‏‌اصحاب کهف و لقمان حکیم و حوادث تاریخی بعد از مسیح (ع)‏ (تفسیر موضوعی المیزان) صفحه 60

اهل شهر عموما با اصحاب كهف دشمني داشتند، زيرا اينان از دين آنان بيرون آمده‌اند با حرص عجيبي مي‌خواهند با ريختن خون ايشان دين خود را ياري كننـد. بنابراين اگر دستشان به ايشان برسد بي‌درنگ خونشان را مي‌ريزند، و چون همه افراد مي‌خواهند در ايــن كار شركت جوينــد، لاجرم جز با سنگ‌ســار كردن اين غرض ميسر نمي‌شود.

ترس از اعاده به كيش بت‌پـرستي

گوينده بعد از آن‌كه از سنگ‌سار شدن به وسيله كفار سخن گفت، اضافه كــرد كه: «و يا مجددا شما را به كيش خود برمي‌گردانند!»

برداشتي كه اصحاب كهف كردند طوري نبوده كه مردم دست از سر آنان بردارند و

ترس از اعاده به كيش بت‌پرستي (111)

يا به صرف ادعاي اين‌كه گويند ما از دين توحيد دست برداشته‌ايم از ايشان بپذيرند و جرمشان را ببخشند، بلكه به خاطر اين‌كه جرمشان تظاهر به دين توحيد و خروج از كيش بت‌پرستي بود، و علنا بت‌پرستي را موهوم و افتراء بر خدا معرفي مي‌كردند، عادتا نبايد به صرف اعتراف به بت‌پرستي قناعت كنند، بلكه بايد آن‌قدر تعقيبشان كنند و رفتارشان را زير نظر بگيرند تا نسبت به صدق دعوي‌شان اطمينان پيدا كنند و قهرا يك بت‌پرســت شده و آداب آن‌ها را انجام دهند، و از انجام مراسم و شرايع دين الهي محروم شوند!

ترس اصحاب كهف با عبارت «آن وقت ديگر هرگز رستگار نخواهيد شد!» كاملاً مشخص مي‌گردد كه به چه دليل اين‌همه پافشاري در احتياط از مقابله با مردم داشتند، چون اين برگشت به شهر براي خريد غذا احتمال داشت آن‌ها را لو دهد، و دانسته و

(112) اصحاب كهف و لقمان حكيم

فهميده خود را در معرض كفر قرار دهند، كه اين از نظر خداي تعالي بخشودني نيست. اگر آن‌ها خود را به مردم عرضه مي‌كردند، و يا آن‌ها را به نحوي به مخفي‌گاه خود راهنمائي مي‌كردند خود را به اختيار گرفتار كفر و شرك مي‌كردند، و عذرشان موجه نمي‌شد، و خداونـد آن‌ها را نمي‌بخشيد!

تحليلي از شخصيت معنوي اصحاب كهف