رجعت یا حیات دوباره صفحه 120

1- 416. سوره انفال / آیه 33.

2- 417. بحار الانوار / ج 23، ص 19 - معجم احادیث الامام المهدی علیه السلام / ج 5، ص 73.

3- 418. سوره نساء / آیه 59.

4- 419. اصطلاح «حاکم» یک اصطلاح اصولی است و در جایی به کار می رود که دلیلی بر دلیل دیگر نظر تفسیری داشته باشد و موضوع دلیل محکوم را توسعه دهد و یا تضییق کند. در اینجا آیه ی سوره ی انفال و این روایت، ادلّه گذشته را تفسیر نموده و موضوعش را تضییق می کند.

تفسیری بر آن ها دارد و محدوده ی جریان آن قوانین را مشخص نموده و تبیین می کند.

با این بیان، بی پایگی اشکال آلوسی روشن می شود که می گوید: اگر این روایات درصدد بیان قوانین عمومی و فراگیر باشد تمام حوادث و وقایع بنی اسرائیل؛ از جمله سرگردانی در بیابان، بالا رفتن کوه بر سرشان و … در امّت آخرالزمان باید واقع شود.(1)

5 - رجعت، در دعاها و زیارت نامه ها

5 - رجعت، در دعاها و زیارت نامه ها

قبل از بیان رجعت در زیارت نامه ها و دعاها، توجّه به این مطلب لازم و ضروری است که یکی از منابع مهم و بی بدیل معارف الهی که پیروان اهل بیت علیهم السلام از آن برخوردارند ادعیه و زیارت نامه های اهل بیت علیهم السلام است ولی این منبع مهم - که به تعبیر امام خمینی رحمه الله قرآن صاعد گفته می شود - متأسفانه در میان پیروان اهل بیت علیهم السلام هم مثل خیلی از معارف دیگر مهجور و ناشناخته مانده است.

معمولاً تصوّر می شود که ائمّه ی اهل بیت علیهم السلام این ها را فقط برای به دست آوردن ثواب انشا نموده اند؛ یعنی خیال می شود که ادعیه فقط یک سری اذکار و اورادی است که برای پر کردن اوقات فراغت و یا رفع مشکل انسان های گرفتار و … انشا شده است که هنگام بیکاری و گرفتاری، الفاظ آن ها را بخوانند و به آن ها متوسل شوند تا خداوند به برکت آن اذکار، گرفتاری هایشان را برطرف کند و یا به ثوابی برسند، در حالی که اکثر این دعاها «اگر نگوییم کل آن ها» در مقام بیان معارف اصولی و اساسی اسلام ناب محمّدی صلی الله علیه وآله می باشد که اکثر افراد عادی عصر ائمّه علیهم السلام از درک و فهم آن ها عاجز بوده اند.

گرچه خواندن آن ها ثواب دارد، قلب و روح انسان را نورانی نموده و جلا می دهد و خداوند به برکت آن ها گرفتاری های انسان را هم برطرف می کند، ولی منحصراً برای آن انشا نشده است. بلکه مضامین بلند آن ها کاملاً نشان می دهد که هدف اصلی آن ها بیان معارف و بیان عظمت و اوصاف خداوند، فقر و نیازمندی بندگان، تنظیم رابطه ی انسان با