القاب مهدوی: بررسی و تحلیل القاب مهدوی در دیوان (الدرر المکنونه) صفحه 142

و هر کس در دنیا او را نشناخت قدم هایش در پل صراط می لغزد و وارد جهنم می شود. (1)

صاحب مجمع البحرین در معنای «صراط مستقیم» بیان کرده که مقصود از آن، دین حق می باشد که خداوند از بندگانش غیر آن را نمی پذیرد و دین را «صراط» نامیدند، زیرا راهی است که سالکش را به بهشت می رساند؛ همچنان که صراط (در معنای لغویش یعنی راه) سالکش را به مقصد می رساند. (2)

بنابراین امام زمان؟عج؟ به «صراط» ملقب شدند، زیرا اطاعت و پیروی از ایشان همان قرار گرفتن در «صراط مستقیم» است و اطاعت از ایشان راهی است که مقصد آن رسیدن به بهشت و کمال الهی می باشد.

الصفیّ

این لقب مهدوی در بیت 46 آمده است. «صفیّ» صفت مشبهه بر وزن فعیل از ریشه «صفو» می باشد که در آن اعلال صورت گرفته:

صَفِیو (در معتل اللام واوی، واو قلب به یاء می شود) ← صَفِیی (یاء زائد در لام الفعل ادغام می گردد) ← صَفِیّ.

«صفیّ» در لغت به معنای دوست وفادار و یا به معنای آن چه که رئیس از بین چند چیز انتخاب کند و آن در بین هم نوعانش بهترین و خالص باشد. لغویین برای جمع آن، «اصفیاء» را ذکرکردند. (3)

«صفیّ» در متون اسلامی از القاب خاص حضرت مهدی؟عج؟ معرفی نشده است، در حالی که علامه میرجهانی آن را از القاب مهدوی می داند و شاید علت آن تفسیر این آیه شریفه باشد:

{ثُمَّ أَوْرَثْنَا اَلْکِتٰابَ اَلَّذِینَ اِصْطَفَیْنٰا مِنْ عِبٰادِنٰا } (4)

«سپس این کتاب را به آن بندگان خود که [آنان را] برگزیده بودیم، به میراث دادیم».

مفسرین در تفسیر آیه ی فوق روایاتی را از اهل بیت؟عهم؟ بیان کردند که مقصود از «عبادنا»

1- تفسیر نور الثقلین، ج1، ص20.

2- مجمع البحرین، ج4، ص259.

3- مفردات الفاظ القرآن، ص488؛ لسان العرب، ج14، ص462؛ تاج العروس، ج19، ص601.

4- فاطر/ 12.