- مقدمه 1
- فصل اول: مفهوم شناسی و جایگاه آموزه مهدویت 4
- اشاره 4
- الف) تعریف لغوی و اصطلاحی دکترین و نوع کاربرد آن 5
- ب) تفاوت دکترین با مفاهیمی چون ایدئولوژی، مکتب، نظام و گفتمان 5
- د) منزلت و موقعیت دکترین مهدویت در تعالیم اسلامی 10
- ج) چیستی دکترین مهدویت و معنای آن 10
- ه) دکترین مهدویت؛ تئوری ای در فلسفه تاریخ، فلسفه سیاسی یا اعتقادی کلامی؟ 11
- و) نقش دکترین مهدویت در دنیای جدید و در کنار دیگر تئوری های جهانی 11
- ز) توانایی دکترین مهدویت در پاسخ گویی به انسان ها و جوامع پس از ظهور 12
- اشاره 14
- فصل دوم: کرامت انسانی در دولت مهدوی 14
- الف) کرامت انسانی و اعلامیه جهانی حقوق بشر 16
- ب) کرامت انسانی در قرآن و روایات 20
- 1. زوال کرامت ها از ملاحم قبل از ظهور 27
- ج) کرامت انسانی در عصر ظهور 27
- 2. امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف مظهر کرامت ها و سرآمد کریمان 29
- 3. کرامت های انسانی با خاست گاهی الهی 31
- 4. کرامت محوری و کرامت خواهی در ادعیه امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف 35
- 5. بیعت نامه مهدوی، منشور کرامت مداری و بشردوستی 36
- یکم. عدالت و نفی تبعیض 40
- 6. برخی مبانی و شاخصه های کرامت محوری جامعه مهدویت 40
- اشاره 40
- دوم. امنیت و صلح همه جانبه و پایدار 41
- سوم. فقدان تحمیل عقیده و تکریم اقلیت ها 42
- چهارم. رشد عقلانیت، شکوفایی علوم و فن آوری 43
- پنجم. تأمین رفاه، بالندگی اقتصادی و معیشتی 44
- ششم. کمال قوت و سلامت جسمی و روانی 46
- هفتم. رعایت و محترم شمردن حریم های خصوصی و عمومی 47
- نتیجه 48
- اشاره 50
- فصل سوم: عدالت مهدوی و امنیت 50
- الف) بی عدالتی و ناامنی از شاخصه های اصلی دوره پیش از ظهور 51
- ب) مفهوم و جایگاه عدالت 56
- ج) مفهوم و جایگاه امنیت 60
- د) عدالت، خاستگاه و بستر امنیت 68
- ه) عدالت و امنیت، دست آورد فراگیر حکومت مهدوی 73
- نتیجه 82
- اشاره 84
- فصل چهارم: مقایسه دو آموزه جهانی سازی غربی و جهانی سازی مهدوی 84
- گفتار اول: مفهوم جهانی شدن و برداشت های مختلف از آن 86
- الف) مفهوم جهانی شدن یا جهانی سازی 86
- ب) برداشت های مختلف از جهانی شدن 88
- ج) ابعاد و دست آوردهای منفی جهانی سازی غربی (به طور اخص) 91
- گفتار دوم: جهان گرایی و جهان شمولی اسلام 97
- اشاره 101
- گفتار سوم: جهانی سازی مهدوی و شاخصه های آن 101
- 1. حاکمیت جهان شمول اسلام و برچیدگی شرک و اختلافات بشری 102
- 2. حاکمیت مطلق عدالت و دادورزی 104
- 4. رفاه و رشد پایدار اقتصادی، استغنای عمومی و رفع فقر 105
- 3. برقراری امنیت و آرامش همه جانبه 105
- 5. رشد و ترقی علوم و فنون و شکوفایی و کمال عقلانیت بشری 107
- 6. تکیه بر استدلال و اقناع و کسب مقبولیت و رضایت عمومی 108
- 7. گفتمان واقعی و احتجاج با ادیان دیگر 109
- 8. حفظ و ارتقای کرامت انسانی و حقوق بشردوستانه 111
- 9. نفی قومیت مداری و نژادپرستی 113
- 10. حکومت شبه فدرالی و احترام به دیگر ملل 114
- 11. نوسازی و احیای دین بر مبنای مقتضیات جدید 115
- 12. تحول شگرف در حوزه ها و فضاهای ارتباطی و رسانه ای 117
- 13. رعایت آرمانی حقوق محیط زیست و جان داران 118
- نتیجه 120
- اشاره 123
- فصل پنجم: آموزه مهدویت و حقوق محیط زیست 123
- الف) نگرشی به حقوق محیط زیست در جهان امروز 124
- ب) حقوق محیط زیست در سیره نبوی و معصومان 127
- اشاره 132
- ج) حقوق زیست محیطی در عصر مهدوی 132
- 1. تطهیر و نورانیت زمین 132
- 2. رضایت و سُرور موجودات و محیط زیست 133
- 3. امنیت، صلح و دوستی در سپهر انسانی، حیوانی و گیاهی 134
- 4. فعلیت یابی همه قابلیت های محیط زیست در عالی ترین حد 135
- 5. آبادانی و توسعه موزون محیط زیست 137
- 7. استفاده از راه کارها و فن آوری های جدید در محیط زیست 139
- 6. مقابله با آلاینده ها و رعایت حریم های خصوصی و عمومی در حیات مدنی 139
- 8. گسترش حفظ محیط زیست به فضاهای ماورای زمینی 140
- 9. تعالی معنوی محیط زیست و همراهی آن با حیات طیبه مهدوی 141
- 10. عاری بودن قیام مهدوی از تخریب های زیست محیطی 142
- نتیجه 146
- فصل ششم: آموزه مهدویت و لیبرال - دموکراسی 149
- اشاره 149
- الف) مفهوم دموکراسی 151
- گفتار اول: سیری در مفهوم و مبانی دموکراسی و لیبرالیسم 151
- ب) مفهوم لیبرالیسم 153
- ج) مبانی سکولاریستی لیبرال - دموکراسی 154
- اشاره 154
- 2. سیانتیسم یا اصالت علم و علم زدگی و تعامل آن با پوزیتیویسم 155
- 1. اندیشه قداست زدایی 155
- 4. قرارداد اجتماعی و نفی حق الهی حکومت 156
- 3. گرایش به اصالت حس و انسان شناسی مادی 156
- 5. اومانیسم، دئیسم و آتئیسم 157
- 6. اندیویدوآلیسم یا فلسفه اصالت فرد 158
- 8. پلورالیسم یا کثرت گرایی 159
- 7. راسیونالیسم یا اصالت عقل 159
- گفتار دوم: انتقادات عمومی از دموکراسی 160
- اشاره 160
- الف) مبهم بودن ماهیت و مبانی دموکراسی 161
- ب) تعارض بین اصل آزادی و اصل برابری 163
- ج) صوری بودن اصل برابری در دموکراسی 164
- د) محدودیت ها و موانع مشارکت سیاسی برابر در دموکراسی لیبرال 164
- و) تضاد بین اراده همگانی و آزادی های فردی 165
- ه) انتقادها بر رژیم نمایندگی 165
- ز) تعارض روش های وصول به دموکراسی با مبانی دموکراسی 166
- ح) صوری بودن اصل تفکیک قوا در دموکراسی 168
- ط) امکان خطا و صلاحیت نداشتن اکثریت در تصمیم گیری های سیاسی 169
- ک) خطر فریب افکار و آرای عموم و نفوذپذیری آن 170
- ی) دموکراسی و امکان بروز استبداد اکثریت 170
- ل) دموکراسی نخبه گرا مانعی بر سر راه مشارکت واقعی مردم 171
- م) نشانه های بحران و انحطاط دموکراسی لیبرال در قرن بیستم 172
- گفتار سوم: مردم سالاری دینی ج.ا.ا،زمینه ساز دین سالاری سپهری مهدوی 174
- گفتار چهارم: دین سالاری سپهری مهدوی 181
- اشاره 181
- الف) فقدان آفات مردم سالاری دینی در دین سالاری سپهری مهدوی 181
- 1. نمونه فرجامین، اکمل و بهینه تمام نظام های بشری 182
- ب) شاخصه های بر تری دین سالاری سپهری مهدوی 182
- 2. خدامحوری و عینیت کامل دین و سیاست 184
- 3. جهان گیری اسلام، محو شرک و نفی تساهل افراطی 186
- 4. امام معصوم و انسان کامل در رأس حکومت 188
- 5. پشت گرمی و مؤید به رعب و نصرت الهی 189
- 6. فراگیری سپهر آفرینش 190
- 7. برخورداری ازنهایی ترین حد مشروعیت (حقانیت، مقبولیت، قانونیت) 192
- 8. غالبیت خواست الهی بر خواست و نظر اکثریت 193
- 9. الهی دانستن مبانی عدالت، تفاوتی ماهوی با لیبرال - دموکراسی 194
- 10. مساوات طلبی حقیقی 195
- 11. امنیت، صلح و دوستی در سپهر انسانی، حیوانی و گیاهی 196
- 12. صفا و صمیمیت در تقابل با فرآیند «ذره ای شدن» اجتماعی 198
- 13. اوج تحقق جوامع مدنی و تعاملات سیاسی و اجتماعی در فضای«فرا ابررسانه ای» 199
- 14. تکامل عقول بشری و مشارکت سیاسی عاقلان 201
- 15. تحول بنیادین در ماهیت و عمل کرد احزاب و امکان حذف تحزب 202
- 16. سیره گفتمانی و احتجاجی واقعی با ادیان و اقلیت ها 204
- 17. نفی قومیت مداری و نژادپرستی و احترام به دیگر ملل و اقوام 204
- 18. حفظ و ارتقای کرامت انسانی و حقوق بشردوستانه 206
- 19. اخلاق و تربیت مداری، رعایت حریم های خصوصی و عمومی در حیات مدنی 208
- 20. صلح طلبی و نفی سیاست امپریالیستی و جنگ افروزانه لیبرال - دموکراسی 209
- نتیجه 211
- فصل هفتم: نظریه های هم گرایی و آموزه مهدویت 213
- اشاره 213
- گفتار اول: نظریه های هم گرایی 215
- گفتار دوم: نقش سازمان های بین المللی و منطقه ای در هم گرایی 220
- اشاره 224
- گفتار سوم: مبانی هم گرایی در آموزه های اسلامی و مهدوی 224
- الف) توحید، خدامحوری و محو شرک 226
- ب)تحقق وحدت و هم گرایی در پرتو حکومتِ امام معصوم 231
- ج) رسالت تحقق امت واحده و هم گرایی در سپهر جهان و آفرینش 235
- د) دعوت 240
- ه) احیا و اقامه حق و دفع باطل محور هم گرایی 248
- و) عدالت، مساوات طلبی و تبعیض ستیزی 250
- ز) امنیت، صلح و مودّت فراگیر 252
- ح) نفی ملیت و قومیت مداری 255
- ط) هم زیستی مسالمت آمیز 260
- ی) کرامت محوری و بشردوستی 266
- ک) اخلاق و تربیت مداری 269
- ل) جهاد و نفی هرگونه سلطه طلبی و مشروعیت جنگ توحیدی 271
- م) نفی سبیل و لزوم عزت مندی مسلمین 278
- ن) وفای به عهد و تعهدات 283
- نتیجه 286
- اشاره 292
- فصل هشتم: احیاگری ایمان الهی و حیات مؤمنانه، زمینه ساز و راه برد دولت مهدوی 292
- گفتار اول: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در قرآن 293
- گفتار دوم: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در روایات 300
- گفتار سوم: احیای ایمان الهی و تعامل آن با تحقق امنیت و حیات طیبه در دولت مهدوی 312
- نتیجه 320
- فصل نهم: تبیین نقش راهبردی فرهنگ در زمینه سازی ظهور 333
- اشاره 333
- گفتار اول: چیستی فرهنگ و معنا کاوی آن 335
- گفتار دوم: معنا شناسی تمدن 342
- گفتار سوم: خاستگاه دینی فرهنگ و تقدم و ارجحیت آن بر تمدن 345
- اشاره 350
- گفتارچهارم: مروری بر ضعف ها و آسیب های فرهنگی جهان معاصر 350
- الف) در نظام های غربی 351
- ب) در برخی کشورهای اسلامی 360
- ج) در جمهوری اسلامی ایران 362
- الف) دیدگاه های امام راحل(ره) 375
- گفتار پنجم: ضرورت ها و راهکار های احیای فرهنگ در راستای تمهید ظهور 375
- ب) دیدگاه های مقام رهبر ی 381
- گفتار ششم: وضعیت و مؤلفه های فرهنگی جامعۀ قبل و بعد از ظهور 391
- الف) ملاحم و آفات فرهنگی جامعۀ قبل از ظهور 391
- ب) ملاحم و مؤلفه های فرهنگی جامعۀ پس از ظهور(دولت مهدوی) 393
- اشاره 393
- 1: تفوق فرهنگ توحیدی 394
- 2: تعالی معنوی و اخلاقی در حیات طیبه مهدوی 395
- 3: تشخّص فرهنگی امام عصر(عج) 396
- 4: اصلاح کلیه انحرافات با تحقق عدالت 397
- 5: اعتلای فرهنگ در گرو تحقق کامل امر به معروف و نهی از منکر 403
- 6: نظامنامه و میثاق فرهنگی دولت مهدوی 405
- 7: تعالی فرهنگی بر مبنای تربیت و آموزش 409
- 8: محو جهالت و تکامل عقلانیت در فرهنگ مهدوی 412
- 9: تأمین رفاه ضامن اعتلای فرهنگ 413
- اشاره 417
- فصل دهم: بایسته ها وشاخصه های علمی جامعه و حکومت زمینه ساز 417
- گفتار اول: تعالی و پیشرفت همه جانبه علمی و عقلانی در عصر ظهور 419
- گفتاردوم: فضیلت علم نافع 426
- گفتار سوم: تعلیم علم نافع ؛ یک معروف بزرگ اسلامی 429
- گفتار چهارم: ضرورت پیشگامی عالمان و اصحاب دانش در فریضتین 431
- اشاره 432
- گفتار پنجم: تعریف علم نافع 432
- الف) به معنای خیر 433
- ب) مترادف با احسن(نیکوترین و بهترین) 433
- ج) مترادف باصالح ویا ناظر به اصلاح 434
- ه) به معنای علم قلبی وفرا حسی (و شهودی) 435
- د) به معنای مطابق و هماهنگ با فطرت 435
- و) به معنای علمی کاربردی 438
- اشاره 439
- گفتار ششم: برخی ویژگی های علم نافع 439
- ز) به معنای علمی غالب بر هواهای نفسانی 439
- الف) علم نافع در مسیر عبودیت الهی و احیای دین 440
- ب) اتصاف به علم نافع از صفات متقین 441
- ج) امتزاج علم نافع با حلم و بردباری 442
- د) علم نافع؛ علمی در جهت صلاح و مصالح دینی ودنیایی 443
- اشاره 444
- گفتار هفتم: ویژگی ها و بایسته های 444
- الف) ویژگی های کلّی 445
- 2: برخورداری از نرم خویی و ملایمت در تعلیم و تعلم 449
- ب) ویژگی های موردی 449
- اشاره 449
- 1: حرص ورزی در تعلّم ودانش پژوهی 449
- 3: ضرورت تفهم ، تدبّر و تأمل ورزی در علم آموزی 450
- 5: ضرورت سختکوشی و تحمل سختی و مشقت و ذلّت در علم آموزی 451
- 4: ضرورت کتابت و ثبت نوشته ها در علم آموزی 451
- اشاره 452
- الف) ریا کاری ، شهرت طلبی و فریبکاری 452
- گفتار هشتم: صفات مذموم ( منکرات و منهیات) در علم آموزی 452
- ب) ارتزاق ناروا ( استئکال) از علم 453
- ج) کتمان علم نافع در آموزش 455
- استنتاج 455
- منابع 457
- الف: فارسی و عربی 457
گفتار هشتم: صفات مذموم ( منکرات و منهیات) در علم آموزی
اشاره
صفات مذموم و نهی شده بسیاری در روایات آمده است تا عالمان و دانش پژوهان از آنها احتراز ورزند از جمله امام علی (ع ) فرموده اند:
« خذوا من العلما ما بدالکم ، وایاکم ان تبطلوه الخصال أربع لتباهو به العلماء ، او تماروا به السفهاء أتراووا به فی المجالس ، أو تصرفو وجوه الناس الیکم لترؤّس(1)
از علم هر آنچه که برایتان پیش می آید فرا گیرید و زنهار که آن را برای چهار کار بیاموزید: برای فخر فروشی برعلما, یا ستیزه کردن با نادانان , یا خودنمایی در مجالس , یا جلب کردن توجه مردم به خود وریاست کردن بر آنها.»
برخی دیگر از این صفات ناپسند در حوزه علم آموزی بدین شرح است:
الف) ریا کاری ، شهرت طلبی و فریبکاری
پیامبر خدا(ص ) در مذمت علم آموزی با هدف ریاکاری ، شهرت طلبی و فریبکاری فرمود ه اند :
1- بحارالانوار ،ج2، ص31.