تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 167

ص:184

شماست (فَأْتِیا فِرْعَوْنَ) : بروید سر وقت فرعون (فَقُولا إِنّا رَسُولُ رَبِّ الْعالَمِینَ أَنْ أَرْسِلْ مَعَنا بَنِی إِسْرائِیلَ)1 بگوئید: مائیم فرستاده پروردگار جهانیان، بنی اسرائیل را با ما بفرست (برای اینجانب روشن نیست که دین حضرت موسی آیا برای تمام جهان امروز بوده یا خصوص بنی اسرائیل) در عین حال حضرت موسی علیه السلام امید چندانی به این که فرعون و فرعونیان دین او را بپذیرند نداشته است.

گفتگوی موسی و فرعون

به هرحال در این مراحل موسی و هارون می فرمایند: ما فرستاده ی خدا هستیم و از تو می خواهیم که بنی اسرائیل را که تحت سلطه شما هستند همراه ما بفرستی (قالَ أَ لَمْ نُرَبِّکَ فِینا وَلِیداً وَ لَبِثْتَ فِینا مِنْ عُمُرِکَ سِنِینَ)2 ؛ فرعون گفت آیا ما تو را در نزد خود تربیت نکردیم و پرورش ندادیم و بزرگ نکردیم و سال هائی از عمرت را در پیش ما سپری نکردی؟ در اینجا فرعون سعی می کند: محبت هائی را که نسبت به حضرت موسی انجام داده به یاد او بیاورد و یا بگوید ما تو را به این حد رسانده ایم و حالا برعلیه ما قیام کرده ای! (فَعَلْتَ فَعْلَتَکَ الَّتِی فَعَلْتَ وَ أَنْتَ مِنَ الْکافِرِینَ) انجام دادی آن کاری را که انجام دادی (شاید اشاره به کشته شدن یکی از فرعونیان بدست حضرت موسی باشد). و تو از ناسپاسان هستی. (قالَ فَعَلْتُها إِذاً وَ أَنَا مِنَ الضّالِّینَ)3 : حضرت موسی علیه السلام در جواب گفته های فرعون