آثار تربیتی اعتقاد به مهدویت صفحه 5

گفتار اول: مفهوم تربیت

الف) تعریف تربیت

واژه «تربیت» از نگاه اهل لغت و دانشمندان، از ریشه «رُبُوّ»، به معنای زیادت و فزونی و رشد و نمو گرفته شده، (1) و از نگاه صاحب لسان العرب، به معنای رشد و نمو و پرورش دادن است. (2)

برخی معتقدند تربیت به معنای تغذیه طفل به کار میرود؛ زیرا این واژه از این ریشه به معنای فراهم کردن زمینه های فزونی و پرورش است؛ آیه 24 سوره اسراء شاهد این معناست و آیه 18 سوره شعراء تربیت جسمی را در نظر دارد. گاهی تربیت به معنای تهذیب هم به کار رفته و به معنای زدودن خصوصیات ناپسند اخلاقی است. (3)

«تربیت» همچنین میتواند از ریشه «ربَبَ: رَبَّ» به معنای مالک و مدبر، مربی و قیّم باشد (4) و در ضمن، اصلاحکننده هر چیز را نیز «ربّ» گویند. (5) راغب اصفهانی نیز این چنین تعبیر کرده است: ربّ در اصل به معنای تربیت و پرورش است و عبارت است از: ایجاد

1- ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ص .420
2- ابن منظور، لسان العرب، ج 5، ص .127
3- لویس معلوف، المنجد فی اللغه و الأدب و العلوم، ص .247
4- همان، ص .243
5- معجم مقاییس اللغه، ص 378؛ لسان العرب، ص .96