تفسیر آیات قیام و زندگی عبرت آموز حضرت موسی علیه السلام صفحه 188

ص:205

فرعون ساحران را جمع نمود و با آنها وعده ی مزد و پاداش و مقام و منصب داد و این قضیه بعد از بازگشت موسی از پیش شعیب اتفاق افتاده حضرت موسی که در راه باز گشت به مقام نبوّت رسید و خداوند همان جا معجزه به او عنایت فرمود دلیل بر نبوتش باشد تا هنگامی که نزد فرعون می آید تا اظهار کند من از طرف خدا هستم، شاهد و دلیل می خواهد و این معجرات نشانه و دلیل ادعای او باشد.

نبوت مقام عالی بشریت

همان طوری که قبلاً گفته شد نبوت مانند دانشمند شدن یکی از مقامات بشری است و چنان که اگر کسی دانشمند برجسته ای شد از بشریت بیرون نرفته است نبی هم بشر است و لیکن چگونه بشری؟ این بشری که می گوید من پیامبرم نشانه و علامت می خواهد آن کس که می آید و می گوید: من پیغمبرم علاوه بر این که مطالبی را به مردم ارائه می دهد که یک قسمت آن را اصول دین می گوئیم مانند این که خدا هست و یکتاست و عالم است و عادل است و ما را به جزای اعمالمان می رساند. قسمت دیگر دستورات اخلاقی است و یک قسمت هم دستورات عملی است. اما معجزه برخلاف جریان عادت است نه برخلاف جریان عقل، معجزه نمی تواند محال را ممکن کند مثلاً بگوید 5 2 * 2 بلکه خرق عادت می کند یعنی پاره کردن رشته های عادت و معجزه انبیاء دلیل برحرف هایی که می زنند نیست. مثلاً اعجاز دلیل باشد بر این که اخلاق باید این طور باشد. پس اعجاز یک کار خارق العاده ای است که اثبات می کند شخص نبی در ادعای نبوت خود راستگو بوده است.