روشن تر از خورشید: قانون شناخت حجت های الهی (نقد جریان احمد الحسن البصری ) صفحه 5

اولا قانون معرفت انبیاء و حجج پیشین با قانون شناخت اوصیاء پیامبر صلی الله علیه و آله تفاوتی آشکاری دارند و این دو نباید با یکدیگر خلط شوند.

ثانیا در هیچ روایتی، قانون شناخت حجتهای الهی در این سه مورد منحصر نشده، بلکه با توجه به تفکیک انبیاء الهی و اوصیاء پیامبر و ، موارد متعددی را به صورت اقتضائی یا اختصاصی شمارش کرده اند.

ثالثا غیر از مورد اول (وصیت)، هیچ کدام از موارد بعدی (سلاح و پرچم) ارتباطی به شناخت انبیاء الهی و حجج پیشین نداشته و دو مسأله مذکور، از شروط اختصاصی شناخت اوصیاء پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می باشد. زیرا دوران زندگی انبیاء و رسولان الهی پیش از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده و امکان استناد آنان به دو شاخصه سلاح و پرچم رسول الله صلی الله علیه و آله غیر ممکن است.

رابعا تأویلات صورت گرفته برای سلاح و پرچم، با روایات متواتر اهل بیت علیهم السلام مناسبتی ندارند.(1)

حجت های الهی

حجت در لغت، به معنای برهان و بیانی است که با آن حریف را قانع یا دفع کنند(2). این برهان و بیان میتواند اعم از بیان نقلی و عقلی بوده باشد که از آندو به حجت ظاهری و باطنی تعبیر شده است.(3) چنانچه امام کاظم علیه السلام نیز حجت های الهی را این گونه دسته بندی کرده و فرموده است:

عَنْ هِشَامِ بْنِ اَلْحَکَمِ قَالَ قَالَ لِی أَبُو اَلْحَسَنِ مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ عَلَیْهِمَا اَلسَّلاَمُ : یَا هِشَامُ

1- در مباحث بعدی به باطل بودن این تأویلات اشاره شده است.
2- لسان العرب، ج 2، ص 228.
3- الآلوسی والتشیع، ص 279.