنیت 60
- د) عدالت، خاستگاه و بستر امنیت 68
- ه) عدالت و امنیت، دست آورد فراگیر حکومت مهدوی 73
- نتیجه 82
- اشاره 84
- فصل چهارم: مقایسه دو آموزه جهانی سازی غربی و جهانی سازی مهدوی 84
- گفتار اول: مفهوم جهانی شدن و برداشت های مختلف از آن 86
- الف) مفهوم جهانی شدن یا جهانی سازی 86
- ب) برداشت های مختلف از جهانی شدن 88
- ج) ابعاد و دست آوردهای منفی جهانی سازی غربی (به طور اخص) 91
- گفتار دوم: جهان گرایی و جهان شمولی اسلام 97
- گفتار سوم: جهانی سازی مهدوی و شاخصه های آن 101
- اشاره 101
- 1. حاکمیت جهان شمول اسلام و برچیدگی شرک و اختلافات بشری 102
- 2. حاکمیت مطلق عدالت و دادورزی 104
- 4. رفاه و رشد پایدار اقتصادی، استغنای عمومی و رفع فقر 105
- 3. برقراری امنیت و آرامش همه جانبه 105
- 5. رشد و ترقی علوم و فنون و شکوفایی و کمال عقلانیت بشری 107
- 6. تکیه بر استدلال و اقناع و کسب مقبولیت و رضایت عمومی 108
- 7. گفتمان واقعی و احتجاج با ادیان دیگر 109
- 8. حفظ و ارتقای کرامت انسانی و حقوق بشردوستانه 111
- 9. نفی قومیت مداری و نژادپرستی 113
- 10. حکومت شبه فدرالی و احترام به دیگر ملل 114
- 11. نوسازی و احیای دین بر مبنای مقتضیات جدید 115
- 12. تحول شگرف در حوزه ها و فضاهای ارتباطی و رسانه ای 117
- 13. رعایت آرمانی حقوق محیط زیست و جان داران 118
- نتیجه 120
- اشاره 123
- فصل پنجم: آموزه مهدویت و حقوق محیط زیست 123
- الف) نگرشی به حقوق محیط زیست در جهان امروز 124
- ب) حقوق محیط زیست در سیره نبوی و معصومان 127
- ج) حقوق زیست محیطی در عصر مهدوی 132
- اشاره 132
- 1. تطهیر و نورانیت زمین 132
- 2. رضایت و سُرور موجودات و محیط زیست 133
- 3. امنیت، صلح و دوستی در سپهر انسانی، حیوانی و گیاهی 134
- 4. فعلیت یابی همه قابلیت های محیط زیست در عالی ترین حد 135
- 5. آبادانی و توسعه موزون محیط زیست 137
- 6. مقابله با آلاینده ها و رعایت حریم های خصوصی و عمومی در حیات مدنی 139
- 7. استفاده از راه کارها و فن آوری های جدید در محیط زیست 139
- 8. گسترش حفظ محیط زیست به فضاهای ماورای زمینی 140
- 9. تعالی معنوی محیط زیست و همراهی آن با حیات طیبه مهدوی 141
- 10. عاری بودن قیام مهدوی از تخریب های زیست محیطی 142
- نتیجه 146
- فصل ششم: آموزه مهدویت و لیبرال - دموکراسی 149
- اشاره 149
- گفتار اول: سیری در مفهوم و مبانی دموکراسی و لیبرالیسم 151
- الف) مفهوم دموکراسی 151
- ب) مفهوم لیبرالیسم 153
- اشاره 154
- ج) مبانی سکولاریستی لیبرال - دموکراسی 154
- 1. اندیشه قداست زدایی 155
- 2. سیانتیسم یا اصالت علم و علم زدگی و تعامل آن با پوزیتیویسم 155
- 3. گرایش به اصالت حس و انسان شناسی مادی 156
- 4. قرارداد اجتماعی و نفی حق الهی حکومت 156
- 5. اومانیسم، دئیسم و آتئیسم 157
- 6. اندیویدوآلیسم یا فلسفه اصالت فرد 158
- 8. پلورالیسم یا کثرت گرایی 159
- 7. راسیونالیسم یا اصالت عقل 159
- اشاره 160
- گفتار دوم: انتقادات عمومی از دموکراسی 160
- الف) مبهم بودن ماهیت و مبانی دموکراسی 161
- ب) تعارض بین اصل آزادی و اصل برابری 163
- ج) صوری بودن اصل برابری در دموکراسی 164
- د) محدودیت ها و موانع مشارکت سیاسی برابر در دموکراسی لیبرال 164
- و) تضاد بین اراده همگانی و آزادی های فردی 165
- ه) انتقادها بر رژیم نمایندگی 165
- ز) تعارض روش های وصول به دموکراسی با مبانی دموکراسی 166
- ح) صوری بودن اصل تفکیک قوا در دموکراسی 168
- ط) امکان خطا و صلاحیت نداشتن اکثریت در تصمیم گیری های سیاسی 169
- ی) دموکراسی و امکان بروز استبداد اکثریت 170
- ک) خطر فریب افکار و آرای عموم و نفوذپذیری آن 170
- ل) دموکراسی نخبه گرا مانعی بر سر راه مشارکت واقعی مردم 171
- م) نشانه های بحران و انحطاط دموکراسی لیبرال در قرن بیستم 172
- گفتار سوم: مردم سالاری دینی ج.ا.ا،زمینه ساز دین سالاری سپهری مهدوی 174
- الف) فقدان آفات مردم سالاری دینی در دین سالاری سپهری مهدوی 181
- اشاره 181
- گفتار چهارم: دین سالاری سپهری مهدوی 181
- ب) شاخصه های بر تری دین سالاری سپهری مهدوی 182
- 1. نمونه فرجامین، اکمل و بهینه تمام نظام های بشری 182
- 2. خدامحوری و عینیت کامل دین و سیاست 184
- 3. جهان گیری اسلام، محو شرک و نفی تساهل افراطی 186
- 4. امام معصوم و انسان کامل در رأس حکومت 188
- 5. پشت گرمی و مؤید به رعب و نصرت الهی 189
- 6. فراگیری سپهر آفرینش 190
- 7. برخورداری ازنهایی ترین حد مشروعیت (حقانیت، مقبولیت، قانونیت) 192
- 8. غالبیت خواست الهی بر خواست و نظر اکثریت 193
- 9. الهی دانستن مبانی عدالت، تفاوتی ماهوی با لیبرال - دموکراسی 194
- 10. مساوات طلبی حقیقی 195
- 11. امنیت، صلح و دوستی در سپهر انسانی، حیوانی و گیاهی 196
- 12. صفا و صمیمیت در تقابل با فرآیند «ذره ای شدن» اجتماعی 198
- 13. اوج تحقق جوامع مدنی و تعاملات سیاسی و اجتماعی در فضای«فرا ابررسانه ای» 199
- 14. تکامل عقول بشری و مشارکت سیاسی عاقلان 201
- 15. تحول بنیادین در ماهیت و عمل کرد احزاب و امکان حذف تحزب 202
- 16. سیره گفتمانی و احتجاجی واقعی با ادیان و اقلیت ها 204
- 17. نفی قومیت مداری و نژادپرستی و احترام به دیگر ملل و اقوام 204
- 18. حفظ و ارتقای کرامت انسانی و حقوق بشردوستانه 206
- 19. اخلاق و تربیت مداری، رعایت حریم های خصوصی و عمومی در حیات مدنی 208
- 20. صلح طلبی و نفی سیاست امپریالیستی و جنگ افروزانه لیبرال - دموکراسی 209
- نتیجه 211
- اشاره 213
- فصل هفتم: نظریه های هم گرایی و آموزه مهدویت 213
- گفتار اول: نظریه های هم گرایی 215
- گفتار دوم: نقش سازمان های بین المللی و منطقه ای در هم گرایی 220
- گفتار سوم: مبانی هم گرایی در آموزه های اسلامی و مهدوی 224
- اشاره 224
- الف) توحید، خدامحوری و محو شرک 226
- ب)تحقق وحدت و هم گرایی در پرتو حکومتِ امام معصوم 231
- ج) رسالت تحقق امت واحده و هم گرایی در سپهر جهان و آفرینش 235
- د) دعوت 240
- ه) احیا و اقامه حق و دفع باطل محور هم گرایی 248
- و) عدالت، مساوات طلبی و تبعیض ستیزی 250
- ز) امنیت، صلح و مودّت فراگیر 252
- ح) نفی ملیت و قومیت مداری 255
- ط) هم زیستی مسالمت آمیز 260
- ی) کرامت محوری و بشردوستی 266
- ک) اخلاق و تربیت مداری 269
- ل) جهاد و نفی هرگونه سلطه طلبی و مشروعیت جنگ توحیدی 271
- م) نفی سبیل و لزوم عزت مندی مسلمین 278
- ن) وفای به عهد و تعهدات 283
- نتیجه 286
- اشاره 292
- فصل هشتم: احیاگری ایمان الهی و حیات مؤمنانه، زمینه ساز و راه برد دولت مهدوی 292
- گفتار اول: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در قرآن 293
- گفتار دوم: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در روایات 300
- گفتار سوم: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در دولت مهدوی 312
- نتیجه 320
- فصل نهم: تبیین نقش راهبردی فرهنگ در زمینه سازی ظهور 333
- اشاره 333
- گفتار اول: چیستی فرهنگ و معنا کاوی آن 335
- گفتار دوم: معنا شناسی تمدن 342
- گفتار سوم: خاستگاه دینی فرهنگ و تقدم و ارجحیت آن بر تمدن 345
- اشاره 350
- گفتارچهارم: مروری بر ضعف ها و آسیب های فرهنگی جهان معاصر 350
- الف) در نظام های غربی 351
- ب) در برخی کشورهای اسلامی 360
- ج) در جمهوری اسلامی ایران 362
- الف) دیدگاه های امام راحل(ره) 375
- گفتار پنجم: ضرورت ها و راهکار های احیای فرهنگ در راستای تمهید ظهور 375
- ب) دیدگاه های مقام رهبر ی 381
- الف) ملاحم و آفات فرهنگی جامعۀ قبل از ظهور 391
- گفتار ششم: وضعیت و مؤلفه های فرهنگی جامعۀ قبل و بعد از ظهور 391
- ب) ملاحم و مؤلفه های فرهنگی جامعۀ پس از ظهور(دولت مهدوی) 393
- اشاره 393
- 1: تفوق فرهنگ توحیدی 394
- 2: تعالی معنوی و اخلاقی در حیات طیبه مهدوی 395
- 3: تشخّص فرهنگی امام عصر(عج) 396
- 4: اصلاح کلیه انحرافات با تحقق عدالت 397
- 5: اعتلای فرهنگ در گرو تحقق کامل امر به معروف و نهی از منکر 403
- 6: نظامنامه و میثاق فرهنگی دولت مهدوی 405
- 7: تعالی فرهنگی بر مبنای تربیت و آموزش 409
- 8: محو جهالت و تکامل عقلانیت در فرهنگ مهدوی 412
- 9: تأمین رفاه ضامن اعتلای فرهنگ 413
- فصل دهم: بایسته ها وشاخصه های علمی جامعه و حکومت زمینه ساز 417
- اشاره 417
- گفتار اول: تعالی و پیشرفت همه جانبه علمی و عقلانی در عصر ظهور 419
- گفتاردوم: فضیلت علم نافع 426
- گفتار سوم: تعلیم علم نافع ؛ یک معروف بزرگ اسلامی 429
- گفتار چهارم: ضرورت پیشگامی عالمان و اصحاب دانش در فریضتین 431
- اشاره 432
- گفتار پنجم: تعریف علم نافع 432
- الف) به معنای خیر 433
- ب) مترادف با احسن(نیکوترین و بهترین) 433
- ج) مترادف باصالح ویا ناظر به اصلاح 434
- ه) به معنای علم قلبی وفرا حسی (و شهودی) 435
- د) به معنای مطابق و هماهنگ با فطرت 435
- و) به معنای علمی کاربردی 438
- گفتار ششم: برخی ویژگی های علم نافع 439
- ز) به معنای علمی غالب بر هواهای نفسانی 439
- اشاره 439
- الف) علم نافع در مسیر عبودیت الهی و احیای دین 440
- ب) اتصاف به علم نافع از صفات متقین 441
- ج) امتزاج علم نافع با حلم و بردباری 442
- د) علم نافع؛ علمی در جهت صلاح و مصالح دینی ودنیایی 443
- گفتار هفتم: ویژگی ها و بایسته های 444
- اشاره 444
- الف) ویژگی های کلّی 445
- اشاره 449
- 1: حرص ورزی در تعلّم ودانش پژوهی 449
- ب) ویژگی های موردی 449
- 2: برخورداری از نرم خویی و ملایمت در تعلیم و تعلم 449
- 3: ضرورت تفهم ، تدبّر و تأمل ورزی در علم آموزی 450
- 5: ضرورت سختکوشی و تحمل سختی و مشقت و ذلّت در علم آموزی 451
- 4: ضرورت کتابت و ثبت نوشته ها در علم آموزی 451
- اشاره 452
- الف) ریا کاری ، شهرت طلبی و فریبکاری 452
- گفتار هشتم: صفات مذموم ( منکرات و منهیات) در علم آموزی 452
- ب) ارتزاق ناروا ( استئکال) از علم 453
- ج) کتمان علم نافع در آموزش 455
- استنتاج 455
- منابع 457
- الف: فارسی و عربی 457
خواهد ساخت(1)
و امام باقر نیز در روایتی ، امام عصر را سازنده مسجدی با هزار در در منطقه ایی به نام "غَرِی" معرفی نموده است(2)
8: محو جهالت و تکامل عقلانیت در فرهنگ مهدوی
درنگرش توحیدی عقل جایگاهی بس بالا و والا دارد همچنان که پیامبران الهی در پرتو عقل توانستند بشر را در جهت سعادت دنیوی و اخروی هدایت کنند، در دولت مهدوی نیز در پرتو هدایت حضرت مهدی(ع)عقلها نیز به رشد وکمال وافی رسیده و شکوفا می گردند. و با افزایش بصیرت عمومی؛ کوته بینیها، تنگ نظریها و افکار دون و ناپسند از جامعه رخت می بندد است. عقول مردم در دوره ظهور به بالاترین مرحله کمال خویش می رسد؛ امام باقر(ع) در همین باره می فرماید وقتی قائم ما قیام کند، خداوند دست عنایتش را بر سر بندگان می کشد و عقل آنها زیاد می شود و به واسطه این رشد عقلی، اخلاق آنها نیز کامل می گردد.(3) بسیار بدیهی است که اولین لازمه این تکامل عقلانی ،محو کامل جهالت است.
1- بحارالأنوار، ج52، ص330،337.
2- بحارالأنوار، ج52، ص330.
3- بحارالأنوار، ج52، ص336؛ منتخب الأثر، ص482. گفتنی است که در برخی کتب روایی (کمال الدین، ج2، ص675؛ بحارالأنوار، ج52، ص338؛ اصول کافی، ج1، ص25) به جای «أخلاقهم»، «أحلامهم» آورده شده است، یعنی حضرت قائم آرمان ها، آرزوها و فرزانگی آنان را به تمامیت می رساند.