آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت صفحه 23

گفتار چهارم: شاخصهای تربیتی اعتقاد به مهدویت

اشاره

در قسمت مفاهیم، مفهوم تربیت و مهدویت را بررسی کردیم. یکی دیگر از مفاهیمی که در عنوان این اثر وجود ندارد، ولی افزون بر جایگاه مهم و مؤثر آن در بحث عقیده به مهدویت، در تعیین شاخصهای تربیتی این عقیده نیز نقش بسزایی ایفا میکند، مفهوم «انتظار» است.

انتظار در لغت، به معنای چشمداشت و چشم به راه بودن آمده است؛ (1) چشمداشت یک تحول و رویداد خوب، گشایش آینده مطلوب و چشم به راه یک منجی. (2) مراد از انتظار در این تحقیق، حالتی است که از ترکیب ایمان و اعتقاد به مبانی دین و ولایت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف، از شوق و علاقه به ظهور و حکومت عدل و همراهی با اهلبیت علیهم السلام و تنفر از وضع موجود (غیبت امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و نقص و فساد و تباهی عالم) سرچشمه گرفته است و انواع دگرگونیها را در حالت قلبی، اندیشه و آمال انسانی، رفتار فردی و تلاش اجتماعی انسان ایجاد میکند. (3)

در اصل انتظار، آمادگی برای پذیرش ظهور، در فکر آن بودن، تلاش کردن برای آن و امیدوار بودن است. مرحله خودسازی و اصلاح نفس در صورتی به اوج و تکامل میرسد که انسان در انتظار و آرزوی پاکسازی سراسر جهان باشد و تنها به تهذیب نفس خود فکر نکند. در نتیجه کسی که انتظار حقیقی را شناخته باشد، دغدغه پاکسازی نفس و جامعه را دارد. در خور توجه است که انتظار ظهور با اعتقاد به ظهور تفاوت دارد؛ کسی که منتظر است، افزون بر اعتقاد، امید و انتظار درک زمانِ موعود را دارد. از این رو بر اساس انتظار و امید عمل میکند و این مسئله در حیات و تحول تربیتی انسان بسیار مهم است. (4)

به عبارت دیگر، انتظار نیز به عنوان عنصر کلیدی عقیده به مهدویت، همراه با ویژگیهای روانشناختی و شاخصهای تربیتی خود، موجب ارتباطی همراه با آگاهی و بینش و

1- علی اکبر دهخدا، لغتنامه، ص .294
2- ابراهیم شفیعی سروستانی، انتظار، باید و نبایدها، ص .9
3- لطف الله صافی گلپایگانی، امامت و مهدویت، ج1، ص .353
4- سید مرتضی مجتهدی سیستانی، صحفیه مهدویه، ص .101