موعودشناسی و پاسخ به شبهات صفحه 69

1- 51. الغیبه، طوسی، ص 285، ح 245 ؛ احتجاج، ج 2، ص 278 ؛ بحارالأنوار، ج 53، ص 178، ح 9.

3 - عنصر عملی و سلوکی: شخص منتظر باید به قدر استطاعت خود در سلوک و رفتارش زمینه های اجتماعی و فردی را برای ظهور منجɠفراهم نماید.

با نبود هر یک از این سه عنصر اساسی، انتظار حقیقتاً معنا پیدا نمی کند.

چه نوع انتظاری راجح است؟

انتظار فرج بر دو گونه است:

1 - انتظاری که سازنده است، تحّرک بخش است، تعهّدآور است، عبادت بلکه با فضیلت ترین عبادات است.

از مجموعه آیات و روایات اسلامی استفاده می شود که ظهور مهدی موعودعلیه السلام حلقه ای است از حلقات مبارزه اهل حق و اهل باطل که به پیروزی نهایی اهل حق منتهی می شود. سهیم بودن یک فرد در این سعادت موقوف به این است که آن فرد عملاً در گروه اهل حقّ باشد. امامان و رهبران معصوم الهی به طور روشن و صریح با ارائه تصویری مناسب از انتظار، روی برداشت درست و صحیح از مفهوم آن تکیه داشته اند و انتظار را از مقوله عمل به حساب آورده اند، و لذا پیامبرصلی الله علیه وآله می فرماید: «أفضل أعمال أُمّتی انتظار الفرج»؛(1) «افضل اعمال امت من انتظار فرج است.»

و نیز در روایتی دیگر از امام صادق علیه السلام می خوانیم: «أفضل الأعمال انتظار الفرج من اللَّه»؛(2) «بزرگ ترین اعمال انتظار فرج از خداست.»

اهمیت آمادگی و زمینه سازی را می توان در پیام امام صادق علیه السلام یافت که فرمود: «لیعدنّ أحدکم لخروج القآئم ولو سهماً»؛(3) «باید هرکدام از شما برای خروج قائم آمادگی پیدا کند اگرچه با تهیه کردن یک تیر باشد.»